در مسیرکارآفرینی - قسمت دوم - برنامه ریزی برای کسب و کار

در مقاله ی قبلی مسیر کارآفرینی، به طور مختصر تفاوت مدیر و کارآفرین را بیان کردیم و در این مقاله قصد داریم انواع برنامه ریزی و تفاوت های آن ها را مشخص کنیم
برنامه ریزی برای کسب و کار

شاید به نظر برسد برنامه ریزی کسب و کار  با توجه به اهمیت کاملاً مشهود آن، کاری باشد که سازمان‌ها به‌خوبی انجام می دهند. اما  لزوماً اینگونه نیست. براساس بررسی ها، تنها حدود 10٪ تا 15٪ تیم ها از یک برنامه ریزی کسب‌و‌کار موثر برخوردارند.

سازمان‌ها باید درک بهتری از شیوه ی برخورد با برنامه ریزی های کسب‌و‌کار داشته باشند. بخش‌های زیر موضوع و انواع برنامه ریزی را  با توجه به کارایی و اهمیت‌شان تشریح می کند.

چرا برنامه‌ ریزی می کنید؟

برنامه ریزی در مورد مدیریت منابع و اولویت‌ها، به‌صورت سازمان یافته است. مدیریت در راستای رهبری و  بهره وری می باشد. اگر شرکت‌ها شیوه ی برنامه ریزی خود را بهبود ببخشند، مدیریت و رهبری نیز بهبود می‌یابد. مراحل زیر می تواند به برنامه ریزی بهتر کسب ‌و‌ کار ها کمک کند.

برنامه ریزی کنید: جزئیات مهم را بنویسید و بر نقاط قوت، موارد ضروری، افراد مهم و آنچه می توانید برای این موارد انجام دهید، تمرکز کنید. این به شما کمک می‌کند استراتژی ها و اهداف را برای خود و ذی نفعان بهتر روشن کنید.

موفقیت را تعریف کنید: برای سال‌های پیش‌رو، تجارت خود را چگونه می‌بینید؟ اهداف بلند ‌مدت را مشخص کنید. برای اهداف خاص نقاط عطفی تعیین کنید. ببینید چه چیزی کسب ‌و ‌کار شما را پیش می‌برد. سپس یک برنامه ی بازبینی تنظیم کنید و اهداف بلند‌مدت خود را در صورت لزوم دوباره بررسی و اصلاح کنید.

آن را به جریان بیاندازید: به جریان انداختن برنامه و تحلیل آن با اعداد و ارقام نهفته در فرایند اجرا، کاری است که باید در مرحله ی بعد انجام شود. می‌‌توان برنامه را بازبینی و در صورت نیاز، برنامه‌ ی اصلاحی و حتی برنامه ‌های توسعه را طراحی کرد.

انواع برنامه

برنامه ریزی عملیاتی

مک استوری، سخنران رهبری انگیزشی می‌گوید: برنامه‌ های عملیاتی درباره ی چگونگی وقوع امور و دستورالعمل های شیوه انجام مأموریت هستند.

این نوع برنامه‌ ریزی معمولاً شیوه ی فعالیت روزمره ی شرکت را توصیف می‌کند. برنامه‌های عملیاتی اغلب به‌عنوان برنامه‌های یک باره یا برنامه‌های در حال انجام توصیف می‌شوند. برنامه‌ های یک باره برای رویدادها و فعالیت‌های یک باره (مانند یک کمپین بازاریابی) ایجاد می ‌شوند. برنامه ‌های در حال اجرا در راستای سیاست‌ ها و  استراتژی ‌ها و در چارچوب قوانین و اصول مشخص برای دست یابی به اهداف خاص هستند.

برنامه ‌ریزی استراتژیک

برنامه‌ های استراتژیک برنامه‌هایی هستند که چرایی سازمان را مطرح می‌کنند. در واقع برنامه‌هایی با تصور طولانی‌مدت و نگاه به افق دور که در سطوح بالایی سازمان ایجاد می‌شوند و در راستای آن‌ها چشم ‌انداز و ماموریت‌ های سازمان تعریف خواهد شد.

برنامه ریزی استراتژیک شامل یک نمای کلی از سطح کل کسب ‌و کار است که پایه و اساس سازمان قرار می‌گیرد و تصمیمات طولانی ‌مدت را تعیین می‌کند. دامنه ی برنامه ‌ریزی استراتژیک می‌ تواند از دو سال آینده تا ۵ (یا10) سال آینده باشد. اجزای مهم یک برنامه استراتژیک، چشم‌ انداز، مأموریت و ارزش ‌ها هستند.

برنامه ‌ریزی تاکتیکی

برنامه‌ های تاکتیکی مربوط به آنچه قرار است اتفاق بیفتد، هستند. به طور اساسی در سطح تاکتیکی، بسیاری از برنامه ‌های متمرکز خاص و کوتاه مدت وجود دارد که در آن ها کار واقعی انجام می‌شود. این برنامه ‌ها از برنامه‌های استراتژیک سطح بالا پشتیبانی می کنند.

برنامه ‌ریزی تاکتیکی از برنامه‌ ریزی استراتژیک پشتیبانی می‌کند. این شامل تاکتیک هایی است که سازمان قصد دارد از آن ‌ها برای دستیابی به آنچه در برنامه ی استراتژیک بیان شده استفاده کند. این نوع برنامه   بیشتر دارای دامنه ی  کار کم تر از یک سال است و برنامه ی استراتژیک را به چند بخش قابل تجزیه تقسیم می‌کند. برنامه ریزی تاکتیکی با برنامه ریزی عملیاتی متفاوت است، زیرا طرح‌ های تاکتیکی سوال‌های مشخصی راجع‌ به آنچه برای رسیدن به یک هدف استراتژیک باید اتفاق بیفتد، می پرسند. اما برنامه های عملیاتی می‌پرسند که چگونه سازمان کاری برای انجام مأموریت شرکت انجام می دهد.

برنامه ریزی  اضطراری

برنامه‌های احتمالی هستند که در مواقع رخدادهای غیرمنتظره و یا مواقع نیاز به تغییر، کاربرد دارند. کارشناسان  کسب ‌و‌ کار گاهی از این برنامه ‌ها به‌عنوان نوع خاصی از برنامه ریزی یاد می کنند.

برنامه ‌ریزی اضطراری می‌تواند در شرایط نیاز به تغییر، مفید باشد. اگرچه مدیران باید هنگام انجام هر یک از انواع اصلی برنامه ‌ریزی، تغییرات را پیش‌بینی کنند، اما برنامه‌ ریزی اضطراری در لحظاتی که نمی‌توان تغییرات را پیش‌بینی کرد، ضروری است. هرچه دنیای تجارت پیچیده‌ تر می‌شود، برنامه ریزی اضطراری برای درگیر شدن و درک شرایط و اقدامات، مهم‌ تر می شود.