این مقاله از مجله ی کسب و کار هاروارد (HBR) انتخاب شده و برای مدیران کسب و کارها و یا افرادی که قصد راه اندازی کسب و کار جدیدی را دارند مفید خواهد بود.
نظرسنجی جدید شرکت Accenture از حدود 2000 مدیر فناوری و تجارت در 10 کشور، عدم اطمینان عمیقی را درباره فناوری نسل بعدی شبکه تلفن همراه، معروف به 5G، نشان می دهد. در این نظرسنجی تعداد زیادی از شرکت کنندگان، انتظار بروز تحولات چشمگیری از نسل جدید اینترنت یا همان 5G را ندارند و بعید میدانند که خدمات و امکانات جدید آن اختلاف زیادی با اینترنت نسل قبل داشته باشد.
این یافته ها حاکی از آن است که بسیاری از مدیران کسب و کارها، درک واضحی از ویژگی های مثبت و یا اثرات مخرب 5G ندارند. انتظار می رود با عملیاتی شدن نسل جدید اینترنت، تحولی به مراتب بزرگ تر از هر تغییر نسل قبلی در فناوری تلفن همراه رخ دهد. سرعت، ظرفیت و صرفه جویی های ناشی از آن، طیف حیرتانگیزی از محصولات و خدمات جدید در بر خواهد داشت و می تواند تأثیر قابل توجهی بر منافع اقتصادی و اجتماعی داشته باشد.
شبکه های 5G به آنتن های بسیار کوچک تر، اما با استقرار بیشتر متکی هستند. دیگر نیازی به بهره بردن از برجهای غول پیکر نخواهد بود و می توان به ساختمان های موجود، تیرهای روشنایی و سایر زیرساخت های فیزیکی نیز اتکا کرد. با بسته بندی یا "متراکم کردن" شبکه، انتقال سیگنال ها سریع تر و پایدارتر و با پهنای باندی نه در حد مگابیت بلکه در مقیاس گیگابایت بر ثانیه خواهد داشت. آزمایش های اولیه نشان می دهد که سرعت شبکه های 5G حدود 100 برابر سریع تر از فناوری امروز تلفن همراه است.
برخی از شرکتهای مخابراتی پیش از آنکه مشخصات فنی اینترنت نسل جدید تکامل یافته باشد، محصولات 5G را ارائه می دهند و دلیل این بازاریابی پیش از موعد، ریشه در تفاوت درک مدیران شرکتها دارد.
آنچه مشخص است، ویژگی های فنی چشمگیر، این امکان را میدهد که شبکه های نسل بعدی به نبرد تن به تن با سریع ترین شبکه های موجود مانند فناوری فیبر نوری بروند. همچنین فناوری انقلابی 5G می تواند برخی از مشکلات و ناتوانی های برنامههای کاربردی برای کاربران و سرمایهگذاران را رفع کند.
اما دلیل عدم شناخت اهمیت موضوع و ناتوانی درک آن برای مدیران در نظرسنجی Accenture چه بوده است؟
گمان میرود پاسخ این سؤال در تأثیرگذاری وسیع فناوری 5G در صنایع و جوامع کاربری متعدد و مختلف است که ارزشیابی و اندازه گیری اثرگذاری آن را دشوار میکند.
کتاب «محوری به سوی آینده» با استفاده از هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی، اختلافی میان پتانسیل ایجاد فناوری های جدید در مقابل رشد و ارتقا فناوری های موجود را مطرح میکند. حال در نظرسنجی ما اکثر مدیران ارشد به کاربردها و اثرات فنّاوری جدید در فناوری ها و کسب و کارهای موجود و امکان ارتقا آنها بیشتر توجه داشته اند درحالی که می توان با دیدی وسیع تر، به بازطراحی ساختارها یا حتی ایجاد فنّاوری های جدید برای پاسخ به نیازها و معضلات اجتماعی، محیطزیست، حوزه سلامت و ... نیز فکر کرد.
عدم شناخت مطرح شده، بیشتر به دلیل محدودیت های تفکر تجاری متعارف است. وقتی نوآوری های جدید، صنعت های مختلفی را مختل میکند یا برنامه هایی را ممکن میسازد که در خدمت گروه های جدیدی از مشتریان باشد، رویکردهای سنتی برای استراتژی و برنامه ریزی، تأثیر واقعی آن ها را دستکم میگیرد و منجر به تأخیر در سرمایه گذاری و از دست رفتن فرصتها میشود. این شکست ها و ارزش های کشف نشده، به شکل دستاورد های غیرواقعی برای بنگاه ها، صنایع، مصرف کنندگان و کل جامعه جمع می شوند و منجر به ایجاد مفهومی به نام "ارزش محبوس شده" (trapped value) میشود.
اگر بخواهیم از کاربردهای اینترنت 5G بگوییم، باید به تأثیر فوق العاده آن بر توسعه فناوری نوپای اینترنت اشیا اشارهکنیم. جایی که اشیا و تجهیزات بااتصال درون شبکهای، به تبادل اطلاعات می پردازند و در کنار آن در یک فضای اینترنتی وسیع تر و مبتنی بر فضای ابری به تبادل اطلاعات با ارائهدهندگان خدمات و تولیدکنندگان نیز خواهند پرداخت. امروزه کاربرد اینترنت اشیا در حد کنترل زنگ در خانه یا وسیلهای مثل ترموستات است و با همین اندک کاربرد برای برخی جذابیت دارد. حال تصور کنید که قرار باشد تمام تجهیزات یک خانه به سیستم اینترنت اشیا مجهز شود و از مزایای آن استفاده کند.
با حسگرها و ابزار نظارتگر، از تحرک تا مراقبتهای سلامت افراد سالمند و اصطلاحاً زمینگیر شده را میتوان کنترل کرد و زندگی طولانی تر و راحت تری را برایشان رقم زد. ربات ها، اعضای مصنوعی، خدمات سلامت از راه دور و مواردی ازاین دست، هریک از بازیگران این فرآیند خواهند بود. همهی اجزای خانه هوشمند برای اینکه بتوانند به بهترین شکل با یکدیگر در ارتباط باشند، به ظرفیتهای «قابل اطمینان بودن»، «بهره وری انرژی» و «سرعت» در اینترنت 5G نیاز دارند.
این نوع موارد استفاده می تواند ارزش محبوس شده فوق العادهای ازجمله پتانسیل کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی و بهبود کیفیت زندگی را به مرحله ی بروز برساند و در اختیار همه قرار دهد؛ اما ازآنجا که امروزه صنایع تحت تأثیر و کاربرانی که بیشترین بهره را از این برنامه ها میگیرند پراکنده هستند، تعداد کمی از مشاغل میتوانند شکاف ارزشی در حال رشد را ببینند.
بهعنوان مثالی دیگر، تأثیر عمیق وسایل نقلیه هوشمند، جادههای مخصوص و سایر زیرساخت های مرتبط را میتوان در نظر گرفت. در مطالعه ای در سال 2017 توسط Accenture Strategy تخمین زده شده است که برنامه های کاربردی شهرهای هوشمند که توسط شبکه های 5G امکان پذیر شده است، می توانند سه میلیون شغل جدید ایجاد کنند و 500 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی ایالات متحده طی هفت سال آینده بی افزایند و ارزش محبوس شده ی آن در قالب افزایش بهره وری زمان ازدسترفته در ترافیک و کاهش آلودگی ناشی از وسایل نقلیه، نمایان شود.
یکی از بزرگ ترین امیدها در حمل و نقل هوشمند، کاهش چشمگیر تلفات تصادفات است. در ایالات متحده، فقط 10٪ کاهش مرگ ومیر در جاده ها به نجات جان 4000 نفر در هرسال منجر خواهد شد. یکی از چالش برانگیزترین موارد در این فناوری این است که باید راهی برای دستیابی به فناوری رانندگی خودمختار (Self-Control) در مقیاس وسیع پیدا کنیم و این نوع تغییرات مثبت می تواند از بیمه تا طراحی خودرو را تحت تأثیر بگذارد و ارزش محبوس شده ای را آزاد کند که تخمین آن کار آسانی نیست.
فراتر از خانه ها و شهرهای هوشمند، «سرعت»، «ظرفیت» و «قابلیت اطمینان» شبکههای 5G، نوآوریهای جدید را به طور چشمگیر در سایر زمینه ها نیز توسعه خواهد داد. بهعنوان مثال، کشاورزی می تواند از طریق ارتباط و همکاری حسگرهای متصل در زمین، هواپیماهای بدون سرنشین که در محصولات گشت زنی می کنند و فناوری ردیابی یکپارچه ماهواره ای، بسیار کارآمدتر شود. سرگرمی های موبایلی نیز با سرعت 5G ارتقا خواهد یافت و افزایش کیفیت تصاویر ویدیویی و ارائه انواع جدیدی از تعاملات واقعیت افزوده و واقعیت مجازی نیز رقم خواهد خورد.
اگرچه پتانسیلها و فواید 5G مشهود است اما همان طور که بررسی نظرسنجی ابتدایی هم نشان داد، در مورد این فناوری نیز مانند بسیاری از فناوری های جدید، عدم اطمینان زیادی در مورد زمان، مکان، چگونگی و نحوه ی اجرای آن وجود دارد. تا استقرار کامل 5G ممکن است پنج سال دیگر –یا بیشترـ فاصله باشد و به این بستگی دارد که نهادهای نظارتی و دولت های محلی چگونه به فرصت ها و چالش ها پاسخ دهند. کاربردها و فواید شناسایی شده، ممکن است دیر یا زود همراه با بسیاری از برنامه هایی که هنوز به آنها فکر نشده است، ارائه شوند.
اگر مشاغل فعلی سرعت آماده شدن خود را برای 5G بالا نبرند، شکاف های حاصل، به طور حتم تازه واردان و شرکت های تازه تأسیس را جذب می کند تا نیازهایی که از چشم سازمانها و کسب وکارهای بزرگ (مانند iTunes در سرگرمی، Uberدر حملونقل و ...) در صنایع مختلف دور مانده است را پاسخ دهند.
به همین دلیل است که امروزه یک رویکرد تهاجمی اما سنجیده، برای برنامه ریزی و سرمایه گذاری در5G توصیه میشود. منطقی نیست که شرکت های صنایع تحت تأثیر فنّاوری با تمرکز بر روی یک فناوری یا یک Application، وارد قمار تجاری شوند. درعین حال، رویکرد قدیمی انتظار برای ظهور بازارهای جدید5G و جهش بعد از ظهور یا به اصطلاح "پیروی سریع" نیز کارساز نخواهد بود. چراکه در رقابت تجاری جدید، خط آغاز تا پایان مسیر مسابقه بسیار کوتاه است و اگر از قبل آمادگی لازم را برای رقابت نداشته باشید و در صف پیشروها نباشید، محکوم به شکست خواهید بود.
علاوه بر این، بسیاری از محصولات فناوری 5G، توسط اکوسیستم های بههم پیوسته ای که از مرزهای سنتی زنجیره تأمین و صنعت عبور می کنند، پرورش مییابد. هرگونه امید به تصرف بخشی از ارزش های آیندهی 5G، نیاز به اقدام زودهنگام و مداوم دارد. اقدامی که در قالب یک شراکت جدید و یا سرمایه گذاری جدید می تواند رقم بخورد.
با این وجود، باید همچنان در تجارت امروز پیشرفت کرد و درعینحال به ظهور بازارهای 5G نیز دقت داشت. این تنها راه آماده شدن برای واکنش سریع و ارائه پیشنهاد محصولات و خدمات جدید در پاسخ به ابهامات پیش رو است.