فرایند بررسی یک متن بدون ساختار (unstructured) مانند توضیحات یک محصول، متن یک سخنرانی و ... به منظور استخراج اطلاعاتی دسته‌بندی شده و معنادار از آن را text analysis یا text mining (متن کاوی) گویند. نتایج این فرایند در زمینه‌هایی از جمله تشخیص الگو در متون، جستجوی‌های پیشرفته و یافتن مطالب مرتبط با یکدیگر کاربرد دارد.
از جمله اصلی‌ترین مزایای این فرایند امکان دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در زمانی بسیار کوتاه است. به عنوان مثال در فرایند جستجوی full-text، امکان دستیابی به نتایج جستجو در کسری از ثانیه فراهم خواهد شد.
به عنوان یک مثال متن "سکان آکادمی یک بستر آموزشی گسترده را فراهم کرده است" ممکن است طی فرایند text analysis به اجزای زیر تبدیل شود:
سکان | آکادمی | بستر | آموزشی | گسترده | فراهم
