همیشه وقتی نام #سیلیکون‌ولی را می‌شنویم، به یاد غول‌های بزرگ دنیای فناوری مانند گوگل، فیسبوک، آمازون و غیره می‌افتیم ولی آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که ممکن است مغز متفکر برخی از شرکت‌های مستقر در سیلیکون‌ولی و یا حتی دیگر هاب‌های فناوری سراسر دنیا از کیلومترها دورتر به این مراکز آمده باشند و یا حتی بسیاری از اپ‌ها و سرویس‌هایی که ما روزانه از آن‌ها استفاده می‌کنیم در جایی به غیر از سیلیکون‌ولی توسعه یافته باشند؟ در همین راستا، در این مقاله قصد داریم به 9000 کیلومتر دورتر از سیلیکون‌ولی، یعنی به اروپای شرقی سفر کنیم تا پیشرفت فناوری را در بعضی از کشورهای این بخش از کره‌ٔ خاکی بررسی کنیم که عبارتند از اِستونی، اوکراین، بلاروس و روسیه.
اولین مقصد: اِستونی
Estonia کشوری که زمانی عضو اتحاد جماهیر شوروی بود و در سال 1991 به استقلال دست یافت؛ این کشور در سال 2004 به عضویت اتحادیهٔ اروپا درآمد و بسیاری از این کشور به عنوان بهشت استارتاپ‌ها یاد می‌کنند (پایتخت اِستونی شهر تالین است و دیگر شهر مهم آن، تارتو نام دارد.)
اِستونی یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان است و دلیل آن نیز وجود پروژه E-estonia در این کشور است که به افراد ساکن این کشور اجازه می‌دهد تا بسیاری کارهای اداری خود را به صورت آنلاین انجام دهند. در واقع، از جمله کارهایی که شهروندان اِستونی می‌توانند با استفاده از این زیرساخت انجام دهند می‌توان به شرکت در انتخابات، پرداخت مالیات، دسترسی به تاریخچهٔ درمانی خود و بسیاری از موارد دیگر به صورت آنلاین اشاره کرد (همچنین لازم به ذکر است که دولت اِستونی یکی از پیشتازان فناوری #بلاکچین است که برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره، می‌توانید به مقالهٔ تحقق یافتن برنامه‌های دولت استونی برای معرفی یک ملت دیجیتال بر پایهٔ بلاکچین مراجعه نمایید.)
بی‌شک تاکنون نام نرم‌افزار Skype را شنیده‌اید. هم‌اکنون دفاتر اصلی کمپانی سازندهٔ این نرم‌افزار محبوب در لوکزامبورگ و پالوآلتو قرار دارد ولی جالب است بدانید که کمپانی اسکایپت توسط یک سرمایه‌گذار سوئدی به نام Niklas Zennstrom و یک کارآفرین دانمارکی به نام Janus Friis ایجاد شد و برنامهٔ #اسکایپ نیز توسط سه برنامه‌نویس اِستونیایی به نام‌های Ahti Heinla ،Priit Kasesalu و Jaan Tallinn نوشته شد که در نهایت این شرکت نخست توسط eBay و سپس توسط Microsoft خریداری شد.
زمانی که درباره اِستونی بحث می‌کنیم این تنها Skype نیست که به یاد می‌آوریم بلکه در این کشور بالغ بر 500 استارتاپ مختلف وجود دارد که ممکن است در جستجوهای آنلاین یا حتی تبلیغاتی که در اینترنت می‌بینیم، با بسیاری از آن‌ها برخورد کرده باشیم و یکی از این استارتاپ‌ها که به تازگی بر سر زبان‌ها افتاده، TransferWise است که یک سیستم انتقال پول بین‌المللی به صورت آنلاین می‌باشد که دفتر مرکزی این شرکت هم‌اکنون در شهر لندن است ولی اعضای کلیدی آن اِستونیایی می‌باشند (به طور مثال، از جملهٔ این افراد می‌توان به Taavet Hinrikus، اولین کارمند شرکت Skype که بنیان‌گذار این شرکت است و Kristo Kaarman، مشاور مالی این شرکت اشاره کرد.) لازم به ذکر است که از TransferWiseبه عنوان یک شرکت اِستونیایی مسقر در بریتانیا یاد می‌شود و همچنین این شرکت در شهرهای تالین، نیویورک و سنگاپور شعبه دارد.
احتمالاً تاکنون از سرویس‌های آنلاین تاکسی‌یابی استفاده کرده‌اید. جالب است بدانید که اِستونی مَهد استارتاپ دیگری در این صنعت است که Taxify نام دارد و دفتر مرکزی این استارتاپ در شهر تالین، پایتخت اِستونی، قرار دارد. این استارتاپ در سال 2013 توسط یک دانش‌آموز 19 ساله دبیرستانی اِستونیایی به نام Markus Villig پایه‌گذاری شد که هدف پیاده‌سازی این ایده، یکپارچه کردن سیستم تاکسی‌رانی دو شهر تالین و ریگا، به ترتیب پایتخت کشورهای اِستونی و لاتویا، بوده است که هم‌اکنون این سرویس در بیش از ۲۰ کشور جهان در دسترس است.
به سراغ مقصد دوم می‌رویم: اوکراین
Ukraine کشوری که سال‌ها است برای استقلال خود می‌جنگد! پایتخت آن شهر کی‌یِف است و مردمانش به دو زبان اوکراینی و روسی صحبت می‌کنند. این کشور در سال 1991 استقلال خود را از اتحاد جماهیر شوروی یافت و در تلاش است تا به اتحادیه اروپا بپیوندد.
بی‌شک اگر شما هم جزو علاقمندان به تکنولوژی باشید، در این روزها با مراجعه به منوی دستگاه اندرویدی یا آیفون خود اپلیکیشنی به نام What’s App را خواهید دید؛ پیام‌رسانی که این روزها نَه تنها در ایران، بلکه در تمام نقاط جهان طرافداران زیادی دارد. با وجود اینکه هم‌اکنون صاحب این اپلیکیشن کمپانی فیسبوک است، اما در سال 2009 توسط دو برنامه‌نویس که یکی آمریکایی و دیگری اوکراینی بود، به‌نام‌های Brian Acton و Jan Koum ایجاد شد (هم‌اکنون نیز Jan Koum، برنامه‌نویس و کارآفرین اوکراینی، مدیرعامل شرکت What’s App است و دفتر اصلی این شرکت نیز در Mountain View در ایالت کالیفرنیای آمریکا قرار دارد.) به طور کلی، دو نکته دربارهٔ What’s App حائز اهمیت است که عبارتند از:
- بنیان‌گذاران این شرکت تا قبل از به وجود آوردنش در شرکت Yahoo کار می‌کردند.
- What’s App تنها در کشور آمریکا توسعه نیافته است، بلکه این اپلیکیشن در کشورهای برزیل، هندوستان و بخش‌هایی از اروپا شامل بریتانیا و فرانسه نیز توسعه یافته است.
اگر شما هم از جمله افرادی علاقمند به تماشا کردن ویدیو در یوتیوب هستید، احتمالاً در میان تبلیغات این سرویس محبوب متعلق به گوگل، تبلیغ اپلیکیشن Grammarly را دیده‌اید. به طور کل، Grammarly یک افزونه برای مرورگرهای مطرحی همچون گوگل کروم و فایرفاکس است که اشتباهات احتمالی شما هنگام تایپ کردن به زبان انگلیسی را تصحیح می‌کند. ممکن است فکر کنید که با توجه به کارکرد این افزونه، باید در کشوری انگلیسی‌زبان همچون آمریکا یا انگلستان توسعه یافته باشد اما در حالی که اصلاً این‌طور نیست و این افزونه در کشور اوکراین و توسط دو برنامه‌نویس اوکراینی به نام‌های Alex Shevchenko و Max Lytvyn در شهر کی‌یِف و در سال 2009 ساخته شد.
در سال 2013، سرویس Grammarly با امتیاز 8.88 از 10، برندهٔ مدال طلا از TopTenReview شد. همچنین لازم به ذکر است که این افزونه به خوبی از #حریم خصوصی کاربران محافظت کرده و هیچ‌گونه اجازهٔ دسترسی به اکانت‌های کاربر را درخواست نمی‌کند. هم‌اکنون دفاتر این شرکت در سانفرانسیسکو، نیویورک و کی‌یِف قرار داشته و در پایان نیز لازم به ذکر است که صنعت IT در کشور اوکراین چندین میلیارد دلار ارزش دارد و بیش از 1700 کمپانی و استارتاپ در این کشور فعالیت دارند که روز به روز هم بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود.
به کشور بعدی می‌رسیم: بِلاروس
Belarus کشوری به پایتختی شهر مینسک با دو زبان رسمی روسی و بِلاروسی می‌باشد و جالب است بدانید که مثلاً علائم، نوشته‌ها، اطلاعیه‌ها و غیره روی در و دیوارهای این کشور به زبان بِلاروسی است ولی اکثر مردمانش به زبان روسی تکلم می‌کنند. در بحث پیشرفت فناوری و تکنولوژی در کشور بِلاروس باید به طور هم‌زمان به استارتاپ‌ها و کمپانی‌های توسعهٔ اپلیکیشن‌های موبایل، گیم، طراحی سایت و برنامه‌نویسی برای سیستم‌عامل‌های دسکتاپ توجه کرد به طوری که در کشور بِلاروس تعداد زیادی از کمپانی‌های توسعهٔ اپلیکیشن‌های مختلف من‌جمله گیم وجود دارند که تعدادی از آن‌ها در این زمینه بسیار قوی عمل کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به VironIT و Smartum Pro اشاره کرد.
World of Tanks یکی از بازی‌های به نسبت معروف در زمان خود است که این گیم توسط کمپانی Wargaming ساخته و توسعه یافته شده که مدیرعامل این شرکت، Victor Kislyi، اهل کشور بِلاروس و مینسک است. این کمپانی در سال 1998 در شهر مینسک متولد شد و هم‌اکنون دفتر اصلی آن، در شهر نیکوزیا، پایتخت جمهوری قبرس، واقع شده است.
امکان ندارد که تاکنون نام پیام‌رسان Viber را نشنیده باشید. کمپانی Viber Media در سال 2010 در اسرائیل و در شهر تِل‌آویو توسط کارآفرین اسرائیلی-آمریکایی به نام Talmon Marco و کارآفرین، تاجر و برنامه‌نویس اسرائیلی-بِلاروسی به نام Igor Magazinnik بنیان گذاشته شد که در آن زمان این کمپانی از اسرائیل مدیریت می‌شد و توسعهٔ اپلیکیشن Viber، در بِلاروس صورت می‌گرفت.
و در نهایت: روسیه
Russia بزرگترین کشور جهان به پایتختی مُسکو است و از دیگر شهرهای مطرح روسیه می‌توان به سِنت‌پترزبورگ و کازان اشاره کرد. بی‌شک تلگرام یکی از اپلیکیشن‌هایی است که کاربران زیادی را (البته قبل از فیلتر شدن) در ایران به سمت خود جذب کرده بود! دفتر مرکزی این کمپانی در شهر لندن است ولی بنیان‌گذار آن مهندس کامپیوتر و کارآفرین روسی به نام Pavel Durov می‌باشد (لازم به ذکر است که تا پیش از تأسیس کمپانی تلگرام، پاول دروف مدیرعامل کمپانی VK، پرطرفدارترین شبکهٔ اجتماعی کشورهای روس‌زبان بود که شخصِ خودش این کمپانی را در سال 2007 بنیان نهاده بود.)
اگر شما به کشورهای روس‌زبان سفر کرده باشید، حتماً نام Yandex را شنیده‌اید. به طور خلاصه، Yandex بزرگترین کمپانی ارائه خدمات اینترنتی در کشور روسیه می‌باشد که برخی از خدمات این کمپانی عبارتند از:
- سرویس جستجو
- ارائهٔ سیستم مسیریابی
- تاکسی‌یابی اینترنتی
- و غیره
یاندکس در سال 2000 به عنوان یک کمپانی ارائهٔ خدمات اینترنتی کار خود را آغاز کرد و سال‌های اولیهٔ تأسیس‌اش تنها متمرکز بر حوزهٔ سِرچ اِنجین بود. به طور کلی، سرویس‌های یاندکس در کشورهای روسیه، بِلاروس، ترکیه، آذربایجان، گرجستان، ارمنستان، قزاقستان، ازبکستان و دیگر کشورهای نزدیک به روسیه در دسترس هستند و این کمپانی توسط Arkady Volozh، سرمایه‌گذار روسی به همراه Arkady Borkovsky و Ilya Segalovich بنیان گذاشته شد و دفتر اصلی آن در شهر مسکو است.
در این مقاله، سری به کشورهای اروپای شرقی زدیم و پیشرفت فناوری و تکنولوژی در برخی از کشورهای این منطقه جهان را بررسی کردیم. آیا به غیر از موارد مطرح شده در مورد پیشرفت تکنولوژی در مجموعه کشورهای اِستونی، اوکراین، بلاروس و روسیه، از نکتهٔ دیگری مطلع هستید که از قلم افتاده اما در عین حال برای خوانندگان جالب باشد؟ نظرات و دیدگاه‌های خود را با دیگر کاربران سکان آکادمی به اشتراک بگذارید.