کامیونیتی اپن‌سورس با به وجود آمدن ابزارهایی که زندگی دولوپرها را آسان‌تر می‌کنند و همچنین ایجاد سَبک‌ها و سیستم‌های طراحی متنوع، به سرعت در حال رشد و تکامل است و به علاوه اینکه در حوزۀ فناوری هر روز ابزارهای جدیدی توسعه می‌یابند که برخی از آن‌ها امکان پیشرفت را برای دولوپرها در ارتباط با یکدیگر فراهم می‌کنند. در همین راستا، این پست به معرفی یکی از این ابزارها اختصاص دارد که در روند مستندسازی به دولوپرها کمک می‌کند و همچنین موجب می‌شود تا ایشان زمان خود را برای انجام کارهای بیهوده تلف نکنند!
Docz با هدف تسهیل در روند ایجاد ابزارهای متنوع و کاهش موانعی است که در فرآیند توسعهٔ یک اپلیکیشن موجب اتلاف وقت دولوپرها می‌شوند و این در حالی است که غالباً در پروسهٔ توسعۀ نرم‌افزار، تهیۀ داکیومنت (مستندات) جزو سخت‌ترین و در عین حال مهم‌ترین مراحل موجود در فرایند توسعهٔ نرم‌افزار است و دولوپرها معمولاً بخش عمده‌ای از زمان ارزشمند خود را صرف ایجاد یک داکیومنت دلخواه و مطابق با سَبک و سلیقهٔ خود از دست می‌دهند.
آشنایی با قابلیت‌های Docz
به منظور ایجاد داکیومنت پروژۀ خود یا ایجاد یک سیستم طراحی برای مشارکت در یک پروژه با سایر دولوپرها، راه‌های متفاوت وجود دارد و این در حالی است که توسعه‌دهندگان Docz با نگاهی به این روش‌ها، بهترین بخش‌های هر روش را انتخاب کرده و ابزاری مبتنی بر آن‌ها را ساخته‌اند اما پیش از آشنایی با قابلیت‌های این ابزار اپن‌سورس، توصیه می‌کنیم تا با مراجعه به مقالهٔ ۸ قانون برای نوشتن Documentation (مستندات) خوب، با یکسری به اصطلاح Best Practice حول مبحث مستندسازی آشنا شوید. به طور کلی، از جمله قابلیت‌های کلیدی Docz می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم نیاز به کانفیگ یا پیکربندی خاص و همچنین امکان یادگیری آسان (در واقع، Docz مراحل ساخت پیچیده و یا تنظیمات نصب گیج‌کننده‌ای ندارد.)
- اجرای سریع به طوری که این ابزار بایستی مطابق با پرفورمنس (عملکرد) مورد نظر توسعه‌دهنده ساخته شود.
- کاستومایز کردن آسان به طوری که کار با آن ساده بوده و همچنین به راحتی می‌توان آن را کاستومایز کرد.
- پشتیبانی از مارک‌داون MDX به طوری که امکان ایمپورت کردن کامپوننت‌های مد نظر خود با فرمت مارک‌داون امکان‌پذیر است.
- نصب پلاگین‌های شخصی به صورتی که دولوپرها با به‌کارگیری پلاگین‌ها می‌توانند سولوشن‌های کاستومایزشده و انعطاف‌پذیری برای پروژهٔ خود ایجاد کنند.
راهنمای نصب Docz
پیش از این اشاره کردیم که سهولت در استفاده و سادگی، جزو فیچرهای اصلی Docz هستند و پروسهٔ نصب این ابزار اپن‌سورس هم از این قاعده مستثنی نیست. برای این منظور، با استفاده از پَکیج مَنجری همچون Yarn می‌توانیم به سادگی ابزار Docz را روی پروژه‌های خود نصب می‌کنیم:
$ yarn add docz --devپیش از این گفتیم که یکی از قابلیت‌های Docz پشتیبانی از فرمت مارک‌داون MDX است که این امکان را در اختیار دولوپرها می‌گذارد تا به سادگی دست به طراحی ساختار مستندات خود بزنند. به عبارت دیگر، پس از نصب Docz می‌توانیم خیلی سریع با استفاده از MDX شروع به توسعهٔ مستندات پروژهٔ خود نماییم.
در پایان لازم به ذکر است که ابزارهای دیگری نیز برای مستندسازی پروژه‌های نرم‌افزاری به صورت متن‌باز در اختیار دولوپرها قرار دارند که یکی از آن‌ها Docsify است که برای آشنایی بیشتر، می‌توانید به مقالهٔ Docsify: سرویسی اپن‌سورس برای ایجاد داکیومنتیشن با استفاده از فایل‌های Markdown مراجعه نمایید.