اولین ذهنیتی که با شنیدن لغت هکر به ذهن میآید احتمالاً فردی است با شخصیتی منفی که بدون اجازه به اطلاعت شخصی کامپیوتر دیگران دست درازی میکند! اما مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک، معتقد است که هک کردن در واقع یک سبک زندگی است؛ سبکی که با بهرهگیری از آن میتوان کارها را سریعتر انجام داد و محدویتها را از سر راه برداشت و آنچه یک هکر را از سایرین متفاوت میکند، سرعتعمل او در انجام کارها است.
البته باید خاطر نشان کرد که فضای مجازی در تخریب کردن چهرهٔ هکرها بیتأثیر نبوده است! بنیانگذار فیسبوک با انتشار نامهای روی تایملاین خود سعی کرد دیدگاه متفاوتی در مورد هکرها ارائه کند. وی بر این باور است که چهرهٔ این افراد به شکل ناجوانمردانهای منفی جلوه داده شده و حقیقت این است که آنها دزد اطلاعات مردم نیستند. به گفتهٔ وی:
هک کردن به معنی داشتن سرعتعمل در انجام کاری و یا برداشتن محدویتهایی هست که سایرین قادر به حذف آنها نیستن؛ درست مانند بسیاری از کارهای دیگر، این کار هم دو جنبه داره: خوب و بد. بیشتر هکرهایی که من تاکنون دیدهام در تلاش بودند تا بر دنیای اطراف خود تأثیری مثبت بگذارن.
با این تفاسیر، تصور ما در مورد هکرها باید از افرادی که در یک اتاق تاریک پشت یک کامپیوتر نشستهاند و قرار است اطلاعات سِری به دست بیاورند، به فردی که با سرعتعمل و مهارتش دیگران را شگفتزده کند تغییر پیدا کند. به اعتقاد زاکربرگ، هک کردن کار افرادی است که ذاتاً میدانند چگونه از نظم و ترتیب خاصی پیروی کنند؛ آنها قبل از آنکه برای موفقیت آنچه در ذهن دارند برنامهریزی کنند، در فکر عملکرد درست ایدهٔ خود هستند و به تصورات دیگر افراد توجهی ندارند.
به همین منظور، فیسبوک جلساتی تحت عنوان گردهمایی هکرها را برگزار میکند تا به ایدههای مطرح شده به شکل تخصصیتری نگاه شده و در صورت تأیید، به شکوفایی آنها کمک شود. محصولات محبوب زیادی مانند تایملاین، چت، ویدیوها، هیپهاپ و غیره حاصل شرکت در همین جلسات هستند.
تمام آنچه در بالا مطرح شد باعث میشود دید مثبتی به هکرها پیدا کنیم و شاید حتی از تصورات قبلی خود شرمنده هم بشویم اما به خاطر داشته باشیم که هکرها میتوانند به اندازهٔ تصورات ما منفی هم باشند چرا که تجربهٔ دیدن کارهای ناشایست از آنها را داریم. به همین منظور، نام دیگری برای چهرهٔ منفی آنها انتخاب شده است تحت عنوان کرکر (Cracker).
به گفتهٔ زاکربرگ، فرهنگ منفی هک حاصل دهههای اخیر است که با برنامهنویسی سروکار ویژهای دارد؛ در دههٔ 60 میلادی، اتفاقات ناخوشایندی در MIT افتاد و نتیجهاش پیدایش این دید منفی بود. هکرها در آن دهه سعی کردند نشان دهند که میتوانند کاری کنند که برنامهنویسان معمولی از انجام آن عاجزند و برای به رخ کشیدن تواناییهای خارقالعادهٔ ذهنی و حرفهای خود، دست به فعالیتهای غیرقانونی زدند.
اگر واژهٔ هکر را در فرهنگنامهٔ تخصصی کامپیوتر جستجو کنید، به تعریف بسیار جالب و در عین حال مثبتی برخواهید خورد با این مضمون که هکر به «شخصی که از کشف سیستمهای کامپیوتری و پیشرفت خود لذت میبرد و برخلاف کسانی که به دانش حداقلی راضی میشوند، در پی یادگیری هرچه بیستر است.» اطلاق میشود.
به نظر شما آیا تعریف آقای زاکربرگ از واژهٔ هکر درست است؟ نظرات و دیدگاههای خود را با سایر کاربران سکان آکادمی به اشتراک بگذارید.