UI یا UX مسئله این است!

در طراحی، تجربه کاربری یا UX به تدریج جای خود را در ادبیات طراحان و برنامه نویسان باز کرده است و روز به روز هم بر اهمیت آن افزوده می شود. هنگامی که عبارت "تجربه کاربری خوب" را در مورد سایت یا اپلیکیشنی به کار می بریم، در واقع به طور ضمنی اشاره می کنیم که یعنی آن سایت یا اپلیکیشن از اجزای اصلی UX مانند تحقیقات، تعامل، رابط کاربری و ... به صورت حرفه ای برخوردار است. اشتباه در معنی کردن این کلمه باعث شده تا طراحان به سوی مسیری موازی اما گمراه کننده منحرف شوند و رابط کاربری را برابر تجربه کاربری بگیرند. در ادامه با سکان آکادمی همراه باشید تا این مسئله را به صورت علمی مورد بررسی قرار دهیم.

رابط کاربری تنها راه حل نیست. (الیزابت هابرت) 

در واقع جمله فوق به منزله اصل اختلاف مابین تجربه کاربری و طراحانی یا توسعه دهندگانی است که فقط به رابط کاربری می پردازند و حتی تفاوت این دو را نمی دانند.

چگونه مردم متوجه UX می شوند؟
UX مخفف User Experience به معنی «تجربه کاربری» است و همیشه همراه با کلمه طراحی می آید و به صورت طبیعی کسانی که طراحی UX می کنند به طراحان تجربه کاربری مشهور اند. اما این طراحان به طراحی چیزی که قابل مشاهده در طراحی است و یا همان رابط کاربری نمی پردازند. UX طراحی نامحسوس یک استراتژی است که برای ما یک راه حل به ارمغان می آورد. بسیاری از این طراحان خود را به عنوان معمار UX، مهندس و یا استراتژیست UX معرفی می کنند. بخشی از این موضوع به این دلیل است تا از طراحان رابط کاربری جدا شوند و بخشی دیگر از آن مربوط به گسترش اهمیت UX در طراحی است. یک طراح تجربه کاربری می تواند هر شخصی باشد از محقق گرفته تا نویسنده ای که در نقش طراح UX ایفای نقش می کند در حالی که هیچ گاه به طراحی رابط کاربری نپردازد و یا حتی آن مهارت را نداشته باشد. طراحی UI بخش بزرگی از UX را در بر می گیرد و این همان دلیلی است که همه UX را با رابط کاربری برابر می گیرند که این کاملا اشتباه است. این جا است که آموزش های مختلف برای درک آن به وجود می آیند. این که UX چیست و چه نقش ارزشمندی دارد به زیبایی در یک چتر نشان داده شده است.

چتر UX
در یک سخنرانی برای DC Startup Weekend در سال 2011، Dan Willis برای نشان دادن مفهوم UX یک تصویر نشان داد که اجزای UX را نشان می دهد:

دو مورد از اجزای UX به صورت هدفمند در تصویر نشان داده نشده اند: تجربه کاربری و رابط کاربری. طراحی تجربه کاربری به این دلیل حذف شده است که در حال حاضر در رشته های مختلف وجود دارد و طراحی رابط کاربری به این دلیل حذف شده چون مفهومی بین طراحی بصری و طراحی تعاملی است. هنگامی که این دو را با هم ترکیب کنید رابط کابری بوجود می آید که در تصویر فوق همان چتر است.

چگونه رابط کاربری موثر ایجاد کنیم؟
پیاده سازی رابط گرافیکی به طور معمول توسط یک توسعه دهنده Front-end وب انجام می گیرد. توسعه دهندگان وبی هستند که دوست دارند تا نمونه های کار را ایجاد کنند اما هنگامی که پای کدهای Back-end و تعامل با زبان های دیگر به میان می آید ترجیح می دهند که این کار را به حرفه ای ترها واگذار کنند. پس چگونه می توان یک رابط گرافیکی جذاب طراحی کرد؟ بیایید تا نگاهی به یک فرض ایده آل بیاندازیم:

 - فرض می کنیم که مشکل از طریق تحقیقات در مورد کاربر، بازار و ... شناسایی شده است.
- با تلاش بسیار جریان مشکل روشن شده است. 
- ایده ای برای حل مشکل پیدا می کنیم و با چندین آزمایش سریع روی افراد به فرضیات اعتبار می بخشیم.
- سایت یا اپلیکیشن می بایست به Chunkها یا قسمت هایی مجزا و در عین حال منطقی تقسیم بندی شده و هر کدام به ترتیب مورد ارزیابی قرار گیرند.
- کشیدن طرح های مختلف برای سازماندهی عناصری که قرار است روی صفحه قرار گیرند.
- بعد از تمام تحقیقات قبلی و کار کردن روی UX می توان پیکر اصلی را با اعتماد به نفس ساخت.
- تست و آزمایش کردن برخی نمونه های اولیه طرح کلی سایت یا اپلیکیشن.
- پس از تمامی این بررسی ها می توان شروع به کد نویسی و طراحی رابط کاربری کرد.
- هنگامی که کارایی رابط کاربری به دقت بررسی شد می توان شروع به طراحی نهایی محصول کرد.

این مراحل به صورت ایده آل انجام می گیرند و لازم نیست تا برای هر کدام مقدار زیادی وقت گذاشت و ممکن است فقط چند روز به طول بیانجامند. اما طی کردن این مراحل برای رسیدن به یک تجربه کاربری خوب لازم است. ممکن است که ایده ای که در سر دارید را خیلی سریع روی صفحه نمایش پیاده کنید اما توجه داشته باشید که بدون انجام این مراحل چیزی که شما ایجاد کرده اید یک رابط کاربری است نه تجربه کاربری. طراحی رابط کاربری بی اهمیت و ساده نیست اما برای ایجاد تجربه کاربری باید به همه موارد توجه داشت.