پیش از این در مقالهای تحت عنوان «چرا عقب ماندهایم!» به آدرس https://goo.gl/atuReh به مسائلی اشاره شد که از دید روشنفکران و صاحبنظران حوزههای جامعهشناسی و ... جزو دلایل عقبافتادگی کشورمان ایران است (البته این تنها مقالهای است که حتی یک خطش رو هم خودم ننوشتم بلکه اصطلاحاً اون رو Compile یا گردآوری کردم.)
حال در این پست، قصد دارم نظر شخصیام رو در مورد دلایل عقبافتادگی ایران در حوزهٔ توسعهٔ نرمافزار بیان کنم؛ برای اینکه به این باور برسیم که در حوزهٔ برنامهنویسی عقبافتاده هستیم، چند نکته در ادامه عرض میکنم:
- دلیل اول اینکه دولت یک کشور که باید الگوی ملتش باشه، به قانون کپیرایت اعتقاد نداره (برای تست کردن این ادعا، بهتره سری بزنید به ادارههای دولتی و ببینید که آیا لایسنس نرمافزارهای خود را خریداری کردهاند یا خیر!) و همین مسئله که چیزی رو رایگان به دست میارن باعث میشه که فکر کنن صنعت توسعهٔ نرمافزار پولساز نیست.
- دلیل دوم اینکه پلتفرم توسعهٔ نرمافزارهای جهانی وجود ندارد! برای روشنتر شدن این مسئله، مثالی میزنم. فرض کنیم یک شبکههای اجتماعی و پیامرسان داریم تحت عنوان سروش؛ حال سؤال اینجاست که آیا باتوجه به سیاستهای خُرد و کلان، داخلی و خارجی و به طور کلی دیپلماسی کشورمان، آیا دیگر کشورها و ملل حاضر به استفاده از چنین پلتفرمی -ولو به صورت رایگان- هستند یا خیر؟
- دلیل سوم اینکه ما هنوز زیرساخت لازم برای رشد و شکوفایی صنعت آیتی را نداریم. برای روشنتر شدن این مسئله، اجازه دهید چند مثال بزنم. اگر اشتباه نکنم، از ۱۰۰٪ بازار خردهفروشی کالا، چیزی در حدود ۵٪ به صورت آنلاین عرضه میشود. چرا وقتی اپلیکیشنی همچون بازار فرایند خرید/فروش و رهن/اجارهٔ مسکن رو برای خریدار/فروشنده و مالک/مستأجر تسهیل میکنه و دست املاکیهایی که عمدتاً بویی از انسانیت نبردهاند (البته هیچ چیز ۱۰۰٪ نیست و در این قشر هم افراد باتقوایی دیده میشود.) را کوتاه میکند، توسط مسئولین صنف املاک تهدید میشود.
- دلیل چهارم اینکه کارآفرین داخلی جرأت نمیکند تا به بازارهای بینالمللی ورود پیدا کند. اجازه دهید برای روشنتر شدن این مسئله، یک مثال بزنم. فرض کنیم یک شرکت نرمافزاری با سرمایهٔ میلیون دلاری داخل ایران شکل میگیرد مثلاً تحت عنوان PersianSoft که در تلاش است تا در کاهش نرخ بیکاری و جلوگیری از فرار مغزها نقشی داشته باشد و این در حالی است که فعالیتش تحت هیچ عنوان در حوزهٔ طراحی سایت و اپ موبایل نیست بلکه در سطح کلان قرار هست روی پروژههای اینترپرایز کار کند. خب مسلماً مشتری چنین شرکتی کشورهایی همچون کشورهای دوست و همسایه سوریه، جیبوتی، ساحل آج و ... نیست بلکه مسلماً کشورهایی همچون آمریکا، انگلستان، کانادا، فرانسه، آلمان، ژاپن (و شاید هم اسرائیل) و دیگر کشورهایی از این دست جزو مشتریان این شرکت فرضی میشود. حال سؤال اینجا است که اگر دولت متوجه شود که مثلاً شرکت پرشینسافت برای آمریکا نرمافزار توسعه داده، آیا حساب خانم/آقای CEO به جرم همدستی با دشمن با کرامالکاتبین است یا خیر (بماند که دلواپسان حتماً نمیدانند که زبان برنامهنویسیای که حدس میزنم بیش از ۹۰٪ سایتهای ایرانی با آن کدنویسی شدهاند، توسط شرکتی که توسط دو اسرائیلی به نامهای Zeev Suraski و Andi Gutmans تأسیس شده است؛ نام این زبان PHP است!)
آنچه در بالا خدمت شما عرض کردم، صرفاً بخشی از چالشهای پیشرو است که باعث شده ما در حوزهٔ نرمافزار عقبافتاده باشیم، اما ...
اما یکسری تَلِنتها (استعداد) هستن که میبینیم کشور (اعم از دولت، بخش خصوصی، استارتاپها و ...) نمیتونن از علم و دانش ایشون استفاده کنن و به همین دلیل، راه غرب رو در پیش میگیرن و شاهد این ادعا هم، بخش عمدهای از اپیزودهای رادیو فولاستک که مهمانان این اپیزودها در سیلیکونولی دست به کد هستن!
دنیا خیلی پیچیدهتر از اون چیزی شده که در بچگی فکر میکردیم و الان که کمی عقلبرس شدهایم، میبینیم که اکثر چیزها زنجیروار به هم مربوط هستن. آیا با آنچه عرض کردم موافقید یا مخالف؟
ممنون که وقت گذاشتید. جای نظر، انتقاد و پیشنهاد شما در بخش کامنتینگ است.