ساخت و طراحی یک دیتابیس، اولین قدم مهم در شروع پروژه‌ی شما است. با طراحی دیتابیس مناسب، اپلیکیشن و یا وب‌سایت شما با سرعت و عملکرد بهتری توسعه پیدا می‌کند. به همین دلیل ضروری است تا با نرم‌افزارهای موجود برای طراحی دیتابیس آشنا شوید.

نرم‌افزارهای زیادی برای این امر وجود دارد که تشخیص تفاوت‌های آن‌ها و انتخاب بهترین نرم‌افزار کار به نسبت سختی است.

نرم‌افزارهایی که در این مقاله قصد مرور آن‌ها را داریم جزو بهترین پلتفرم‌های موجود برای طراحی دیتابیس هستند. با استفاده از قابلیت‌های این پلتفرم‌ها، در کمترین زمان، بهترین دیاگرام‌ها با به‌صرفه‌ترین قیمت ممکن طراحی خواهند شد.

هرچند که انتخاب یک نرم‌افزار مناسب برای انجام این کار اهمیت زیادی دارد. برای یک انتخاب درست باید با ویژگی‌های هرکدام از این پلتفرم‌ها و انتظاراتی که از آن‌ها دارید به‌خوبی آشنا شوید. در ادامه‌ی این مقاله همراه ما باشید تا ویژگی‌ها و نحوه‌ی کار با این پلتفرم‌ها را در کنار هم بررسی کنیم.

💎 ضروری است که به هنگام طراحی دیتابیس به برترین اصول و تکنیک های طراحی پایگاه داده دقت کنید. برای این موضوع می توانید به مقاله 10 اصل مهمی که هنگام طراحی پایگاه داده باید به آن دقت کنید مراجعه کنید.

1. نرم‌افزار طراحی دیتابیس Lucidchart

نرم‌افزار Lucidchart طراحی دیتابیس یک نرم‌افزار طراحی بصری است که می‌توان با استفاده از آن به‌راحتی به طراحی دیاگرام پرداخت. با استفاده از ابزارهای این نرم‌افزار قادر هستید تا هرآنچه در ذهن خود دارید را طراحی کنید. Lucidchart از سیستم drag and drop پشتیبانی می‌کند و شما می‌توانید ساختار بسیاری از دیتابیس‌های شناخته شده را در آن پیاده کنید. می‌توانید طراحی خود را در حین کار با دیگران به اشتراک بگذارید. این امر به شما کمک می‌کند تا با نقد و انتقادات کاربران، طراحی خود را بهبود ببخشید.

شما به‌راحتی امکان استفاده از پلتفرم‌های دیگر به‌عنوان مکمل پروژه‌ی خود را دارید. چرا که این پلتفرم قابلیت ادغام با پلتفرم‌های مانند G Suite, Atlassian, Slack, Salesforce, و Microsoft Office را دارد.

علاوه بر همه این ها می‌توانید از 500 قالب موجود در این پلتفرم استفاده کنید. اما باید در نظر داشته باشید که وجود این تعداد از قالب‌های آماده، جست‌وجو در آن را برای شما سخت می‌کند.

پلتفرم Lucidchart در یک نگاه

بیش از 500 قالب آماده دارد
امکان استفاده از ساختار سایر دیتابیس‌ها مانند MySQL, Oracle, PostgreSQL, و SQL Server در آن فراهم است.
ارائه‌ی خودکار مجوزهای مربوطه
امکان اکسپورت یا خروجی گرفتن از طراحی و اشتراک آن در سایر پلتفرم‌ها
امکان استفاده از پلن رایگان با امکان انجام سه طراحی و استفاده از 100 قالب آماده در مرحله اولیه

2. طراحی دیتابیس با DeZign for Databases

با استفاده از این نرم‌افزار طراحی دیتابیس علاوه بر ساخت یک دیتابیس، می‌توانید مدل ساختاری دیتابیس‌های طراحی شده دیگر را نیز پیدا کنید. این نرم افزار همانند یک کتاب آشپزی که به شما مواد اولیه‌ی موردنیاز برای تهیه یک دیتابیس کامل را مشخص می کند.

فرض کنید وسیله‌ای داشتید که با گذاشتن غذا در آن، مواد تشکیل‌دهنده‌ی غذا را دریافت می‌کردید. این نرم افزار دقیقا همین کار را با دیتابیس های معرفی شده شما انجام می دهد.

علاوه بر آن این ویژگی به شما اجازه می‌دهد تا دیتابیس‌های موجود را آپدیت کنید. شما می‌توانید در مدل ساختاری آن‌ها تغییراتی ایجاد کرده و یک نسخه‌ی آپدیت شده از آن ها را ذخیره کنید.

همچنین اسناد مربوط به دیتابیس ساخته شده و یا آپدیت شده را می‌توان در قالب فایل‌های HTML, Word, و PDF ذخیره کرد. شما قادر به ذخیره‌ی مدل خود به‌صورت یک فایل png, jpeg, gif, bitmap, یا Windows metafile هستید.

DeZign for Databases امکان ساخت دیاگرام به‌صورت Entity Relationship یا به‌اختصار ER را می‌دهد. این مدل دیاگرام روابط و صفات بین داده‌های موجود را بیان می‌کند.

پلتفرم DeZign for Databases در یک نگاه

این ویرایشگر از سیستم Drag and Drop پشتیبانی می کند.
ساخت دیتابیس یا استخراج مدل ساختاری آن به سادگی قابل انجام است.
قابلیت ساخت دیتابیس‌های Oracle, MySQL, MS SQL, و PostgreSQL در این نرم افزار فراهم شده است.

3. نرم‌افزار طراحی دیتابیس SqlDBM

پلتفرم SqlDBM برای دیتابیس‌های بزرگ‌تر و در سطح سازمانی مناسب است. این نرم‌افزار مانند نرم‌افزار طراحی دیتابیس DeZign for Databases، به شما قابلیت استخراج مدل ساختاری دیتابیس‌های دیگر را می‌دهد.

علاوه بر این پشتیبانی این پلتفرم از Alterscripts قابلیت بررسی تغییرات اعمال شده در مدل ساختاری را ایجاد می کند؛ به همین ترتیب در هنگام ساخت دیتابیس خود می‌توانید تفاوت آن با نسخه‌ی قبلی را نیز بررسی کنید.

تنظیمات این پلتفرم به شما اجازه‌ی ایجاد دسترسی و اضافه‌کردن اعضای دیگر تیم را می‌دهد. اعضایی که شما به پروژه‌ی خود اضافه می‌کنید؛ اجازه‌ی دسترسی به پروژه و ویرایش آن را خواهند داشت.

SqlDBM از چند دیتابیس مانند PostgreSQL, Redshift, و MySQL پشتیبانی می‌کند.

پلتفرم SqlDBM در یک نگاه

در این نرم افزار به سادگی می توان عملیات طراحی دیتابیس را انجام داد.
استخراج مدل ساختاری دیتابیس ها به سادگی قابل انجام است.
امکان مقایسه‌ی دیتابیس با نسخه‌های قبل آپدیت فراهم است.
امکان افزودن دسترسی سایر اعضای تیم به پروژه فراهم است.
قابلیت ساخت اسناد به‌صورت PNG و خروجی گرفتن از آن ایجاد شده است.

4. طراحی دیتابیس با dBForge Studio for SQL Server

یکی از مزایای این نرم‌افزار طراحی دیتابیس نسبت به نرم افزارهای قبلی، امکان مشاهده‌ی مدل ساختاری دیتابیس‌ها با یک Drag and Drop ساده است. به همین ترتیب در این نرم افزار، دیتابیس‌ها را کشیده و در صفحه‌ی این پلتفرم بیاندازید تا به‌راحتی مدل ساختاری آن را مشاهده کنید.

در نظر داشته باشید که این پلتفرم تنها برای SQL ساخته شده است و بیشتر توسط تیم‌های بزرگ استفاده می‌شود. اگر قصد طراحی دیاگرام برای سایر دیتابیس‌ها را دارید؛ این پلتفرم به شما پیشنهاد نمی‌شود.

پلتفرم dBForge Studio for SQL Server در یک نگاه

این نرم افزار دارای ویرایشگر بصری است.
ابزارهای داخلی این نرم افزار، تغییرات دیتابیس را ثبت می‌کند.
قابلیت ساخت دیتابیس یا استخراج مدل ساختاری آن فراهم شده است.
پشتیبانی از سیستم Drag and Drop به صورت کاملا ساده و کاربردی ایجاد شده است.
دارای صفحه پیش‌نمایش است که جست‌وجو در پلتفرم را ساده‌تر می‌کند
این نرم افزار اختصاصا برای دیتابیس SQL ساخته شده است.

5. طراحی دیتابیس در DbDesigner

این یک نرم افزار برای طراحی دیتابیس و ایجاد ساختارهای اطلاعاتی است. این پلتفرم از دیتابیس‌های بسیاری مانند MySQL, MS SQL, PostgreSQL, Oracle, و SQLite پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این، قابلیت استخراج مدل ساختاری دیتابیس‌ها در DbDesigner وجود دارد.

لازم به ذکر است که نرم افزار DbDesigner تنها از دیتابیس‌های MySQL, PostgreSQL, و Oracle برای انجام این کار پشتیبانی می‌کند.

مدیریت تیم در DbDesigner بسیار کاربردی و جامع است. در این نرم افژار می توان تنها با فرستادن یک ایمیل به کاربران، اجازه‌ی دسترسی به پروژه را به آن‌ها داد. پس از ارسال این ایمیل، کاربران امکان گذاشتن کامنت، ویرایش و اعمال تغییرات در پروژه را خواهند داشت.

در هر مرحله‌ای از پروژه، مدیر اصلی می‌تواند دسترسی به پروژه را برای اعضای تیم خود اضافه و یا آن‌ها را حذف کند. پس از تکمیل پروژه امکان ذخیره کردن آن به‌صورت PDF و یا PNG وجود دارد. علاوه بر این ها، با انتشار یک لینک عمومی، همه اجازه‌ی مشاهده‌ی طراحی شما را خواهند داشت.

پلتفرم DbDesigner در یک نگاه

قابلیت ساخت دیتابیس یا استخراج مدل ساختاری آن برای کاربران ایجاد شده است.
امکان افزودن دسترسی افراد و مدیریت تیم برای افراد فراهم است.
تاریخچه‌ی کامل تغییرات برای شما قابل نمایش است.
امکان ذخیره‌ی پروژه به‌صورت تصویری و اسنادی در اختیار شماست.
امکان کامنت‌گذاری در حین انجام پروژه برای بررسی بیشتر یا ایجاد راهنما وجود دارد.
ویرایشگر آن بیشتر مناسب طراحی‌های کوچک است.

6. نرم‌افزار طراحی دیتابیس DbSchem

نرم‌افزار طراحی دیتابیس DbSchema به شما امکان همگام‌سازی اسکمای دیتابیس‌های طراحی شده را می‌دهد. ویرایشگر آن بر پایه‌ی SQL است. این ویرایشگر هایلات کردن سینتکس را برای شما فراهم کرده است و ویرایش پروژه ها را بسیار راحت‌تر می‌کند.

شما می‌توانید کوئری‌های SQL را اجرا کرده و نتیجه را به‌صورت متن در جدول مشاهده کنید. پس از اتمام کوئری می‌توان آن را به‌صورت فایل CSV یا XLSX ذخیره کنید.

این پلتفرم از دیتابیس‌های زیادی مانند SQL Server, MySQL, PostgreSQL Oracle, Redshift, Cassandra, و MongoDB پشتیبانی می‌کند. امکان ایمپورت فایل‌ها از چند فرمت مانند CSV, XML, XLS, و XLSX وجود دارد. علاوه بر این ها، این نرم‌افزار طراحی دیتابیس از سیستم‌عامل‌های Windows, macOS, و Linux پشتیبانی می‌کند. توجه داشته باشید که استفاده از این نرم افزار نیازمند خرید اکانت بوده و هر اکانت خریداری شده‌ی این پلتفرم، تنها برای استفاده‌ی یک کاربر است.

پلتفرم DbSchema در یک نگاه

امکان ساخت و مدیریت دیاگرام بسیاری از دیتابیس‌ها را فراهم می کند.
امکان طراحی forms and reports برای دیتابیس ایجاد شده است.
قابلیت استخراج دیاگرام از فایل های دیتابیس وجود دارد.
ویرایشگری کامل برای پایگاه های SQL است.
دسترسی به آیتم‌های مختلف پروژه را آسان می کند.

7. طراحی دیتابیس با Navicat Data Modeler

اگر به دنبال پلتفرمی هستید که اجازه‌ی ویرایش دیتابیس را در حافظه‌ی ابری به شما بدهد؛ Navicat Data Modeler بهترین گزینه برای شما است.

با استفاده از این نرم‌افزار طراحی، شما قادر به طراحی مدل دیتابیس به وسیله‌ی اشیاء آن مانند یادداشت‌ها، عکس‌ها، جداول و غیره خواهید بود. Navicat Data Modeler به شما امکان تغییر مدل در حین طراحی را می‌دهد. شما می‌توانید در هر مرحله‌ای از پروژه، بین سه مدل دیتابیس Conceptual, Logical یا Physical یکی را انتخاب کنید. این ویژگی برای شما یک مزیت محسوب می‌شود؛ چراکه می توانید نمودار روابط موجودیت‌ها را به خوبی بررسی کرده و تغییرات لازم را ایجاد کنید.

پلتفرم Navicat Data Modeler در یک نگاه

کار با اینترفیس آن راحت است.
قابلیت ساخت دیتابیس یا استخراج مدل ساختاری آن برای شما ایجاد شده است.
قابلیت ساخت کدهای SQL وجود دارد.
از Linux, Windows و macOS پشتیبانی می کند.
امکان تغییر مدل دیتابیس فراهم است.
به صورت ویژه امکان دسترسی به پروژه از طریق حافظه‌ی ابری ایجاد شده است.

8. SmartDraw

با استفاده از افزونه‌ی Automatic ERD در این نرم‌افزار طراحی دیتابیس آنلاین، می‌توانید به‌صورت خودکار داده‌های هر دیتابیسی را استخراج و آن‌ها را ویرایش کنید.

دیاگرام‌های اضافه شده در این پلتفرم به‌صورت ER هستند. SmartDraw از 70 دیاگرام دیگر به همراه بیش از 34000 نمونه برای طراحی کاربران استفاده می‌کند.

پس از اتمام پروژه، دیتابیس طراحی شده به‌صورت PDF ذخیره می‌شود. پلتفرم SmartDraw با پشتیبانی از سرویس‌های Dropbox, Google Drive, Box و OneDrive اشتراک‌گذاری طراحی نهایی را برای توسعه‌دهندگان بسیار راحت می‌کند. در کل این پلتفرم یک ابزار ساده و کارآمد برای طراحی دیاگرام و دسترسی به آن از تمامی مرورگرهاست.

پلتفرم SmartDraw در یک نگاه

قابلیت ساخت دیتابیس یا استخراج مدل ساختاری آن ایجاد شده است.
این یک پلتفرم طراحی آنلاین است.
قابلیت اشتراک‌گذاری پروژه در بسیاری از سرویس‌ها فراهم شده است.
سازگار مناسبی با پلتفرم‌های Confluence, Jira و Trello دارد.
بیشتر از 4500 قالب آماده موجود است.
از ویژگی‌های مخصوص دیتابیس پشتیبانی نمی‌کند.

9. Vertabelo

آخرین پلتفرم لیست از بسیاری از دیتابیس‌های رایج مانند Oracle, MySQL, SQLite, IBM DB2, SQL Server, Amazon Redshift و PostgreSQL پشتیبانی می‌کند.

برای حذف یا اضافه‌کردن المان‌هایی به دیتابیس خود کافی است اسکریپت SQL را در این پلتفرم وارد کنید. Vertabelo قابلیت بررسی پروژه‌ی شما را حتی در حین کار، دارد. هنگام کار طراحی شما را بررسی می‌کند و در صورت‌پیداکردن هرگونه مشکلی، راه‌حل پیشنهادی را به شما می‌دهد. برای ارتقای طراحی خود می‌توانید از Vertabelo کمک بگیرید.

مدیریت کاربران در Vertabelo بسیار عالی است. با ارسال یک ایمیل به کاربران می توانید آن‌ها را به پروژه‌ی خود اضافه می‌کنید. پس از می توانید آن کاربران را در دسته‌های ویرایشگر یا بازدیدکننده قرار دهید. در صورت تمایل هم، امکان انتقال مالکیت پروژه به اشخاص دیگر نیز در دسترس است. Vertabelo برای پروژه های تیمی بسیار مناسب است.

پلتفرم Vertabelo در یک نگاه

این یک پلتفرم Browser-based است.
قابلیت ساخت اسکریپت SQL را در خود دارد.
قابلیت ساخت دیتابیس یا استخراج مدل ساختاری آن وجود دارد.
بررسی و تایید پروژه به سادگی قابل انجام است.
امکان اشتراک مدل‌های دیتابیس برای کابران ایجاد شده است.
پشتیبانی از افزودن و مدیریت تیم به سادگی قابل انجام است.

انتخاب بهترین پلتفرم طراحی دیتابیس

هرکدام از پلتفرم‌هایی که بررسی شدند؛ در نوع خود می‌توانند بهترین باشند. شما بسته به نیازهای پروژه و اپلیکیشن یا وب‌سایت خود می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب کنید. اگر طراحی پروژه را از ابتدای کار شروع می‌کنید می‌توانید به سراغ تمامی موارد بالا بروید. اما اگر قصد استخراج مدل ساختاری یک دیتابیس و ایجاد تغییراتی در آن را دارید؛ حتما گزینه‌ای را انتخاب کنید که از این قابلیت پشتیبانی کند.

در بین ابزارهای معرفی شده، پنج پلتفرم Lucidchart، DeZign for Databases، SqlDBM، dbForge Studio for SQL Server، DbDesigner بیشترین محبوبیت را بین برنامه‌نویسان دارند. سه پلتفرم اول، به طور معمول تمامی نیازهای شما را برای ساخت دیتابیس موردنظر خود برآورده می‌کند.

اکنون که با قابلیت‌ها و ویژگی‌های یک نرم‌افزار طراحی دیتابیس خوب آشنا شدید؛ نیازهای پروژه و انتظارات خود را یادداشت کرده و بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید. برای جلوگیری از اشتباهات رایج در طراحی دیتابیس مقاله‌ای با همین عنوان را در سکان آکادمی مطالعه و مرور کنید.

9 نرم‌افزار برتر برای طراحی دیتابیس