AI (هوش مصنوعی) عبارت است از برنامهنویسی به منظور توسعهٔ اپلیکیشنی که همچون یک انسان توانایی یادگیری، تفکر و انطباق با شرایط محیط پیرامون خود را داشته باشد (برای آشنایی بیشتر با این مقوله، میتوانید به مقالهٔ هوش مصنوعی چیست؟ مراجعه نمایید.) در عین حال، فناوری هوش مصنوعی توانایی حل تمامی مسائل را ندارد؛ اما نیاز به توضیح نیست که از پتانسیل بالایی برای بهبود زندگی انسانها برخوردار است. کمپانی گوگل، همچون دیگر غولهای فناوری سیلیکونولی، از هوش مصنوعی به منظور افزایش کیفیت و بهرهوری محصولات خود استفاده میکند که از آن جمله میتوان به ایمیلهای بدون اسپم، دستیار دیجیتالی که کاربران میتوانند به طور کاملاً طبیعی با آن صحبت کنند، مشاهده عکسهایی که امکان اعمال تغییراتی مانند چرخش، تیره کردن تصویر و ویرایش آن یا اشتراکگذاری با دوستان را با استفاده از یادگیری ماشینی برای انسان لذتبخش میکنند و بسیاری سرویس دیگر را نام برد.
تیم توسعۀ گوگل علاوه بر بهکارگیری هوش مصنوعی در محصولات خود، از این تکنولوژی برای کمک به کاربران به منظور مقابله با مسائلی که نیاز به واکنش فوری دارند نیز استفاده میکند. برای مثال، تیمهای امنیت محیطی میتوانند سنسورهایی مرتبط با هوش مصنوعی را به کار گیرند که برای پیشبینی خطر آتشسوزی میتواند مورد استفاده قرار گیرد و یا دامداران میتوانند از این فناوری برای نظارت بر سلامت گلۀ حیوانات خود استفاده میکنند و یا به عنوان مثالی دیگر میتوان به پزشکان اشاره کرد که از هوش مصنوعی میتوانند برای کمک به تشخیص سرطان و جلوگیری از نابینایی استفاده کنند.
موارد فوقالذکر از جمله دلایلی هستند که چرا گوگل با جدیت روی تحقیق و توسعهٔ هوش مصنوعی سرمایهگذاری میکند و فناوریهای این حوزه را از طریق ابزارها، لایبرریها و فریمورکهای #اپنسورس خود به طور گستردهای در اختیار کاربران، دولوپرها و کسبوکارهای مختلف قرار میدهد.
نیاز به توضیح نیست که انتشار چنین تکنولوژیهای قدرتمندی موجب مطرح شدن سؤالاتی در مورد نحوۀ استفاده از آنها از سوی کاربران میشود. در حقیقت، با گسترش استفاده از هوش مصنوعی در تمام جنبههای زندگی، یادگیری چگونگی توسعه و استفاده از این فناوری تبدیل به یک مسئلۀ حیاتی در سالهای آینده میشود و تأثیر زیادی بر جامعه خواهد داشت.
در همین راستا، گوگل به عنوان یک تیم پیشرو در حوزهٔ AI، احساس مسئولیتی عمیق در رابطه با آموزش در این زمینه به علاقهمندان و چگونگی توسعهٔ آن داشته است و از همین روی، اصولی را که در حوزۀ هوش مصنوعی برای پیشبرد کارهای خود به کار میگیرد را منتشر کرده است (لازم به ذکر است که این اصول مفاهیم تئوریک نیستند؛ بلکه استانداردهای مشخصی هستند که توسط کمپانی گوگل در پروسهٔ تحقیق و توسعهٔ محصولات مختلف به کار گرفته شده و تصمیمات بیزینسی این کمپانی بزرگ را تحتالشعاع خود قرار میدهند.) کمپانی گوگل اپلیکیشنهای هوش مصنوعی خود را با توجه به اهداف زیر ارزیابی میکند و معتقد است که هوش مصنوعی میبایست:
برای جامعه سودمند باشد
امکان دسترسی گسترده به فناوریهای جدید به طور فزایندهای به جامعهای بستگی دارد که یک تکنولوژی خاص در آن منتشر شده است و مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین پیشرفت در حوزهٔ هوش مصنوعی موجب ایجاد تغییر در طیف گستردهای از حوزهها، از جمله مراقبتهای بهداشتی، امنیتی، انرژی، حملونقل و سرگرمی خواهد شد.
گوگل به منظور توسعه و استفاده از فناوریهای مرتبط با AI، مجموعهای از فاکتورهای اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر این مسئله را مد نظر قرار داده و به توسعهٔ اپلیکیشنهای هوش مصنوعی ادامه خواهد داد چرا که اعتقاد کمپانی گوگل بر این است که مزایای کلی استفاده از هوش مصنوعی در توسعهٔ اپلیکیشن به طور قابلملاحظهای از ریسکهای پیشبینیشده و جوانب منفی آن بیشتر است.
همچنین گوگل اعلام کرده است که استفاده از AI موجب افزایش توانایی تیمهایش در درک معنای «محتوای متناسب با نیاز جامعه» میشود. در همین راستا، توسعهدهندگان این کمپانی تلاش میکند تا با استفاده از فناوری AI، اطلاعات باکیفیت و دقیقی به کاربران و دولوپرها ارائه دهند و این در حالی است که به قوانین فرهنگی، اجتماعی و حقوقی کشورهایی که در آن فعالیت میکنند نیز احترام میگذارند.
از ایجاد یا تقویت تعصبهای ناعادلانه اجتناب کند
الگوریتمهای هوش مصنوعی و دیتاستها میتواند منعکسکننده، تقویتکننده و یا حتی کاهشدهندهٔ تعصبات ناعادلانه باشند و از آنجایی که همیشه تشخیص تصمیمگیریهای بیطرفانه از تعصبات ناعادلانه کار سادهای نیست و در سراسر فرهنگها و جوامع متفاوت است، بنابراین تیم توسعهٔ گوگل در تلاش برای جلوگیری از تأثیر تصمیمگیریهای ناعادلانه بر روی افراد، به خصوص در مورد ویژگیهای حساسی مانند نژاد، قومیت، جنسیت، ملیت، درآمد، گرایشات جنسی، توانایی و همچنین اعتقادات سیاسی یا مذهبی هستند (لازم به ذکر است که دیگر غول فناوری آمریکایی، مایکروسافت، نیز در این حوزه گامهای مثبتی برداشته.)
پس از ساخت اپلیکیشنهای هوش مصنوعی، ایمنی آنها تست شود
کمپانی گوگل اعلام کرده است که در توسعهٔ اپلیکیشنهای هوش مصنوعی استراتژیهای امنیتی خاصی را به کار میگیرد تا بتواند از نتایج غیرمنتظرهای که موجب افزایش ریسک آسیبپذیری میشوند جلوگیری به عمل آورد و همچنین سیستمهای هوش مصنوعی خود را بهگونهای طراحی میکند تا به طور کاملاً محتاطانه رفتار کنند و به دنبال آن در راستای تحقیقات در حوزۀ ایمنی اپلیکیشنهای هوش مصنوعی، یکسری اصطلاحاً Best Practice را برای توسعهٔ این سیستمها در نظر خواهند گرفت. همچنین در برخی موارد خاص، بعضی از تکنولوژیهای هوش مصنوعی خود را روی محیطهای محدودتری آزمایش کرده و بعد از دیپلوی آنها روی سرورهای لایو (زنده) نیز عملکرد آنها را مانیتور خواهد کرد.
توانایی پاسخگویی به کاربران را داشته باشد
سیستمهای هوش مصنوعی طراحیشده توسط تیم نرمافزاری گوگل قابلیتهایی همچون امکان دریافت فیدبک (بازخورد) از کاربران، بیان توضیحات مربوط به محصول به ایشان و همچنین دریافت درخواست تجدیدنظر از سوی آنها را ارائه میدهند. همچنین این دست فناوریهای توسعهیافته توسط گوگل برای استفاده توسط انسانها باید مناسب بوده و تحت کنترل ایشان باشند.
قوانین حریم خصوصی در طراحی محصولات رعایت شده باشد
حفظ حریم خصوصی کاربران در توسعه و استفاده از تکنولوژیهای هوش مصنوعی توسط این کمپانی مد نظر قرار گرفته است. در همین راستا، تیم توسعهٔ نرمافزار گوگل زیرساختی را به منظور اطلاعرسانی در مورد حفظ حریم خصوصی و موافقت کاربران و دریافت فیدبک از ایشان فراهم کرده و در آن به صورت کاملاً شفاف در مورد کنترل استفاده از دیتای شخصی کاربران اطلاعرسانی کرده است.
استانداردهای علمی بالا در آن رعایت شده باشد
نوآوری تکنولوژیکی ریشه در متد علمی و تحقیق در آن حوزه، دقت زیاد، یکپارچگی و همکاری اعضای تیم دارد. همچنین بهکارگیری ابزارهای هوش مصنوعی موجب ایجاد روشهای جدیدی از تحقیق و دانش علمی در زمینههایی مانند زیستشناسی، شیمی، پزشکی و علوم محیطی میشوند.
تیم نرمافزاری گوگل به منظور پیشرفت در توسعهٔ اپلیکیشنهای مرتبط با هوش مصنوعی، در تلاش برای دستیابی به استانداردهای علمی بالایی است و به این منظور نیز با تعدادی از ذینفعان برای ارتقای رهبری در این صنعت، با استفاده از رویکردهای علمی دقیق و میانرشتهای، در تعامل است. همچنین دانش هوش مصنوعی را با انتشار منابع آموزشی، یکسری بهاصطلاح Best Practice و تحقیقات به اشتراک میگذارد تا به افراد بیشتری مهارت توسعه اپلیکیشنهای هوش مصنوعی را آموزش دهد.
مطابق با قوانین زیر باشند
هوش مصنوعی تکنولوژی کاربردهای فراوانی دارا است؛ به عبارت دیگر، میتوان از آن هم به صورت مفید استفاده کرد و هم کاربردهای سوء از آن داشت و به همین دلیل نیز گوگل در تلاش برای محدود کردن اپلیکیشنهای مضر و اپلیکیشنهایی است که با اهداف سوءاستفاده از کاربران طراحی میشوند. در همین راستا، گوگل در توسعه و بهکارگیری تکنولوژیهای هوش مصنوعی به بررسی عوامل زیر میپردازد:
- هدف اصلی و مورد استفادۀ احتمالی از تکنولوژی و اپلیکیشن: شامل این نکته است که چهقدر احتمال دارد که سولوشن (راهکار) هوش مصنوعی مد نظر برای موارد مضر استفاده شود یا قابلانطباق با آنها باشد.
- ماهیت تکنولوژی و منحصربهفرد بودن آن: آیا این کمپانی تکنولوژیهای موجود را که منحصربهفرد هستند در دسترس عموم کاربران قرار میدهد.
- مقیاسپذیری: آیا استفاده از این تکنولوژی تأثیر قابلتوجهی بر تعداد زیادی از کاربران خواهد داشت.
- ماهیت توسعهٔ تیم گوگل: آیا این تیم ابزارهایی با اهداف همهمنظوره توسعه میدهد یا ابزارهای مورد استفادهٔ مشتریان کاستومایز شدهاند.
آشنایی اپلیکیشنهای هوش مصنوعی که توسط گوگل طراحی نمیشوند!
همچنین تیم توسعهٔ نرمافزار گوگل اعلام کرده است که به توسعۀ اپلیکیشنهای هوش مصنوعی در حوزههای زیر نمیپردازد:
- تکنولوژیهایی که موجب ایجاد یا احتمال بروز آسیب عمومی شوند و در مواردی که خطر آسیب رساندن وجود داشته باشد، تنها در صورتی توسعهٔ اپلیکیشن ادامه خواهد یافت که مزایا به طور قابلملاحظهای بیش از معایب آن باشد.
- اسلحه یا تکنولوژیهای دیگر که اهداف کلی و یا هدف اصلی آنها آسیب رساندن به مردم باشد یا به طور مستقیم این کار را تسهیل کنند.
- تکنولوژیهایی که دیتا را به منظور نظارت یا نقض هنجارهای پذیرفتهشدهٔ بینالمللی جمعآوری یا استفاده میکنند.
- و تکنولوژیهایی که اهداف آن نقض قوانین بینالمللی و حقوق بشر باشد.
همچنین کمپانی گوگل مشخصاً گفته است که از فناوری هوش مصنوعی در توسعهٔ سلاحهای هستهای استفاده نخواهد کرد اما کار خود را با دولت و ارتش در بسیاری از حوزههای دیگر ادامه خواهد داد که از آن جمله میتوان امنیت سایبری، آموزش، جذب نیرو در ارتش، مراقبتهای بهداشتی جانبازان، جستجو و نجات شهروندان آسیبپذیر را نام برد.
آشنایی با اهداف بلندمدت گوگل در حوزۀ هوش مصنوعی
اهداف بلندمدت این کمپانی به چگونگی انتخاب رویکرد هوش مصنوعی در آن بستگی دارد و با پیشرفت این صنعت، کمپانی گوگل اعلام کرده است که با تعدادی از ذینفعان برای ارتقای رهبری به شیوهای علمی در این حوزه و با استفاده از رویکردهای علمی دقیق و میانرشتهای کار کرده و همچنین به منظور بهبود فناوریها و شیوههای توسعۀ هوش مصنوعی، آنچه که تیم توسعهٔ گوگل آموخته است را با علاقهمندان به اشتراک خواهد گذاشت.
همچنین این کمپانی معتقد است که آیندۀ توسعه اپلیکیشنهای هوش مصنوعی در آن بر اساس اصول و قوانین درستی بنا شده و این در حالی است که چنین رویکردی با مواردی که در نامهٔ مؤسسان این سازمان (Larry Page و Sergey Brin) در سال 2004 ارائه شده نیز کاملاً سازگار است.
