قبل از رفتن به جلسه مصاحبه کاری نکاتی وجود دارند که بهتر است ابتدا به آنها توجه کنیم تا زمانی که در جلسه مصاحبه حضور مییابیم، از عملکرد خود راضی باشیم. به نظر میرسد آماده شدن برای مصاحبه کمی استرسزا باشد، اما چند مرحله و راهکار وجود دارد تا خود را برای یک مصاحبه موفقیتآمیز آماده کنید. در ادامه این مطلب میخواهیم به این مراحل بپردازیم.
آماده شدن برای مصاحبه به این معناست که یک مدت زمانی را جهت بررسی و فکر کردن درباره اهداف، شرایط موقعیت شغلی و خواستههای کارفرما صرف کنیم. برای انجام این کار باید درباره شرکتی که آگهی استخدام را منتشر کرده است، تحقیق کنید و شرح وظایف آن را به دقت مطالعه کنید تا متوجه شوید که برای این موقعیت، گزینه مناسبی هستید یا خیر؟
1. شرح وظایف و توضیحات گفته شده در آگهی را با دقت بررسی کنید.
از آگهی استخدامی منتشر شده میتوانید به عنوان یک راهنما استفاده کنید. این آگهی لیستی از صلاحیتها و کیفیتهایی است که کارفرما به دنبال آن میگردد. هرچه بیشتر بتوانید رزومه خود را به جزییات این لیست نزدیکتر کنید، کارفرما هم میتواند بهتر متوجه شود که شما کاندید مورد نظر و واجد شرایط هستید. همچنین شرح وظایف شغلی که در آگهی استخدام آورده میشود به شما این تصور را میدهد که ممکن است در جلسه مصاحبه چه سوالاتی از شما پرسیده و درباره چه مواردی صحبت شود؟
مطمئن شوید که تمامی الزامات و مسئولیتهایی که در شرح وظایف آورده شده است برای شما قابل درک باشد و در هنگام مصاحبه درباره آنها سوالات هدفمند بپرسید تا با آمادگی کامل نسبت به مسئولیتهایی که سازمان به شما میسپارد متعهد شوید.
2. دلیل اینکه چرا میخواهید مصاحبه کنید را حتما در نظر بگیرید.
قبل از مصاحبه باید به درک درستی از اینکه چرا این سمت شغلی را میخواهید و صلاحیت این جایگاه را دارید برسید. شما باید برای نحوه ارائه توانمندیها و علایق خود آماده باشید تا از این فرصت مصاحبه استفاده کنید و خود را به عنوان بهترین گزینه برای استخدام ثابت نمایید.
3. درباره سازمان مورد نظر تحقیقات زیادی انجام بدهید.
تحقیق درباره شرکت مورد نظری که برای آن درخواست مصاحبه فرستادهاید، بخش مهمی از آماده شدن برای مصاحبه است. اطلاعاتی که درباره شرکت بدست میآورید نه تنها در پاسخ به سوالات و ادامه گفتوگو کمک میکند بلکه شما را کاملا مسلط و حرفهای نشان میدهد. بخشی از استرس مصاحبه از عدم قطعیت و کمبود اطلاعات بوجود میآید، بنابراین تحقیق و جمعآوری نکاتی که باید بدانید، باعث میشود که اعتمادبهنفس بگیرید و در حین مصاحبه آرامش بیشتری داشته باشید.
محصولات و یا خدماتی که شرکت ارائه میدهد را مورد بررسی قرار دهید. حتی اگر جایگاه شغلی مدنظر شما ارتباط مستقیمی با آنها نداشته باشد، میتوانید خود را به عنوان عضو فعالی در تیم نشان دهید. نیازی نیست که درباره تمام محصولات و یا خدمات اطلاعات دقیق و جزئی داشته باشید، فقط کافی است درک و شناخت کافی از آنها پیدا کنید.
در صورت امکان درخواست کنید که محصول یا نحوهی ارائه خدمات را از نزدیک مشاهده و بررسی کنید تا از دیدگاه مشتری نظرات خود را بازگو نمایید. این راهکار عملکرد شما را در مصاحبه بسیار بهبود میدهد.
4. سعی کنید قبل از مصاحبه با فرهنگ سازمانی شرکت مورد نظر آشنا شوید.
در حال حاضر بسیاری از مجموعهها و سازمانها دارای حسابهای کاربری در شبکههای اجتماعی مختلف هستند. آنها را جستجو و پیدا کنید. اطلاعاتی که سازمانها در شبکههای اجتماعی منتشر میکنند بازتابی از لحن، شخصیت و ارزشهای آنها است. مهم نیست که جایگاه شغلی چقدر برای شما خوب و ایدهآل باشد اگر نتوانید با فرهنگ سازمانی آن محیط مطابقت پیدا کنید گزینه مناسبی نخواهید بود. فضای لینکداین میتواند در این زمینه به شما بسیار کمک کند. در لینکداین میتوانید هم حساب کاربری شرکت و هم حساب کاربری پرسنلی که در آنجا مشغول به کار بوده و هستند را بررسی نمایید و از قبل با تفکرات حاکم در مجموعه آشنا شوید. اگر فرهنگ سازمانی شرکت مورد نظر برای شما قابل درک و خوشایند بود، قطعا در آن محیط رشد و پیشرفت خواهید کرد.
5. برای خودتان یکسری پاسخ های آماده و مشخص داشته باشید.
معمولا در مصاحبه بعضی سوالات رایج و مشخص هستند. برای پاسخدهی به این سوالات برنامهریزی داشته باشید تا بتوانید مسیر مصاحبه را تا حدودی کنترل کنید و تسلط داشته باشید. در برخی از مشاغل در هنگام فرایند مصاحبه آزمون برگزار و یا ارزیابی عملی انجام میشود به همین دلیل پاسخهایی که از قبل برای خود آماده کردهاید، سرعت عمل و روند پیشروی شما را افزایش میدهد. در اینجا چند سوال رایج در مصاحبه را به همراه پاسخ پیشنهادی برای شما بازگو میکنیم:
- چرا میخواهید در این سازمان کار کنید؟
در پاسخ جنبههایی از شرکت را ذکر کنید که برای شما جذاب هستند: من دوست دارم فرصتی پیدا کنم تا با سازمانی همکاری کنم که در حال ارائهی خدمات به صورت کاملا متفاوت و خلاقانه است. سازمانی که محیط کاری و فرهنگ مثبتی داشته باشد و با ارزشها و معیارهای من همسو باشد. بر اساس این موارد مجموعه شما در ابتدای لیست من قرار دارد.
- چه چیزی شما را علاقمند به این جایگاه شغلی کرده است؟
شرح وظایف و الزامات کاری را با تجربیات و مهارتهای خود مقایسه و آنها را به یکدیگر مرتبط کنید: من در بیشتر دوران کاری و حرفهای خودم به طراحی تجربه کاربری UX علاقمند بودم و متوجه شدم که شما هم با محصولات، نرمافزارها و برنامههایی کار میکنید که من با آنها آشنایی دارم. همچنین من یک طرفدار بزرگ استفاده از گردش کار چابک (agile workflows) برای طراحی هستم. به نظر من موثرترین راه برای اجرای پروژههای بزرگ است. در شغل قبلی خودم به همراه تیم توانستیم با موفقیت یک فرآیند چابک بسازیم و راهاندازی کنیم و شاهد پیشرفتهای قابل توجهی در سرعت پروژه بودم.
- بزرگترین نقاط قوت و ضعف شما چیست؟
فرصتی مناسب برای اینکه درباره مهارتهای نرم خود صحبت کنید: من همیشه به دنبال راهی برای حل مشکلات و مسائل هستم. به چالش کشیدهشدن به من انگیزه ادامهدادن میدهد. خیلی برای من لذتبخش است که به عقب نگاه کنم و متوجه شوم که از پس مشکل دیگری نیز برآمدهام.
(برای آشنایی با مهم‌ترین سوالات مصاحبه برنامه نویسی، به مقاله درآمدی بر سوالاتی که می‌توان در جلسات مصاحبه برنامه‌نویسی پرسید در سایت سکان آکادمی مراجعه کنید.)
6. توضیحات لازم در رابطه با مباحث مالی را کاملا شفاف بیان کنید.
در مورد انتظارات خود برای میزان حقوق و مزایا بدون تعارف و رودربایستی صحبت کنید. اگر نمی دانید که چه میزان حقوقی برای جایگاه شغلی مدنظرتان درخواست دهید با افرادی که در این زمینه مشغول به کار هستند مشورت کنید.
7. زبان بدن و لحن گفتاری خود را به درستی تمرین کنید.
ایجاد یک تاثیر مثبت و ماندگار در طول فرایند مصاحبه از نکات بسیار مهمی است. میتوانید تمرکز تمرینات خود را بر روی صدای گفتاری مطمئن، قوی و رسا بگذارید. همچنین زبان بدن دوستانه و گشوده داشته باشید. باید در انجام این حرکات کاملا طبیعی باشید و آنها را جلوی آینه، با دوستان و یا اعضای خانواده تمرین کنید. به لبخند زدن، دست دادن و قدم برداشتن خود توجه ویژهای داشته باشید.
یکی از نکات مثبت این تمرینات کاهش استرس و در نتیجه افزایش اعتماد به نفس است. شاید انجام این کار بیهوده و یا خستهکننده به نظر برسد اما تکرار تمرینات و انجام مصاحبههای ساختگی باعث میشود شما کاملا مسلط، راحت و طبیعی رفتار کنید.
8. چند سوال متفکرانه و هوشمندانه آماده کنید تا از مصاحبه کننده بپرسید.
بسیاری از کارفرمایان در مورد افرادی که سوالات متفکرانه درباره شرکت و موقعیت شغلی میپرسند، احساس اطمینان و اعتماد بیشتری دارند. معمولا در انتهای مصاحبه، فرد مصاحبهکننده حتما از شما میپرسد که «آیا سوالی دارید؟»، به همین دلیل بهتر است نسبت به سوالاتی که میخواهید بپرسید آگاهی داشته باشید. چند نمونه از سوالاتی که میتوانید بپرسید عبارتند از:
- چرا شما از کار کردن در اینجا لذت میبرید؟
- موفقترین کارمندان شما چه ویژگیهایی دارند؟
- یک روز عادی برای فردی در این موقعیت شغلی چگونه به نظر میرسد؟
- من واقعاً از یادگیری بیشتر در مورد این فرصت شغلی لذت بردم. مراحل بعدی در فرآیند استخدام چیست؟
9. یک کپی از رزومه خود به همراه داشته باشید.
اکثر کارفرمایان رزومهای را که ارسال کرده بودید، در جلسه مصاحبه به همراه دارند. اما ممکن است در بعضی مواقع شرایط مصاحبه به صورتی پیش برود که به رزومه دیجیتالی شما دسترسی نداشته باشند. با به همراه داشتن نسخه پرینت شده رزومه خود، آمادگی و سازماندهی برنامه کاری خود را نشان میدهید. همچنین در هنگام مصاحبه میتوانید از روی رزومه خود توضیحات بیشتری برای هر بخش اضافه کنید.
(برای آشنایی با مهم‌ترین نکات یک رزومه خوب به عنوان یک برنامه نویس، می توانید به مقاله صفر تا صد نوشتن رزومه ایده آل برای توسعه دهندگان نرم افزار در سایت سکان آکادمی مراجعه کنید.)
10. مقدمات مصاحبه را آماده کنید.
مصاحبه شغلی به دلایل زیادی برای اکثر افراد استرسزا است، مثلا اگر مسیر محل کار دور و یا در شهر دیگری باشد، نگرانی به موقع رسیدن نیز به تمامی فاکتورهای قبلی اضافه میشود. برای جلوگیری از اضطراب بیش از حد باید کارهای مقدماتی را انجام دهید تا مطمئن باشید در روز جلسه همه چیز به آرامی پیش میرود. ترافیک و بعد مسافت را در نظر بگیرید و کمی زودتر راه بیفتید. حتی اگر زودتر به مقصد برسید بهتر از دیر رسیدن به جلسه مصاحبه است. اطلاعات تماس مصاحبهکننده را ذخیره کنید تا در صورت بروز هرگونه اتفاق پیشبینی نشده، تماس بگیرید و اطلاع بدهید که دیرتر خواهید رسید. از روز قبل لباسهایی که برای مصاحبه در نظر گرفتید را آماده کنید.
11. باید نظر و توجه مصاحبه کننده را به خود جلب کنید.
یکی از چالشهای اصلی در طول مصاحبه همین مورد است و اکثر افراد از بابت آن ناراحت و آزرده خاطر میشوند. حقیقت این است که تمامی مهارتها و تجربیات حرفهای که کسب کردهاید شما را از بقیه متمایز میکند و باید آنها را برای کارفرما جا بیندازید و ثابت کنید. حتما به دستاوردهای خود و تیمی که با آنها کار کردهاید اشاره کنید. به عنوان مثال میزان افزایش فروش و یا توسعه کسب و کار در شغل قبلی خود را مطرح نمایید. در نتیجه جلسهی مصاحبه جایی برای متواضع بودن نیست، کارفرما باید متوجه شود که شما برای این موقعیت مناسب هستید یا خیر؟
12. بعد از مصاحبه حتما برای اطلاع از نتیجه پیگیر باشید.
انجام این کار باعث میشود که کارفرما مصاحبه با شما را دوباره به یاد آورد و نشان میدهد که واقعا به این موقعیت شغلی علاقمند هستید. در تماس پیگیری حتما از بابت زمانی که به شما اختصاص دادهاند تشکر نمایید و نظر شخصی مصاحبهکننده را بپرسید و در صورت منفی بودن نظر ایشان علت را پرسوجو کنید و از او بخواهید شما را برای ارتقا و بهبودی راهنمایی کند.