چرا باید به کودکان خود برنامه‌نویسی یاد دهیم؟

اگر شما هم جزو آن دسته والدینی هستید که بر سر دوراهی قرار گرفته‌اید که آیا فرزندم باید برنامه‌نویسی یاد بگیرد یا خیر، پاسخ کوتاهی که به شما می‌دهیم آری است اما اگر دوست دارید دلایل پشت این پاسخ را جویا شوید، در ادامه با سکان آکادمی همراه باشید تا مواردی را برشمریم که پس از فراگیری اصول برنامه‌نویسی برای کودکان، و حتی بزرگسالان، مسیر خواهد شد.

در حال حاضر دنیا نه تنها با کمبود آب، صلح، انسانیت، آرامش و … مواجه است بلکه با کمبود چیز دیگری تحت عنوان برنامه‌نویس نیز مواجه می‌باشد و به نظر هم می‌رسد که با فراگیرتر شدن فناوری‌هایی همچون اینترنت اشیاء یا هوش مصنوعی، این کمبود بیش از این احساس گردد. در‌ واقع، با توجه به اینکه دنیا بیش از پیش به سوی فناوری‌های جدید پیش می‌رود، این نیاز احساس می‌گردد تا افراد نیز بیش از گذشته با نحوهٔ کارکرد این فناوری‌ها آشنا شوند و یکی از راه‌های تحقق این امر، آموزش اصول برنامه‌نویسی است.

حال ممکن است این پرسش پیش آید که «من اصلاً به برنامه‌نویسی علاقه‌ای ندارم پس چرا باید برنامه‌نویسی یاد بگیرم و یا فرزند من دوست دارد نقاش شود، پس چرا باید او را مجبور به یادگیری اصول برنامه‌نویسی کنم؟» که در پاسخ به این سؤال باید گفت آمار و ارقام حاکی از آنند که داشتن پیش‌زمینه در علوم کامپیوتری در حال حاضر به عنوان یک برگ‌برنده در زمینهٔ یادگیری سایر مهارت‌ها محسوب می‌شود و در آینده‌ای نه چندان دور، نیاز به داشتن چنین برگ‌برنده‌ای پررنگ‌تر هم خواهد شد.

کشورهایی نظیر انگلستان، آمریکا، استونی، ژاپن، چین و … جزو معدود کشورهایی هستند که بستری برای یادگیری برنامه‌نویسی برای بچه‌ها فراهم آورده‌اند و با توجه به اینکه کشورهای جهان اول معمولاً چیزی را می‌بینند که کشورهای کمتر توسعه‌یافته از دیدن آن قاصرند، به طور حتم سیاست‌گذاران چنین کشورهایی نیازی را در آینده احساس کرده‌ و به منظور برآورده نمودن آن از چند سال پیش شروع به سرمایه‌گذاری کرده‌اند و از همین روی منطقی به نظر می‌رسد که در زمینهٔ آموزش برنامه‌نویسی پا جای پای کشورهایی بگذاریم که در این زمینه صاحب‌نظر هستند و اصلاً صبر نکنیم تا آینده فرا رسیده و در آن زمان به فکر چاره باشیم!

همچون مهارت زبان‌آموزی که اگر در سنین کودکی اتفاق افتد تأثیر آن دوچندان خواهد بود، اگر فضایی برای کودکان خود فراهم سازیم تا بتوانند در آن به یادگیری برنامه‌نویسی بپردازند، به طور حتم در آینده سپاسگزار ما خواهند بود و به طور کلی از جمله اتفاقاتی که برای یک کودک پس از یادگیری اصول برنامه‌نویسی رخ می‌دهد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- تفکر انتقادی
- رشد خلاقیت
- رشد مهارت‌های حل مسئله
- نگاه به مشکلات از زوایای مختلف
- رشد تفکر الگوریتمیک و …  

در یک کلام، به جای آنکه بچه‌ها افرادی مصرف‌کننده بار بیایند، پس از یادگیری برنامه‌نویسی به فرزندانی خلاق و سازنده مبدل خواهند شد و جالب است بدانیم تجربیات آموزش به کودکان حاکی از آنند که ایشان حتی قبل از آنکه بتوانند بخوانند و بنویسند، قادر خواهند بود تا اصول کدنویسی را فرا بگیرند.

یکی دیگر از دلایلی که ما را مجاب می‌کند تا به بچه‌های خود برنامه‌نویسی یاد دهیم این است که برنامه‌نویسی همچون پُلی خواهد شد تا کودکان‌مان سایر علوم را نیز بهتر یاد بگیرند. در‌ واقع، از آنجا که در برنامه‌نویسی نیاز داریم تا هم تفکر منطقی-ریاضیاتی داشته باشیم و هم حس زیبایی‌شناسی برای خلق یک گیم یا اپلیکیشن، فرزند ما اصول ریاضیات، هنر و … را در بستری عملی فرا خواهد گرفت (در همین راستا توصیه می‌کنیم به مقالهٔ چکیدهٔ ارائهٔ «ضرورت آموزش برنامه‌نویسی به کودکان» در اولین گردهمایی بزرگ برنامه‌نویسان ایران نیز مراجعه نمایید.)

یکی دیگر از مزایای آموزش برنامه‌نویسی به بچه‌ها این است که می‌توانند در دنیای پیرامون خود تأثیرگذار باشند. امروزه ما از فناوری‌های بسیاری در جهت منافع خود استفاده می‌کنیم که از آن جمله می‌توان به جیمیل، توییتر، لینکداین، تلگرام و … اشاره کرد که تمامی این فناوری‌ها توسط گروهی از برنامه‌نویسان توسعه یافته‌اند. در‌ واقع، کاری که این برنامه‌نویسان انجام داده‌اند این است که بستری برای تعاملات اجتماعی آدم‌ها، یافتن دوستان قدیمی،‌ بهبود روابط اجتماعی افراد، کاهش هزینه‌های زندگی و … ایجاد کرده‌اند. حال فکر کنید اگر فرزند شما از سنین ۵ الی ۶ سالگی شروع به یادگیری برنامه‌نویسی کند و اگر بخت با وی یار باشد، او خواهد توانست تا در سن ۲۰ الی ۲۵ سالگی یکی از افراد تأثیرگذار فضای IT جامعه‌ای باشد که در آن زندگی می‌کند. بسیاری از افراد بر این باورند که:

من دوست دارم تا به فرزندم برنامه‌نویسی یاد دهم اما می‌دانم که برنامه‌نویسی کار بسیار بسیار دشواری است و بچهٔ من از عهدهٔ آن برنخواهد آمد.

در پاسخ به این دسته از افراد باید عرض کرد که نرم‌افزارهایی که امروزه برای آموزش برنامه‌نویسی به بچه‌ها در نظر گرفته شده‌‌اند به گونه‌ای هستند که آن‌ها در یک محیط کاملاً گرافیکی و جذاب و صرفاً با استفاده از Drag & Drop می‌توانند کدنویسی کنند و خبر امیدوار کننده‌تر اینکه بچه صرفاً پس از گذشته چند روز، می‌تواند اولین گیم یا برنامهٔ خود را بنویسید (تجربهٔ نگارندهٔ این مقاله حاکی از آن است که کودکانی در سنین ۳ الی ۴ سالگی هم پتانسیل یادگیری دارند!)

در ضمن، برنامه‌نویسی راهی است که از آن طریق بچه‌ها می‌توانند احساسات درونی خود را بیان کنند. برای روشن‌تر شدن این مطلب مثالی می‌زنیم. فرض کنیم فرزندتان وقتی که برنامهٔ کودک تماشا می‌کند و یا به انجام بازی‌های کامپیوتری می‌پردازد، همواره به این می‌اندیشد که «ای کاش من هم می‌توانستم یک انیمیشن و یا بازی آن‌طور که مد نظر خودم هست تولید کنم.» که در چنین شرایطی برنامه‌نویسی به عنوان ابزاری خواهد بود که فرزندتان از آن طریق خواهد توانست تا ایدهٔ خود را عملی سازد.

نتیجه‌گیری
چنانچه تا اینجای بحث مجاب شده‌اید که آموزش اصول برنامه‌نویسی به کودکان مزایایی دارا است، می‌توانید برای شروع به دوره‌های آموزش برنامه‌نویسی به کودکان و آموزش طراحی سایت به کودکان در سکان آکادمی مراجعه نمایید که هر دو دوره کاملاً رایگان بوده و به ترتیب برای آموزش اصول کدنویسی از طریق زبان اسکرچ به کودکان و آموزش اصول طراحی صفحات وب به کودکان کاربرد دارند.

حال نوبت به نظرات شما می‌رسد. آیا با این گزاره که «آموزش اصول کدنویسی به کودکان یک باید است» موافق هستید یا مخالف و چرا؟ نظرات، دیدگاه‌ها و تجربیات خود را با سایر کاربران سکان آکادمی به اشتراک بگذارید.