در دهه ی ۸۰ میلادی، برنامه نویسان محدود بودند به ویرایشگرهای کد ساده یی که اگر خیلی خوش شانس بودند، ویرایشگر کد ایشان به Syntax Highlighting مجهز بود! در آن دوران اگر کسی می‌خواست برنامه ی خود را دیباگ کند، می بایست ابزارهای مجزایی نصب کند و اصلاً این‌ گونه نبود که با یک کلیک، فرایند دیباگ آغاز شود بلکه نیاز به انجام فرایندهای مختلفی بود.

در دهه ی ۹۰، شرکت های نرم‌افزار متوجه خلائی در بازار برنامه نویسی شدند و آن هم چیزی نبود جز برنامه‌هایی کاربردی که می توانستند زندگی برنامه نویسان را ساده‌تر و در عین حال لذت بخش تر سازند و نتیجه این که IDE های مختلف به بازار عرضه شدند که قابلیت‌های جدید همچون کامپایلر، دیباگر و … را به نرم افزارهای ویرایشگر کد معمولی افزوده بودند.

در همین دوران بود که برنامه‌های کامپیوتری به «منو» های مختلف مجهز شدند و با‌ عرضه ی دیوایس «ماوس» به بازار، برنامه نویسان دیگر مجبور نبودند تا برای انجام کاری خاص، از ترکیب کلیدهای مختلف استفاده کنند بلکه به سادگی با نشانگر ماوس خود، می توانستند روی یکی از منوهای نرم‌افزار کلیک کرده و پشت پرده، کامند خاصی اجرا گردد.

پس از سال ۲۰۰۰، محیط های توسعه ی یکپارچه ی نرم‌افزار آنقدر رایج شدند که بسیاری از شرکت های نرم افزاری این IDE ها را به رایگان در اختیار برنامه نویسان قرار می‌دادند تا از این طریق شناخته تر شده و بتوانند سایر سرویس ها و محصولات خود را به فروش برسانند. این نرم‌افزارها از آن زمان تاکنون، روز به روز به ابزارهای بهتر و بیشتری مجهز شده اند به طوری که امروزه شاهد IDE هایی هستیم که قابلیت‌های منحصر به فردی همچون Automated Refactoring و یا Extract Method دارند.

نکته

کاری که Extract Method انجام می‌دهد این است که بخشی از کد را انتخاب کرده، سپس نرم‌افزار آن بلوک کد را به یک متد با نامی خاص برایمان تبدیل می‌کند.

یکی دیگر از قابلیت‌های محیط های توسعه ی یکپارچه ی نرم‌افزار امروزی -IDE- این است که می‌توان در تنظیمات نرم‌افزار یکسری «قوانین» وضع کرد و از آن پس، هر موقع که آن قانون را نقض کنیم، یک هشدار در معرض دیدمان قرار خواهد گرفت. به طور مثال، می خواهیم در زبان پی اچ پی قانونی را نظر بگیریم که هر پراپرتی که در بدنه ی کلاس خود تعریف می‌کنیم، protected باشد؛ در چنین شرایطی، هر موقعی که فراموش کنیم کلیدواژه ی protected را استفاده کنیم، نرم‌افزار به ما هشدار خواهد داد.

تفاوتی که نرم افزارهایی همچون vi که در سیستم عامل های مبتنی بری یونیکس همچون گنو/لینوکس در دسترس کاربران قرار دارد با IDE های مدرن این است که استفاده از نرم افزاری همچون vi نیاز به مطالعه ی زیادی صرفاً برای یادگیری کار کردن با این نرم‌افزار است اما محیط گرافیکی بسیاری از IDE های مدرن به گونه یی طراحی شده است که برنامه نویس طی چند ساعت می‌تواند کار با آن را یاد بگیرد اما در طول زمان، بسیاری از برنامه نویسان به همان کارهای ابتدایی که یاد می‌گیرند با نرم‌افزار مد نظر خود انجام دهند اکتفا کرده و خیلی علاقه یی به کشف زیر و بم IDE از خود نشان نمی‌دهند!

برای روشن‌تر شدن این مسأله مثالی می‌زنیم. امروزه هر کاری که قبلاً از طریق کامند می‌شد انجام داد را می‌توان از طریق ماوس و منوهای تعبیه شده در نرم‌افزار انجام داد و برخی برنامه نویسان در طول زمان به استفاده از ماوس عادت می‌کنند اما غافل از این که برداشتن دست خود از روی کیبورد و استفاده از ماوس، زمان ایشان را هدر می‌دهد؛ برای کلیه ی کارهایی که از طریق ماوس می‌توان انجام داد، همچنین می‌توان «کلیدهای میانبر» نیز تعریف کرد به طوری که مثلاً برای باز کردن یک پنجره ی جدید، بستن پنجره، تغییر نام و … می‌توان بدون آن که دست خود را از روی کیبورد برداریم، کار مد نظر را انجام دهیم.

اگر بخواهیم چکیده یی از این آموزش به دست آوریم، بایستی بگوییم که در توسعه ی نرم‌افزار زمان و مهم‌تر از آن صرفه جویی در زمان نقش بسیار تعیین کننده یی در موفقیت پروژه دارد و یکی از چیزهایی که می‌تواند به ما به عنوان یک برنامه نویس کمک کند، صرفه جویی در زمان کدنویسی با مسلط شدن به IDE مد نظر خود است؛

سعی کنیم به جای آن که بیشتر از ماوس استفاده کنیم، از کلیدهای میانبر از پیش تعیین شده در IDE استفاده کرده و یا خود کلیدهای میانبری بسته به نیازمان تعریف کنیم تا به جای آن که زمانی را صرف بلند کردن دست خود از روی کیبورد، بردن به سمت ماوس، حرکت دادن آن، کلیک روی یک منو و باز شدن پنجره ی مد نظر کنیم، به سادگی در همان حین که کدنویسی می کنیم، یکی دو کلید میانبر را هم‌زمان فشرده و کامند مد نظرمان اجرا گردد.

شاید در ابتدای راه استفاده ی صرف از کلیدهای میانبر کمی سخت باشد و به خاطر سپردن آن‌ها کاری دشوار، اما در طول زمان کدنویسی برایمان به مراتب لذت بخش تر خواهد شد.

IDE خود را مثل موم در دست بگیرید