نسبت های محاسباتی و اندازگیری کاربردی برای هر کسب و کار

با این جمله شروع می کنم " چیزی را که نمی توان اندازه گرفت، قطعا نمی شود مدیریت کرد."

خیلی واضح است که اگر اطلاعاتی یا شاخصی یا سیستم ارزیابی نداشته باشیم قطعا نمی دونیم کجا هستیم، یکی از کارهای مهم هر کسب و کار، داشتن اطلاعات مختلف و آمار و ارقام و استفاده از نسبت های مختلف جهت دستیابی به عملکرد است.

تمامی نسبت ها دارای فرمول هستند که می توانید از این فرمول ها استفاده کنید و آنها را تبدیل به نرم افزار کنید بعد خروجی نهایی را بگیرید و از خروجی اطلاعات و خروجی عملکردها، نتیجه های لازم را بگیرید و مدیریت اهداف بهتری را تنظیم کنید.

نکته : لازم نیست فرمول ها را حفظ کنید فقط کافی به درستی از آن در گزارش ها استفاده کنید، همه این نسبت ها تقریبا همه چیز است و مدیریت امور در هر بخش سازمان را بهتر خواهد کرد، سعی کردم نسبت ها و شاخص هایی که کاربرد بیشتری دارند را در این مقاله بنویسم.

شاخص های بخش فروش و بازاریابی (S)

سهم بازار Market share = ارزش کل فروش شرکت در بازار / ارزش کل فروش صنعت

گردش مشتریان Customer turnover = (تعداد مشتریانی که از شرکت خرید کرده اند – تعداد کل مشتریان) / تعداد کل مشتریان

اثربخشی تبلیغات Mail Effectiveness = تعداد پاسخ های دریافت شده از مشتریان / تعداد کل بسته های تبلیغاتی

نرخ تبدیل یا خرید به ازای بازید یا جذب Conversion Rate = تعداد فروش / تعداد بازدید ها

بهره وری فروش Sales Productivity = (هزینه های متغیر فروش – درآمد ناخالص فروش های جدید) / هزینه های فروش

درصد روند فروش Sales Trend = ( کل فروش دوره قبلی – کل فروش دوره فعلی ) / کل فروش دوره قبلی

کشش تقاضای محصول Product demand elasticity = درصد تغییر مقدار فروش / درصد تغییر قیمت

تعداد روزهای پس افت ( بدهی عقب افتاده ) Days of Blacklog = ارزش سفارش های برآورده نشده / (365 / مقدار فروش سالیانه)

شاخص های بخش تولید (O)

بهره وری تولید گلوگاه Constraint Productivity = تعداد اقلام تولید شده در هر ساعت / تعداد ساعات کاری

زمان تکت (پاسخگویی سریع به تقاضای مشتری) Takt Time = زمان عملیاتی / مقدار محصول مورد نیاز

کارایی تولید Manufacturing efficiency = زمان سیکل جاری / زمان ارزش افزوده

ظرفیت نقطه سر به سر کارخانه Break-even plant capacity= ( کل هزینه های ثابت * میزان بهره برداری فعلی ) / ( هزینه های متغییر – فروش )

اثربخشی تولید Manufacturing effectiveness = ساعات صرف شده برای تولید خروجی / ساعات صرف شده در گلوگاه تولید

شاخص بهره وری تولید Productivity index = مقدار کل تغییر در خروجی / مقدار کل تغییر در ورودی

میزان خروجی هر ساعت کار Unit output per hour = (کل معادل های خروجی دوره قبل – کل معادل های خروجی + کل خروجی های تکمیل شده) / تعداد کل ساعات کار مستقیم

زمان مسیر بحرانی تولید و تحویل سر موعد مقرر Manufacturing path time = زمان دریافت سفارش – زمان تحویل محصول

تحویل به موقع On-time delivery ratio = تعداد سفارش های تحویل داده شده در موعد مقرر / تعداد کل سفارش های تحویل داده شده

متوسط زمان راه اندازی تجهیزات Average equipment setup time = زمان توقف تولید در دوره پیشین – زمان آغاز تولید در دوره جدید

زمان توقف ماشین الات و تجهیزات Machine downtime = کل دقایق توقف برنامه ریزی نشده ماشین / کل دقایق کار ماشین

متوسط مدت زمان خرابی و زمان پرتی خارج تولید Mean time Between Failures = ( زمان شروع – زمان توقف ) مجموع / تعداد دفعات تولید در نظر گرفته شده

محصولات تولید شده قابل قبول Product completion percentage = ( تعداد محصولات مردود شده در دوره – تعداد محصولات تولید شده در دوره ) / تعداد محصولات تولید شده در دوره

گردش کالای در جریان ساخت Work-in-Proccess turnover = هزینه سالیانه کالای فروخته شده / مجموع مقدار کالاهای در جریان ساخت

درصد ضایعات Scrap Percentage = (هزینه های استاندارد کالاهای فروخته شده – هزینه واقعی کالاهای فروخته شده) / هزینه های استاندارد کالا های فروخته شده

هزینه های تعمیر و نگهداری به دارایی های ثابت Manufacturing expense to fixed assets ratio = هزینه های تعمیر و نگهداری / کل ارش ناخالص دارایی های ثابت

هزینه های غیر مستقیم Indirect expense ratio = ( تعداد واحدهای تولید شده در دوره دوم / کل هزینه های غیر مستقیم تولید در دوره دوم ) / ( تعداد واحدهای تولید شده در دوره اول / کل هزینه های غیر مستقیم تولید در دوره اول )

نقطه سفارش دهی مجدد Reorder point = موجودی اطمینان + ( زمان تحویل * متوسط مقدار مصرف در بازه زمانی مورد نظر )

شاخص های بخش لجستیک و حمل و نقل (H)

پیشرفت برنامه اتمام تولید Production schedule accuracy = تعداد فعالیت های به اتمام رسیده با برنامه / تعداد فعالیت های پیش بینی شده در برنامه

اندازه مقدار اقتصادی سفارش ( صرفه اقتصادی تقاضا ) Economic order quantity = رادیکال (( 2 * هزینه سفارش دهی * مقدار کل مصرف مواد) / هزینه نگهداری هر واحد)

اندازه مقدار اقتصادی تولید ( صرفه اقتصادی تولید ) Economic production size = رادیکال (( 2 * هزینه راه اندازی تولید * کل تقاضا (به واحد)) / هزینه نگهداری هر واحد)

تعداد سفارش های هر دوره Number of order = میزان کل مصرف ( به واحد ) / مقدار اقتصادی سفارش

گردش موجودی مواد اولیه Raw material inventory turns = 12 * ( ارزش ریال مصرف مواد اولیه / ارزش ریالی موجودی اولیه در دست )

گردش موجودی کالاهای ساخته شده finished goods inventory turns = 12 * ( فروش کالاهای ساخته شده / موجودی کالاهای ساخته شده در دست )

دقت موجودی (اقلام) Inventory accurancy = تعداد اقلام دقیق نمونه آماری / تعداد کل اقلام در نمونه

گردش توزیع Distribution turnover = ارزش خریدهای مرتبط با تولید در یک سال / ارزش موجودی در راه

تحویل به موقع درخواستی On-time delivery percentage = تاریخ درخواست تحویل - تاریخ واقعی تحویل

نرخ پاسخگویی به سفارش ها Order fill rate = تعداد سفارش هایی که به صورت کامل در تاریخ توافق شده به مشتریان تحویل داده شده / تعداد کل سفارش های که در دوره مورد نظر به مشتریان تحویل داده شده

متوسط زمان حمل و نقل Average time to ship = تاریخی که سفارش به بخش حمل و نقل ارسال شده است – تاریخ تحویل سفارش

خسارت حمل و نقل Percentage of products damaged in transit = تعداد شکایت های مشتریان و خسارات / تعداد کل سفارش های حمل شده

میزان فروش توزیع کنندگان Percentage of sales through distributors = کل فروش به توزیع کنندگان / کل فروش شرکت

شاخص های عملکرد بازار و سرمایه گذاری (E)

نسبت نهان خرید – فروش سهام insider stock buy-sell ratio = تعداد تراکنش های فروش سهام توسط افراد داخلی / تعداد تراکنش های خرید سهام توسط افراد داخلی

ارزش افزوده بازار Market value added = (ارزش دفتری سرمایه) – (قیمت سهام * تعداد سهام ممتاز منتشره) + ( قیمت سهام * تعداد سهام عادی منتشره )

ارزش سازمان به درآمد Enterprise value/Earning ratio = (اوراق بهادار سریع المعامله – وجه نقد – بدهی + (قیمت سهام * تعداد سهام)) / هزینه بهره – سود خالص

هزینه سرمایه Cost of capital = ((نرخ مالیات -1 ) * هزینه بهره) / تخفیف بدهی – مبالغ اضافی بدهی + هزینه های اکتساب بدهی – مقدار بدهی

نسبت قیمت درآمد price earning ratio P/E = متوسط قیمت سهام عادی / سود خالص به ازای هر سهم

ارزش خالص Net Worth = (سودنقدی سهام ممتاز – جمع بدهی ها – جمع دارایی ها) / جمع سهام عادی صادره

ارزش دفتر هر سهم book value per share = (هزینه تسویه سهام ممتاز – جمع حقوق صاحبان سهام) / تعداد کل سهام عادی صادره

بازدهی دارایی به کار گرفته شده Return on equity percentage = سودخالص / جمع دارایی ها

بازدهی حقوق صاحبان سهام Return on equity percentage = سودخالص / جمع حقوق صاحبان سهام

درآمد هر سهم Earning per share = (سودسهام ممتاز – سود خالص) / (معادل سهام عادی + تعداد سهام عادی صادره)

ارزش افزوده اقتصادی Economic value added = (درصد هزینه سرمایه – بازدهی سرمایه گذاری ) * ( سرمایه گذاری خالص)

نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام Debt to equity ratio = بدهی / حقوق صاحبان سهام

نسبت سرمایه تامین شده Funded capital ratio = ( بدهی بلند مدت + حقوق صاحبان سهام ) / دارایی های ثابت

نسبت فروش به حقوق صاحبان سرمایه Sales to equity ratio = فروش خالص سالانه / حقوق صاحبان سهام

شاخص های نقدینگی و جریان نقدی (I)

جریان نقدی عملیاتی cash flow form operations = فروش غیرنقدی – هزینه های غیر نقدی + سودعملیاتی / سود عملیاتی

جریان نقدی سود خالص cash flow = (فروش غیرنقدی – هزینه های غیر نقدی + سود خالص ) / سود خالص

گردش موجودی Inventory turnover = بهای تمام شده کالای فروخته شده / موجودی

گردش حساب های پرداختنی Accounts payable turnover = جمع خرید / موازنه حساب های پرداختنی آخر دوره

گردش حساب های دریافتی Accounts receivable turnover = فروش اعتباری سالیانه / متوسط حساب های دریافتنی + چک های قابل پرداخت مشتریان

شاخص نقدینگی Liquidity index = (تعداد*موجودی) + (تعداد روزهای نقدینگی*حساب های دریافتنی) / موجودی + حساب های دریافتنی

پوشش هزینه ثابت Fixed charge coverage = (پرداخت های ثابت + هزینه های ثابت) / جریان نقدی عملیاتی

نسبت وجوه نقد به سرمایه در گردش Cash to working capital ratio = (اوراق بهادارسریع المعامله + پول نقد) / (بدهی جاری – دارایی جاری)

نسبت وجوه نقدی به بدهی جاری Cash to current liabilities ratio = (اوراق بهادار کوتاه مدت + پول نقد) / بدهی جاری

نسبت جریان نقدی به بدهی Cash flow to debt ratio = (فروش غیر نقدی – هزینه های غیر نقدی + سودخالص) / (هزینه اجاره + بدهی)

نسبت جریان نقدی به بدهی بلند مدت Cash flow to debt ratio = (فروش غیر نقدی – هزینه های غیرنقدی + سود خالص) / جمع پرداخت های بدهی بلند مدت دوره گزارش دهی

نسبت سود تقسیمی Dividend payout ratio = جمع پرداخت های سود تقسیمی / (فروش غیر نقدی – هزینه های غیر نقدی + سود خالص)

نسبت جاری Current ratio = دارایی جاری / بدهی جاری

نسبت آنی Quick ratio = (حساب های دریافتنی + اوراق بهادار + پول نقد) / بدهی های جاری

نسبت نقدی Cash ratio = ( اوراق بهادار کوتاه مدت + پول نقد ) / بدهی جاری

نسبت فروش به دارایی جاری sales to current assets ratio = فروش / دارایی جاری

نسبت بهره وری سرمایه در گردش Working capital productivity = فروش سالانه / سرمایه در گردش

نسبت تبدیل دارایی ریسک آمیز Risky asset conversion ratio = بهای دارایی های با کمترین ارزش تبدیل به وجه نقد / جمع دارایی ها

شاخص های عملکرد عملیاتی و بهره برداری دارایی (L)

نسبت فروش به سرمایه در گردش sales to working capital ratio = فروش خالص سالانه / (حساب های پرداختی – موجودی + حساب دریافتنی)

نسبت فروش به دارایی ثابت sales to fixed assets ratio = فروش خالص سالانه / کل دارایی ثابت

نسبت فروش به دارایی ثابت استهلاک sales to fixed = فروش خالص سالانه / کل دارایی ثابت قبل از استهلاک

نسبت فروش به هزینه های عمومی و اداری sales to administrative = فروش خالص سالانه / کل هزینه های عمومی واداری

نسبت هزینه احتیاطی Discretionary cost ratio = هزینه های احتیاطی / فروش

نسبت هزینه بهره به بدهی Interest expense to debt ratio = هزینه بهره / (بدهی بلند مدت + بدهی کوتاه مدت)

نرخ سربار Overhead rate = کل هزینه سربار / کارگر مستقیم و کل هزینه سربار / جمع ساعات کار ماشین آلات

گردش سرمایه گذاری Investment turnover = فروش / (بدهی بلند مدت + حقوق صاحبان سهام)

نقطه سر به سر Break-even Point = جمع هزینه های عملیاتی / متوسط درصد حاشیه سود ناخالص

نقطه سر به سر استهلاک Break-even Point = ((استهلاک و انواع هزینه های غیر نقدی) – ( جمع هزینه های عملیاتی )) / متوسط درصد حاشیه سود ناخالص

حاشیه ایمنی Margin of safety = (نقطه سربه سر – سطح فروش فعلی) / سطح فروش فعلی

نسبت دارایی های عملیاتی Operating assets ratio = دارایی های مورد استفاده برای ایجاد درآمد / جمع دارایی ها

حاشیه فروش Sales Margin = (هزینه فروش – حاشیه سود ناخالص) / فروش ناخالص

سود ناخالص Gross profit percentage = ((کارگر مستقیم + مواد مستقیم + سربار) – درآمد) / درآمد

سود ناخالص مواد Gross profit percentage= (مواد مستقیم) – درآمد / درآمد

سود خالص Net income percentage = سود خالص / درآمد

سود سرمایه گذاری Investment income percentage = سود بهره + سود تقسیمی / ارزش سرمایه

سود عملیاتی Operating profit percentage = ((هزینه فروش + هزینه عمومی اداری + بهای تمام شده کالای فروخته شده ) – فروش) / فروش

نسبت اهرم عملیاتی Operating leverage ratio = (هزینه های متغییر – فروش) / سود عملیاتی

نسبت کیفیت درآمد Quality of earnings ratio = (جریان نقدی خاصل از عملیات – درآمد) / (2 / (دارایی انتها + دارایی ابتدا ))

موفق باشید.