در حوزهٔ فناوری اطلاعات، User Interface (رابط کاربری) یا به اختصار UI شامل تمام چیزهایی میشود که در طراحی یک اپلیکیشن استفاده شده است و در واقع بخش دیدنی و قابل لمس است که کاربر مستقیماً با آن سر و کار دارد (در کل، به معنی تمام مجاری اطلاعاتی است که امکان ارتباط بین کاربر و یک سیستم را فراهم میکند).
وابستگی رو به رشد بسیاری از کمپانیها بر وب اپلیکیشنها و موبایل اپلیکیشنها باعث شده که آنها برای بهبود تجربهٔ کاربری، تمرکز بر رابط کاربری (UI) را برای خودشان به صورت یک اولویت قراردهند.
UI و UX
رابط کاربری (UI) اغلب خیلی به همان تجربهٔ کاربری (UX) که برگرفته از اصطلاح User Experience میباشد مرتبط است. همانطور که از نامش برمیآید، تجربهٔ کاربری شامل ظرافت ظاهری دیوایس، زمان پاسخدهی و عکسالعمل و محتوایی که از طریق رابط کاربری به کاربر عرضه میشود؛ به عبارت دیگر، حس مثبت/منفی که پس از تعامل با محصول برای کاربر شکل میگیرد.
تمرکز رو به افزایش بر ایجاد یک تجربهٔ کاربری عالی باعث شده است که مشاغلی مانند متخصص UI یا UX ایجاد شده و کمپانیهای مختلف به استخدام چنین افرادی با این سری مهارتها بپردازند.
تکامل UI
در کامپیوترهای اولیه به جز تعدادی دکمهٔ ابتدایی، خیلی رابط کاربری زیبایی به چشم نمیخورد؛ در واقع، بسیاری از این کامپیوترهای اولیه از کارت پانچ استفاده میکردند و استفاده از ماشینهای کارت پانچ، متد اولیهٔ ورودی برای برنامههای کامپیوتری و دیتا بود (با اینکه کارت پانچها اساساً از سال ۲۰۱۲ منسوخ شدند، اما یکسری از ماشینهای رأیگیری همچنان بر مبنای این سیستم کار میکنند).
رابط گرافیکی کاربری (GUI)
در نهایت GUI (رابط کاربری گرافیکی) که مخفف واژگان Graphical User Interface است بهوجود آمد که در واقع منشأ آن مرکز تحقیقاتی Xerox's Palo Alto بود که بعدها توسط اپل به کار گرفته شد و بهبود یافت و پس از آن هم توسط مایکروسافت به طور مؤثری در نسخههای مختلف سیستمعامل ویندوز استاندارد شد.
اِلِمانهای یک GUI شامل چیزهایی مانند پنجره (ویندو)، منوهای کشویی، دکمهها، اسکرولبارها و آیکونها میشود. با افزایش رو به رشد مولتیمدیا به عنوان بخشی از GUI، چیزهایی همچون صدا، موشن ویدیو و واقعیت مجازی هم به شدت در حال ورودی به حوزهٔ GUI در بسیاری از اپلیکیشنها میباشند.
Mobile UI
محبوبیت نوظهور اپلیکیشنهای موبایلی هم بر UI تأثیر گذاشته و باعث بهوجود آمدن چیزی به نام Mobile UI شده است. رابط کاربری موبایل (Mobile UI) به طور خاص در ارتباط با ایجاد رابطهای قابل استفادهٔ تعاملی بر روی اسکرینهای کوچکتر، موبایل، تبلت و همچنین بهبود ویژگیهای خاص مانند کنترلهای لمسی میباشد.