با توجه به این که هررزو شغل های جدید، مهارت های متفاوت و تکنولوژی های جدیدی دنیای فناوری اطلاعات پیدا می شوند و از طرف دیگر شاهد مرگ یا افول شدید بعضی از تکنولوژی ها و مهارت ها هستیم، یکی از اصلی ترین نگرانی های افراد مشغول در دنیای IT، این است که آیا توانایی و مهارت شان همچنان در بازار خریدار دارد یا خیر؟
برای همین مطالعه های زیادی صورت میگیرد تا آینده ی بازارهای کاری را پیشبینی کنند. در نتیجه لیست هایی را ارائه می دهند که از دو جهت قابل ارزیابی است. اول اینکه تغییر جایگاه یک مهارت در این لیست های ارائه شده، بیان کننده ی حرکت آن مهارت به سمت ترند شدن (Trend یعنی داغ شدن و افزایش تمایل به آن) یا کاهش تمایل به آن مهارت را در شرایطی که همه چیز عادی پیش برود نشان می دهد. همچنین پیدایش یک مهارت جدید، می تواند برای ما یک علامت مهم باشد که توسعه ی مهارت های مان را به چه سمتی هدایت کنیم.
در زیر می خواهم آخرین لیست ارائه شده از 10 مهارت مورد نیاز در دنیای IT را خدمتتان ارائه بدهم. اگر در یکی از این حوزه ها فعالیت می کنید، به سمت جدیدترین تکنولوژی های آنها بروید و اگر مهارت شما از این لیست خارج است و علائم قوی ای نمی بینید که مهارت تان طی سالهای آینده در این لیست قرار بگیرید، شاید وقت آن رسیده است که سعی کنید به یکی از این مهارت ها علاقه مند بشوید.
1. یادگیری ماشین (Machine Learning)
یکی از شاخه های پر طرفدار هوش مصنوعی، یادگیری ماشین است که به اختصار به آن ML گفته می شود. در این علم، شما قرار است ماشین هایی را درست کنید که توانایی یادگیری دارند. همانطور که ما از تجربه هایی که کسب می کنیم یادمیگیرم تا بهتر عمل کنیم، در Machine Learning هم ما با ماشین هایی رو برو هستیم که با استفاده از اطلاعات و داده هایی که در اختیار دارند، عملکرد خودشان را در تصمیم گیری و اجرا بهبود می دهند. با این کار دیگر لازم نیست تمام کارهایی که قرار است آن ماشین انجام دهد را شما صراحتا به او بگویید، ماشین شما با استفاده از مجموعه ای از داده ها که به آنها داده های آموزشی گفته می شود، مدلی را پیدا کرده و تصمیم های خوبی می گیرد.
الگوریتمهای یادگیری ماشینی در کاربردهای متنوعی مانند پزشکی، فیلتر کردن ایمیل های مزاحم از ایمیل های واقعی، تشخیص گفتار و بینایی کامپیوتری (computer vision) استفاده میشوند.
اگر دوست داشتید درباره ی این مهارت به روز و خیلی مورد نیاز در دنیا اطلاعات بیشتری بدست بیاورید، پیشنهاد می کنم پادکست دکتر گلناز طاهری و دکتر علیرضا وفایی صدر را گوش بدهید. مطمئنم عاشق این مهارت می شوید!😉
2. برنامه نویسی موبایل (Mobile Development)
دومین مهارت مورد نیاز در دنیا توسعه ی برنامه های موبایلی است. این روزها بیشتر کاربرهای اینترنت از موبایل استفاده می کنند و روز به روز از تعداد کاربرهایی که با کامپیوتر شخصی (PC) یا لپ تاپ هایشان به اینترنت وصل می شوند کم تر می شود به تعداد کاربرهای موبایلی بیشتر می شود. این روزها در دنیای فناوری اطلاعات همه چیز Mobile First شده است. که همه ی این ها اهمیت کسب این مهارت را نشان می دهد. در نتیجه یکی از حوزه هایی که می توانید برای اطمینان از مسیر شغلی آینده تان روی آن سرمایه گذاری کنید، همین برنامه نویسی موبایل است.
برنامه های موبایلی از شبکه های اجتماعی، برنامه های مالی، برنامه های سرگرمی و بازی و ... متنوع هستند.
اگر دوست داشتید بیشتر با این حوزه هم آشنا بشوید می تونید پادکست آقای بهنام آقاجانی را بشنوید.
3. بازاریابی و بهینه سازی موتور جستجو (SEO/SEM Marketing)
به نظرتون کسی هست که در سال 1401 کسب و کار اینترنتی داشته باشد و اهمیت دیده شدن در موتورهای جستجو را درک نکرده باشد؟ من که بعید می دونم.
عبارت SEM سرواژه های Search Engine Marketing است این مهارت به توانایی بازاریابی از بستر موتورهای جستجو اشاره دارد که به دو شاخه ی اصلی SEA که حالت مخفف عبارت Search Engine Advertisement به معنای تبلیغات در موتور های جستجو و SEO که حالت کوتاه شده ی عبارت Search Engine Optimization یا همان بهینه سازی برای موتورهای جستجو است تقسیم می شود. (برای مشاهده ی دوره ی رایگان SEO وارد این لینک شوید.)
بازاریابی موتورهای جستجو (SEM) یکی از انواع بازاریابی اینترنتی است که عمدتا از طریق تبلیغات پولی، باعث افزایش دیده شدن وب سایت ها در صفحات نتایج موتورهای جستجو (Search Engine Results Pages - SERP) می شوند. همچنین SEM از مهارت SEO هم استفاده می کند که در این مهارت، فرد کارشناس با سیاست گذاری ها و تغییرهایی در محتوای سایت یا معماری آن، کمک میکند که وب سایت در صفحه نتایج یک جستجو جزء اولین ها باشد. که در نتیجه توسط افراد بیشتری دیده شده و در نتیجه به بیشتر از رقبای خودش در تحقق اهدافش موفق خواهد شد.
یکی از مهارت های جذاب در دنیای فناوری اطلاعات و به ویژه وب همین مهارت است که تمامی کسب و کارهای اینترنتی و وب سایت ها به این مهارت نیاز دارند.
4. برنامه نویس وب (Web development)
توسعه ی وب یکی از قدیمی ترین مهارت های این لیست باشد که سالهاست در لیست پرتقاضاترین مهارت ها قرار دارد و مثل اینکه حالا حالاها هم قرار نیست این لیست را ترک کند. افرادی که این مهارت ها را دارند با زبان های مختلف برنامه نویسی، وب سایت ها و برنامه هایی را می نویسند که در بستر وب قابل استفاده است. برای مثال همین وب سایت سکان آکادمی یک وب سایت است که برای تولید آن برنامه نویس های وب (شامل برنامه نویس های Back-end و Front-end) برای ساخت آن مدتها کار کرده اند.
این مهارت یکی از کلیدی ترین مهارت های دنیای IT است و به همین دلیل، از نظر من تا چندین سال آینده هم همچنان در لیست مشاغل و مهارت های داغ قرار خواهد داشت. اگر وب سایتی وجود نداشته باشد که با مهارت یک برنامه نویس وب تولید شده است، خیلی از شغلهای همین لیست، همه یا بخش زیادی از کاربردشان را ازدست می دهند.
شما با یادگرفتن این مهارت، امکان فعالیت در شغل های زیادی را بدست می آورید.
5. مهندسی داده (Data Engineering)
کلان داده (Big Data) در حال تغییر روش کسب و کار ما و ایجاد نیاز به مهندسان داده (Data Engineering) است که می توانند مقادیر زیادی داده را جمع آوری و مدیریت کنند.
مهندسی داده عمل طراحی و ساختن سیستم هایی برای جمع آوری، ذخیره و تجزیه و تحلیل داده ها در مقیاس است. این حوزه وسیعی است که تقریباً در هر صنعتی کاربرد دارد. سازمانها توانایی جمعآوری حجم عظیمی از دادهها را دارند و به افراد و فناوری مناسب نیاز دارند تا اطمینان حاصل کنند که تا زمانی که به دست دانشمندان داده (data scientists) و تحلیلگران داده (data analysts) میرسد، در وضعیت قابل استفاده قرار دارند.
طی چند وقت اخیر افتخار هم صحبتی با Data Scientist های متعددی را داشتم که پادکست های تولید شده از این دیدارها رو می توانید در رادیو فول استک بشنوید.
6. طراحی تجربه و رابط کاربری (UI/UX Design)
یکی از زیباترین مهارت هایی که در این لیست وجود دارد همین طراحی UI/UX است. افرادی که به این مهارت دست پیدا می کنند، از طرفی باید با تیم کسب و کار (Business) تعامل داشته باشند تا متوجه نیازمندی های محصول بشوند. از طرف دیگر نیاز است با تیم فنی (Tech) ارتباط خوبی داشته باشند تا بتوانند از محدودیت ها و مشکلات آنها خبر داشته باشند و خط قرمزها و محدودیت های آنها را رد نکنند. از طرف دیگر باید به روانشناسی رفتار کاربر تسلط داشته باشند تا بتوانند محصول را به گونه ای طراحی کنند تا کاربران محصول را به اهداف مشخص شده برای کسب و کار برسانند.
این روزها اهمیت این حوزه بیشتر از قبل مشخص شده است و شرکت ها و کسب و کارها، به افرادی که این توانایی و مهارت را داشته باشند نیاز زیادی دارند. برای اینکه بتوانید این مهارت را بدست بیاورید، پیشنهاد می کنم دوره های مقدمه ای بر طراحی رابط کاربری (UI) و مقدمه ای بر طراحی تجربه ی کاربری (UX) را که به تلاش تیم طراحی سکان آکادمی به ویژه همکارم آقای سپهر نوری طراحی و تدریس شده را مطالعه کنید.
7. امنیت سایبری (Cyber-security)
کمتر روزی است که درباره ی هک شدن یک سامانه، وب سایت یا سیستمی که به صورت مجازی خدماتی را ارائه می داد یا کاری را انجام میداد نشنویم. همیشه هک کردن سیستم های مختلف یکی از با حال ترین و هیجان انگیز ترین تصاویری است که از دنیای مجازی نشان می دهند. دنیای امروز با کمبود شدید نیروی های متخصص در حوزه ی های مختلف امنیت سایبری روبرو است. از افرادی که بتوانند برنامه های تحت وب را ایمن کنند تا کارشناس های بهبود امنیت برنامه های موبایلی و ... شغل هایی هستند که در حوزه ی امنیت سایبری مطرح هستند.
هکر بودن دارای هیجان زیادی است، اما شاید قرار گرفتن در موقعیتی که لازم باشد حرکت های هکرها را حدس بزنید و راه های نفوذ آنها را مسدود کنید، بسیار جذاب تر باشد. در بین پادکست های رادیو فول استک من با مدیرعامل یک شرکت هکری در ایران و تعدادی از هکرهای (کارشناس های امنیت) آن صحبت کردم که می توانید در اینجا بشنوید.
همچنین برای اینکه با این مفاهیم امنیت سایبری آشنا بشوید و از عبارت ها و عنوان های آنها سر در بیاورید، پیشنهاد میکنم سری مقاله های آموزش زبان هکری را بخوانید. همچنین در دسته بندی امنیت مقاله ها و دوره های خیلی جالبی در سکان آکادمی وجود دارد که میتواند برای شما مفید باشد.
8. طراحی گرافیکی (Graphic designing)
فرض کنید وارد یک فروشگاه اینترنتی شده اید که یکسری عکس شبیه به هم از محصول های شان قرار داده اند همه از یک زاویه عکاسی شده، رنگ پس زمینه ی آنها سفید است و اسم شان به صورت بزرگ زیر عکس نوشته شده است. چند درصد ممکن است شما از آن فروشگاه خرید کنید؟ حالا همان فروشگاه با استفاده از یک Graphic Designer یا طراح گرافیک برای محصول هایش بنرهای جذابی طراحی کرده است که برای دیدن همان عکس ها که شده به سایت سر می زنید. حالا که همه چیز اینقدر زیبا شده است، چند درصد احتمال می دهید که خریدی را از آنها انجام بدهید؟
خیلی از کسب و کارها به اهمیت داشتن یک لگوی اصولی و پر معنی، رنگ بندی زیبا، المان های گرافیکی جذاب و ... برای موفقیت در رسیدن به اهدافشان پی برده اند. برای همین هم طراحی گرافیکی یکی از مهارت های پر کاربرد و داغ در دنیای IT شده است.
9. بلاکچین (Blockchain)
اولین روزهایی که بلاکچین در دنیای IT مطرح شد، شاید همه فکر میکردند کاربردی در حد رمزارزها داشته باشد. ولی روز به روز مشخص شد که کاربردهای آن وسیع تر از چیزی است که مردم عادی فکر میکردند. شاید این روزها تعداد مسائلی که با بلاکچین حل میشوند از تعداد مسائلی که بدون آن حل می شود به مراتب کمتر باشد. کسب و کارهای زیادی به بلاکچین مهاجرت کردند و ایده های بسیار جذابی هم برروی آن شکل گرفت.
شاید کم کم به جایی برسیم که نداشتن سواد کافی در حوزه ی بلاکچین، برای یک متخصص IT درجه ای از بی سوادی باشد. اگر دوست داشتید درباره ی آن اطلاعات بیشتری داشته باشید، می توانید مقاله ی من با عنوان بلاکچین به زبان خیلی ساده را مطالعه کنید. و البته یکی از کاربردهای اساسی آن که رمز ارز است و وسوسه کننده ترین آنها یعنی بیت کوین را هم در مقاله ای با عنوان بیت کوین چیست؟ شرح داده ایم.
10. بازاریابی دیجیتال (Digital marketing)
آخرین مهارت در لیست 10 مهارت فنی مورد نیاز در دنیای IT هم بازاریابی دیجیتالی یا Digital Marketing اختصاص می یابد.
از حوالی سال 2000 میلادی که دیگه اینترنت و وب به صورت تصاعدی در زندگی روزمره ی مردم نفوذ می کردند، کسب و کارها این فضا را بسیار مناسب دیدند تا مشتری های هدف شان را با محصولات و خدمات شان آشنا کنند. به همین دلیل مفاهیم بازاریابی در این مقطع شروع به تغییر کردند و در نهایت شاخه ای از بازاریابی و البته بازارسازی ایجاد شد که از بستر آنلاین و فناوری های آن برای رسیدن به اهداف کسب و کارها بهره می بردند. نتیجه ی این تغییر ها شرایطی است که این روزها مردم بیشتر از پلتفرم های آنلاین بازدید می کنند تا فروشگاه های فیزیکی در کنار خیابان ها.
در این حوزه تخصص ها و شغل های زیادی وجود دارد از SEM و SEO که قبل تر در همین مقاله درباره اش گفتیم تا مواردی مانند بازاریابی محتوا (content marketing)، بازاریابی توسط افراد تاثیرگذار (influencer marketing)، بازاریابی کمپین (campaign marketing)، بازاریابی مبتنی بر داده (data-driven marketing)، بازاریابی تجارت الکترونیک (e-commerce marketing)، بازاریابی رسانه های اجتماعی (social media marketing)، بهینه سازی رسانه های اجتماعی (social media optimization)، بازاریابی ایمیلی (e-mail direct marketing). این لیست بخش محدودی از کارهایی است که در حوزه ی دیجیتال مارکتینگ وجود دارد و جالب است بدانید که بازاریابی دیجیتال به کانالهای غیراینترنتی مانند تلویزیون، تلفنهای همراه (SMS و MMS)، پاسخ به تماس گسترش مییابد. گسترش به کانال های غیراینترنتی بازاریابی دیجیتال را از تبلیغات آنلاین متمایز می کند.
امیدوارم بتوانید با استفاده از این لیست و توضیحات من تصمیم خوبی درباره ی گسترش مهارت های تان و یا انتخاب مسیر شغلی آینده تان بگیرید.
موفق باشید.