فرم یکی از بخشهای لاینفک در طراحی سایت به شمار میرود به علاوه اینکه پس از افزایش روزافزون استفاده از موبایل توسط کاربران، طراحان سایت وادار شدهاند تا بیش از گذشته بر طراحی تجربهٔ کاربری صفحات نمایش کوچکتر تمرکز کنند. میتوان گفت که از دید یک کاربر معمولی، فرمی خوب است که به شکلی واضح و روشن موارد ضروری را از کاربر تقاضا کرده و در عین حال کوتاه باشد. کاربران فارغ از اینکه از چه دیوایسی برای ورود به سایت استفاده کردهاند، باید بتوانند به راحتی و بدون زحمت فرم را پر کنند مضاف بر اینکه باید به لیبلهای راهنما که مشخص میکنند در هر فیلد چه مواردی را باید وارد کرد، توجه ویژهای کرد.
پیشتر تصور میشد که در پروسهٔ طراحی سایت، فرمها باید بیشترین اطلاعات ممکن را از کاربران دریافت کرد حال آنکه امروزه هرچه فرمها کوتاهتر باشند و فقط موارد ضروری را شامل شوند، امکان از دست دادن کاربران (مشتریان بالقوه) کاهش مییابد. تحقیقات نشان میدهند که فرمهای کوتاهتر میتوانند نرخ تبدیل سایت را تا 160 درصد افزایش دهند و فرمهای بلندی که خواهان درج اطلاعات بیشتری هستند و یا طراحی ضعیفی دارند، میتوانند مستقیماً بر بازده و سود به دست آمده تأثیر معکوس داشته باشند (نرخ تبدیل یا Conversion Rate برابر است با نسبت مشتریان به کل بازدیدکنندگان سایت.)
به خاطر داشته باشید که کاربران ثبتنام کردن را دوست ندارند!
کاربران بیشتر از گذشته نسبت به پروسهٔ قدیمی ثبتنام در سایتهای گوناگون از خود مقاومت نشان میدهند و مطالعات نیز حاکی از آنند که درصد قابلتوجهی از افراد زمانی که مجبور به ساختن اکانت در سایتی بشوند، رفتار خود را تغییر داده و در واقع از این کار صرفنظر کرده و سایت را ترک میکنند. بر اساس مطالعات انجام شده توسط Blue Research، کاربران در پاسخ به این پرسش که با مشاهدهٔ فرم ثبتنام در سایتها چه عکسالعملی خواهند داشت، اینطور پاسخ دادهاند:
- 54 درصد اعلام کردند که ممکن است سایت را ترک کنند.
- 26 درصد سایتی را انتخاب میکنند که نیاز به ثبتنام نداشته باشد.
- 6 درصد سایت را ترک میکنند و در آینده نیز آن را بازدید نخواهند کرد.
- 14 درصد از افراد نیز اعلام کردند که ممکن است فرم ثبتنام را پر کنند.
علاوه بر این، 80 درصد از افراد تحت بررسی اعلام کردند که به هنگام ثبتنام اطلاعات نادرستی در فرم وارد میکنند و 90 درصد نیز اعلام کردهاند که اگر اطلاعات ورود به سایتی را فراموش کرده باشند، به جای بازیابی اطلاعات حسابشان در سایتی که قبلاً در آن ثبتنام کردهاند، به سادگی آن را ترک میکنند که این آمار و ارقام درس بزرگی به ما میدهند و آن هم اینکه کاربران ترجیح میدهند تا ثبتنام نکنند و جالب است بدانید در شرایطی که علاوه بر ثبتنام با ایمیل حق انتخاب دیگری نیز وجود داشته باشد (مثلاً ثبتنام با اکانت گوگل)، کاربران ورود به سایت با استفاده از اکانت شبکههای اجتماعی را ترجیح میدهند.
تا اینجا به این نتیجه رسیدیم که فرمهای ثبتنام باید کوتاه و ساده باشند و با وجود اینکه ممکن است از دید تجاری برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهٔ مشتریان مفید به نظر برسند، اما در عین حال رقم زدن یک تجربهٔ کاربری منحصربهفرد به مراتب ارزشمندتر است به طوری که Jessica Enders در مقالهای در ارتباط با طراحی فرم وبسایت اعتقاد دارد که:
تمایل انسان برای صرف کمترین میزان انرژی برای انجام کامل یک تَسک هست و این یک پدیدهٔ ناخودآگاهه به طوری که ما بیشتر اوقات به طور ناخودآگاه اینگونه عمل میکنیم بدون اینکه بهش فکر کنیم.
در همین راستا، پیشنهاد میشود که در حین طراحی فیلدهای فرم، آنها را همواره به صریحترین شیوهٔ ممکن مرتب کنید و برای این منظور هم باید مهمترین بخش سؤال را در ابتدای فرم مطرح کنید چرا که کاربر پس از اینکه متوجه شود که جواب سؤالی را میداند، از خواندن ادامهٔ آن صرفنظر میکند. مثلاً به جای اینکه بپرسید «آیا شما جای دیگری هم زندگی کردهاید در مدت 2 سال گذشته؟» باید سؤال را اینطور مطرح کنید که «آیا در 2 سال گذشته جای دیگری هم زندگی کردهاید؟» که بدین ترتیب کاربر متوجه میشود که کدام بخش از تجربیاتش برای شما حائز اهمیت است.
فیلدهای تکراری
همواره برخی سایتها هستند که در بخشهای مختلفی برای ورود کاربر از ایشان ایمیل و یا رمزعبور میخواهند (به عبارت دیگر، فیلدهایی تکراری در بخشهای مختلف یک سایت واحد) که این کار نه تنها کاربران را به ترک سایت تشویق میکند، بلکه برای کسانی که برای نگاهداری پسوردهایشان از نرمافزارهای مدیریت پسورد استفاده میکنند نیز مشکل ایجاد میکند زیرا نرمافزارهای مدیریت پسورد معمولاً با ذخیرهسازی نام و مقدار فیلدها کار میکنند که اگر فیلدهای پسورد نامهای متفاوتی داشته باشند، نرمافزار مدیریت پسورد قادر نیست تا فیلد درست را شناسایی کند (این اِشکال رایجی در پروسهٔ طراحی سایت است که برای اجتناب از آن بهتر است این نکته را همواره به یاد داشته باشید که به هنگام طراحی فرم حتماً اطمینان حاصل کنید که هر دو فیلد پسورد دارای نامی یکسان باشند.)
اما در مورد فیلدهای تکراری ورود ایمیل، بیشتر سایتها به این نتیجه رسیدهاند که این فیلد تکراری نه تنها موجب استفادهٔ نادرست مانند کپی/پیست کردن فیلد بالاتر میشود، بلکه تأثیر منفی بر نرخ تبدیل خواهد گذاشت. Gerry Gaffney در مقالهای دربارهٔ فیلدهای تکراری ایمیل عنوان میکند که:
درخواست تکرار آدرس ایمیل غیرضروریه چون اگه واقعاً به چیزی نیاز داشته باشم و آدرس ایمیلم رو اشتباه وارد کنم، در صورت دریافت نکردن سرویس مربوطه، با مسئول سایت تماس میگیرم.
گاهی هم با نمایش ایمیل وارد شده توسط کاربر، به کاربران میگویید که در وارد کردن آن دقت لازم را داشته باشد چرا که اطلاعات مربوط به ثبتنام وی به همان آدرس ارسال خواهد شد و در این راستا سعی کنید پیغام را با رنگ متفاوتی به نمایش بگذارید تا توجه کاربر را بیشتر جلب کند.
نحوهٔ قرارگیری لیبلها
محل قرارگیری لیبل یکی از اشتباهات رایج در طراحی فرم است که با افزایش استفاده از موبایل، بیشتر هم شده است! احتمالاً زمانی که از موبایل استفاده میکنید با این اِشکال رایج در فرمها مواجه شدهاید که لیبلها در جای درست خود قرار نگرفتهاند (به خصوص در مورد لیبلهایی که به سمت راست/چپ تراز شدهاند.) به طور کلی، محل قرارگیری لیبلها دو روش معمول و متفاوت دارد که عبارتند از بالای فیلد و یا کنار فیلد اما در عین حال توجه داشته باشید که قرار دادن لیبلها در بالای فیلد موجب میشود که فرم شما دو برابر بلندتر به نظر برسد که همین مسئله ممکن است نرخ تبدیل را کاهش دهد.
در نهایت توجه داشته باشید که فرمها بخش مهمی از طراحی تجربهٔ کاربری را تشکیل میدهند و در نتیجه باید به نحو شایستهای به آن توجه کرد و از همین روی تا جایی که امکان دارد فرمها را ساده و قابلفهم طراحی کنید تا تجربهٔ کاربری بهتری برای مخاطبین وبسایت خود رقم بزنید.