سرفصل‌های آموزشی
آموزش جاوا
ابزارهای برنامه‌نویسی با زبان جاوا

ابزارهای برنامه‌نویسی با زبان جاوا

برای نوشتن برنامه‌های مد نظر خود با به‌کارگیری زبان برنامه‌نویسی جاوا یکسری Integrated Development Environment یا به اختصار IDE به معنی «محیط‌های توسعۀ یکپارچه‌ای» همچون Eclipse ،IntelliJ IDEA  و NetBeans وجود دارند که هر یک قابلیت پشتیبانی از دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی را نیز دارا است. در این سری از آموزش‌ها قصد داریم تا از محیط برنامه‌نویسی Eclipse استفاده کنیم که علاقه‌مندان می‌توانند بسته به نوع سیستم‌عامل خود آن را به صورت رایگان از سایت رسمی Eclipse دانلود نمایند. 

آشنایی با نحوۀ اجرای نرم‌افزار Eclipse

جهت کار با نرم‌افزار اکلیپس باید در نظر داشته باشیم که این برنامه نیازی به نصب نداشته و صرفاً پس از خارج کردن فایل دانلودشده از حالت زیپ و با کلیک بر روی آیکان eclipse.exe می‌توان آن را اجرا کرد. لازم به یادآوری است که به منظور آماده‌سازی محیط برنامه‌نویسی جاوا حتماً به ابزارهای JRE و JDK نیاز داریم که جهت دریافت آخرین نسخۀ آن‌ها نیز می‌توانید به وب‌سایت شرکت Oracle مراجعه نمایید.

    نکته
چنانچه نسخۀ JDK را روی سیستم خود نصب نمایید، دیگر نیازی به نصب JRE نخواهید داشت چرا که JDK خود دربرگیرندۀ JRE نیز می‌باشد (JRE مخفف عبارت Java Runtime Environment بوده و همچنین JDK سرواژۀ عبارت Java Development Kit می‌باشد.)

در ادامه و پس از اجرای برنامۀ اکلیپس می‌باید مسیر مد نظر به منظور ذخیره‌سازی پروژه‌های جاوای خود را مشخص سازید که این مسیر را می‌توانید به دلخواه و هر جایی روی سیستم خود انتخاب کنید و پس از مشخص کردن مسیر بر روی گزینۀ OK کلیک کرده و در این مرحله کار اجرا و راه‌اندازی آی‌دی‌ای اکلیپس به پایان می‌رسد. به طور کلی، در اولین مرتبه از اجرای نرم‌افزار اکلیپس یک به اصطلاح Welcome Screen یا «صفحۀ خوشامدگویی» برای کاربر نمایش داده می‌شود که در این مرحله می‌توانید با کلیک بر روی آیتمی تحت عنوان Workbench در گوشۀ سمت راست وارد صفحۀ اصلی نرم‌افزار شوید.

حال در محیط اصلی نرم‌افزار قرار دارید و از آنجایی که احتمالاً بیش از یک نسخه از زبان جاوا را روی سیستم خود نصب داشته باشید، نیاز است تا در این مرحله نسخۀ جاوای مورد استفاده روی آی‌دی‌ای اکلیپس خود را مشخص کنید و برای این منظور در منوی اصلی اکلیپس، با انتخاب گزینۀ Window زیرشاخۀ Preferences را انتخاب کرده سپس در قسمت چپ پنجره منوی Java را انتخاب نمایید و در ادامه با کلیک روی مثلث کنار واژۀ Java قادر خواهید بود تا زیرشاخه‌های آن را نیز مشاهده کنید که از میان زیرشاخه‌ها باید گزینۀ Installed JREs را انتخاب کنید. در این مرحله، در منوی سمت راست پنجره‌ای را مشاهده می‌کنید که شامل لیستی از کلیۀ نسخه‌های JRE جاوای نصب‌شده روی سیستم شما می‌باشند.

به طور مثال، چنانچه نسخۀ JRE 10 بر روی سیستم‌عامل شما نصب باشد، این نسخه از جاوا را مشاهده خواهید کرد اما چنانچه نسخۀ JRE مد نظر در لیست موجود نباشد، می‌توانید روی دکمۀ Add کلیک نموده و آن را به لیست فوق‌الذکر اضافه کنید و در ادامه پنجره‌ای باز می‌شود که می‌توانید روی گزینۀ Standard VM کلیک کرده سپس دکمۀ Next را انتخاب کنید.) حال در فیلد JRE home می‌باید آدرس مربوط به محل نصب جاوا روی سیستم‌عامل خود را مشخص نمایید و به خاطر داشته باشید که معمولاً نسخه‌های JRE در سیستم‌عامل ویندوز در دایرکتوری C > Program Files > Java قرار می‌گیرند (در صورتی که پس از نصب اکلیپس، فیلد مربوط به JRE name به صورت خودکار پُر نشده باشد، می‌توانید این کار را به صورت دستی و با انتخاب JRE مد نظر خود انجام دهید.)

در ادامه گزینۀ Finish را انتخاب نمایید تا تغییرات مربوطه اِعمال شوند به طوری که سپس به صفحه‌ای بازمی‌گردید که در آن نسخه‌های JRE نصب‌شده روی سیستم قابل‌مشاهده می‌باشند و از میان آن‌ها می‌باید نسخۀ جدید نصب‌شده را پیدا نموده و انتخاب نمایید که در این مرحله کار نام‌گذاری پروژۀ مد نظر به پایان می‌رسد.

در ادامه، در همان منوی اصلی جاوا که از آن Installed JREs یا «نسخه‌های JRE نصب‌شده روی سیستم» را انتخاب نمودید، زیرشاخۀ Compiler را پیدا کرده و به هیچ وجه آن را باز ننمایید بلکه فقط روی گزینۀ مذکور کلیک کرده و در ادامه در منوی سمت راست مرتبط با زیرشاخه Complier از بخش Complier compliance level لیستی از نسخه‌های نصب‌شدۀ JRE بر روی سیستم‌عامل را می‌بینید که به طور مثال برای جاوای نسخۀ 10 می‌توانید آیتم 10 را از لیست مربوطه انتخاب نمایید سپس دکمۀ OK از صفحۀ Preferences را انتخاب کرده و به صفحۀ اصلی نرم‌افزار اکلیپس باز گردید که از این پس کلیۀ ابزارهای مورد نیاز برای نوشتن اولین برنامۀ جاوای خود را به صورت رایگان در اختیار دارید.

نصب جاوا روی سیستم‌عامل گنو/لینوکس

روشی که در اینجا بدان اشاره می‌کنیم، ساده‌ترین روش جهت نصب زبان برنامه‌نویسی جاوا روی سیستم‌عامل گنو/لینوکس به خصوص توزیع اوبونتو می‌باشد که برای این منظور لازم است تا در ابتدا محیط ترمینال خود را باز کرده و دستور زیر را در آن وارد کنیم:

$ sudo apt-get update

سپس می‌باید چک کنیم ببینیم که زبان برنامه‌نویسی جاوا با موفقیت روی سیستم نصب شده است یا خیر که برای این منظور دستور زیر را در ترمینال وارد می‌کنیم:

$ java -version

حال با اجرای دستور فوق، چنانچه ابزار JRE را روی سیستم خود نصب داشته باشیم، شمارۀ مربوط به نسخۀ آن در معرض دیدمان قرار می‌گیرد و در غیر این صورت باید دستور زیر را وارد کرده و اینتر کنیم:

$ sudo apt-get install default-jre

با اجرای دستور فوق، JRE روی سیستم نصب شده و در این مرحله چنانچه نیاز به نصب JDK داشته باشید، می‌باید دستور زیر را هم در محیط ترمینال وارد کنید:

$ sudo apt-get install default-jdk

حال مراحل نصب جاوا روی سیستم‌عامل گنو/لینوکس به منظور نوشتن و اجرای دستورات زبان برنامه‌نویسی جاوا به پایان می‌رسد و می‌توانید برنامه‌نویسی با جاوا را روی این پلتفرم شروع نمایید.

online-support-icon