اگر شما وبسایتی یا کسبوکاری آنلاین دارید، جمعآوری دادههای مربوط به اینکه بازدیدکنندگان وبسایت و مشتریان شما از کجا میآیند، به کدام صفحهٔ وبسایت شما میروند و از کدام صفحهٔ وبسایت شما خارج میشوند، بسیار حیاتی است. در پاسخ به چرایی این مسئله، میباید گفت که زیرا این اطلاعات به شما کمک میکنند تا بهتر مشتریان محصولات و خدمات خود را هدف قرار داده و صفحاتی از وبسایتتان که دورکنندهٔ بازدیدکنندگان از وبسایت هستند را بهبود ببخشید. به منظور جمعآوری این نوع از اطلاعات شما نیازمند یک ابزار تحلیل وب هستید. چهار ابزار همه کارهٔ تحلیل وب (Web Analytics) که در زیر معرفی میشوند، بینش و درک ارزشمندی به وبمسترها در خصوص مشتریان و بازدیدکنندگان وبسایتشان داده، ضمن اینکه وبسایتشان را کاملاً تحت کنترل آنها قرار میدهد.
بسیاری از کسبوکارها -از کوچک گرفته تا بزرگ- از ابزار گوگل آنالتیکس (Google Analytics) استفاده میکنند. اما اگر شما میخواهید که کنترل دادههای خود را در دست داشته باشید، نیازمند ابزاری هستید که خود شما بتوانید آن را کنترل کنید که مسلماً این کار با گوگل آنالتیکس ممکن نمیشود. اما خوشبختانه گوگل آنالتیکس تنها بازیگر میدان تحلیل وب نیست. در ادامه، ۴ ابزار جایگزین اپنسورس برای گوگل آنالتیکس معرفی میشوند که میتوانند این نیاز شما را پاسخگو باشند.
Matomo
ابتدا بررسی خود را با اپلیکیشنی منبعباز که رقیب گوگل آنالتیکس از لحاظ کارکردهای مختلف محسوب میشود آغاز میکنیم. ماتومو که پیش از این به آن Piwik هم گفته میشد، بیشتر کارهای گوگل آنالتیکس را انجام میدهد و به احتمال زیاد قابلیتهایی که شما به عنوان صاحب یک وبسایت نیاز دارید را در اختیار شما میگذارد.
این قابلیتها شامل شاخصهایی (متریکهایی) از جمله تعداد بازدیدکنندگان وبسایت، دادههایی در مورد اینکه بازدیدکنندگان از کجا آمدهاند (هم از کدام قسمت وب و هم از لحاظ جغرافیایی)، صفحهای که بازدیدکننده وبسایت را از آن ترک میکند و قابلیت ردگیری ارجاعهای موتورهای جستجو (Referrals) میشوند. ماتومو گزارشهای زیاد دیگری نیز ارائه میدهد،؛ از جمله قابلیت شخصیسازی صفحهٔ داشبورد به منظور مشاهده متریکهایی که مایل به مشاهدهٔ سریع آنها هستید.
به منظور تسهیل کار شما (به عنوان صاحب وبسایت یا وبمستر)، ماتومو در خود بیش از ۶۵ مورد پلاگین از ابزارهای مدیریت محتوا، تجارت الکترونیک و سیستمهای فورم آنلاین از جمله وردپرس، مجنتو، جوملا و ویبولتین را در اختیار شما قرار میدهد.
Open Web Analytics
اگر ابزاری در حوزهٔ تحلیل وب به ماتومو نزدیک باشد، اُپن وب آنالتیکس است. در حقیقت، این ابزار قابلیتهای کلیدی زیادی دارد که یا با گوگل آنالتیکس رقابت میکنند و یا از آن پیشی میگیرند!
علاوه بر تعداد زیادی از ابزارهای تحلیلی و گزارشها، اُپن وب آنالتیکس این قابلیت را دارا است تا مشخص کند که در کدام قسمت صفحهٔ یک وبسایت و بر روی کدام بخش از صفحه، بازدیدکننده کلیک میکند. همچنین قابلیت ارائهٔ نمودار گرافیکی از قسمتهایی از وبسایت که بازدیدکنندگان بیشتر با آن تعامل دارند را دارد (حتی قابلیت ردگیری تعاملات تجارت الکترونیک را نیز در اختیار وبمسترها قرار میدهد).
اُپن وب آنالتیکس پلاگین وردپرسی راه هم در اختیار علاقمندان به این سیستم مدیریت محتوای محبوب قرار داده و قابلیت ادغام شدن با مدیا ویکی (MediaWiki) با استفاده از پلاگین مربوطه را دارد. همچنین میتوانید اسنیپتهای (Snippet) جاوااسکریپت و پیاچپی را به صفحات وبسایت خود بیافزایید تا قابلیت ردگیری و تحلیل وبسایت آن را فعال کنید.
AWstats
لاگ فایلهای وبسرور مجموعهای غنی از اطلاعات در خصوص بازدیدکنندگان وبسایت به شما میدهند، اما دسترسی به این دادهها برای همه آسان نیست؛ در اینجا است که AWstats به کمک شما میآید. با وجودی که این ابزار تحلیل وب از جذابیتهای ظاهری زیادی برخوردار نیست، اما از حیث دادههایی که میتواند به دست شما برساند، غنی است و این کمبود را جبران میکند.
این اطلاعات شامل تعداد بازدیدکنندگان منحصربهفرد (Unique Visitors)، مدت زمانی که این بازدیدکنندگان در وبسایت ماندهاند، سیستمعامل و مرورگرهایی که این بازدیدکنندگان استفاده میکنند، اندازهٔ صفحه نمایش مورد استفادهٔ بازدیدکنندگان و همچنین موتورجستجو و واژگان مورد جستجوی بازدیدکنندگان که منجر به یافتن وبسایت شما شده است میشود.
همچنین AWstats میتواند به شما تعداد دفعاتی که وبسایت شما بوکمارک شده است را داده، صفحاتی از وبسایت که بازدیدکنندگان به آن وارد یا از آن خارج شدهاند را مشخص کرده و مجموعهای از محبوبترین صفحات وبسایت را در اختیار شما قرار دهد.
این قابلیتها، تنها قابلیتهای سطحی AWstats هستند! این ابزار تحلیل وب با پروتکل FTP و لاگهای ایمیل و همچنین فایلهای سیس لاگ (Syslog) نیز کار میکند. AWstats میتواند درک و بینش عمیقی از آنچه در وبسایت شما اتفاق میافتد را به شما داده، ضمن اینکه به شما این امکان را میدهد تا از دادههایی که تحت کنترل شما هستند بهرهمند شوید.
Countly
کانتلی خود را بهعنوان یک پلتفرم تحلیل وب امن معرفی میکند. کانتلی کار جمعآوری و ارائهٔ دادههای مربوط به وبسایت و بازدیدکنندگان آن را بهصورت منسجم انجام میدهد. این ابزار تحلیل وب بیشتر بازار هدف خود را شرکتها یا سازمانهای بازاریابی قرار داده است و دادههایی که بیشتر مناسب بازاریابان است را ردگیری کرده و در اختیار ایشان قرار میدهد.
تعاملات بازدیدکنندگان وبسایت، همچنین اینکه چه کمپینهای بازاریابی و منابعی/وبسایتهایی بازدیدکنندگان را به وبسایت شما هدایت کردهاند، از جمله دادههایی هستند که این ابزار تحلیل وب در اختیار شما قرار میدهد. همچنین میتوانید شاخصهایی (متریکهایی) که مختص کسبوکار شما هستند را ایجاد کنید. البته کانتلی شاخصهای پایهای تحلیل وب را فراموش نکرده است؛ یعنی تعداد بازدیدکنندگان وبسایت مثل اینکه از کجا آمدهاند، کدام صفحات وب را بازدید کردهاند و دادههای دیگر را نیز در اختیار شما قرار میدهد.