نصب و آپدیت نرم‌افزار در لینوکس از طریق رابط گرافیکی کاربری

در سیستم عامل لینوکس، هر Package (پکیج یا بسته) بخشی از سیستم را تشکیل می‌دهد که کنار هم قرار گرفتن پکیج های مختلف، منجر به ایجاد یک توزیع کامل می شود. به طور مثال، کرنل لینوکس، کامپایلر زبان سی و یا مرورگر فایرفاکس پکیج هایی هستند که به صورت پیش‌فرض روی اکثر توزیع‌ها نصب می باشند.

برخی از پکیج ها هستند که برای اجرای کامل، به سایر پکیج ها وابسته اند. مثلاً مرورگر فایرفاکس از پروتکل SSL پشتیبانی می‌کند اما برای این کار، نیاز به پکیجی برای رمزنگاری/رمزگشایی SSL دارد که بدون آن هرگز قادر قابل نصب نخواهد بود (برای آشنایی بیشتر با مفهوم SSL، به آموزش پروتکل امن SSL: سیگنالی هر چند کوچک برای رنکینگ بهتر سایت مراجعه نمایید.)

در خانواده ی Debian که توزیع اوبونتو هم یکی از آن‌ها است، ابزار مدیریت پکیجی وجود دارد تحت عنوان dpkg که این امکان را برای کاربر فراهم می‌کند تا اقدام به نصب، حذف و یا ساختن پکیج های مختلف بپردازد. بر خلاف ابزارهای مدیریت پکیج سطح بالا، dpkg هرگز قادر به دانلود و نصب خودکار پکیج ها و مدیریت وابستگی‌های آن‌ها نیست (به طور کلی تفاوت مابین ابزارهای مدیریت پکیج سطح پایین و سطح بالا در این است که ابزارهای سطح بالا برای سهولت بیشتر کاربران ساخته شده اند به طوری که خیلی راحت می توانند اقدام به مدیریت پکیج ها نمایند.

برای سیستم‌های مبتنی بر دبیان، ابزار مدیریت پکیج سطح بالایی وجود دارد تحت عنوان apt که مخفف واژگان Advanced Package Tool است. اگرچه هر توزیع مبتنی بر دبیان دربرگیرنده ی ابزار apt است، اما این در حالی است که هر توزیع نسخه یی شخصی سازی شده از این ابزار را نیز می‌تواند داشته باشد که از آن جمله می‌توان به ابزار های apt-get، aptitude، synaptic، Ununtu Software Center و Update Manager اشاره کرد.

گرچه ریپازیتوری های apt عموما با یکدیگر سازگار هستند اما نرم‌افزارهای قرار گرفته در این ریپازیتوری ها معمولاً از این سازگاری برخوردار نیستند. لذا بسیاری از این ریپازیتوری ها معمولاً توزیع خاصی را هدف قرار می‌دهند (مثلاً اوبونتو را) و توسعه دهندگان نرم‌افزار هم برای پوشش دادن توزیع‌های مختلف، چندین نسخه از نرم‌افزار خود را برای ریپازیتوری های مختلف آماده می سازند.

آشنایی با ابزار RPM

Red Hat Package Manager یا RPM ابزار معروف مدیریت پکیج دیگری است که توسط شرکت ردهت توسعه داده شده است و توسط سایر توزیع‌ها هم مورد استقبال واقع شده که از آن جمله می‌توان به openSUSE، Mandriva، CentOS و Oracle Linux اشاره کرد. فرمت ریپازیتوری این ابزار مدیریت پکیج yum است که مخفف واژگان Yellowdog Updated Modified است که توسط توزیع‌های Fedora و RHEL استفاده می شود.

آشنایی با ابزار YaST

YaST مخفف واژگان Yet Another System Tool است که به منزله ی ابزار مدیریت پکیج پیش‌ فرض در توزیع openSUSE می باشد. این ابزار که بر پایه ی RPM است، تا حدود زیادی شبیه به سایر ابزارهای مدیریت پکیج در سایر توزیع‌ها است. با استفاده از این ابزار، کاربران لینوکس می‌توانند به افزودن، آپدیت کردن و یا حذف کردن پکیج های مختلف بپردازند.

نصب نرم افزارهای جدید از طریق رابط گرافیکی

در نسخه ی 16.04 توزیع اوبونتو، نرم‌افزار Ubuntu Software Center با نرم افزاری تحت عنوان Ubuntu Software جایگزین شده که از آن طریق می‌توان به هزاران نرم‌افزار در دسته بندی های مختلف که هم رایگان و اپن سورس هستند و هم غیر رایگان و پولی دسترسی پیدا کرد.

برای نصب یک نرم‌افزار جدید، صرفاً کافی است تا روی دکمه ی Dash کلیک کرده و عبارت Ubuntu Software را تایپ نمایید و پس از یافتن آن، روی آیکانش کلیک نمایید. تصویری مشابه پنجره ی فوق را مشاهده خواهید کرد که حاوی یک سرچ باکس در قسمت بالا است. از طریق این سرچ باکس می‌توانید نرم‌افزار مد نظر خود را سرچ کرده و یا از طریق بخش دسته بندی های قرار گرفته در پایین این پنجره، می‌توانید نرم افزارهای مختلف را به صورت دسته بندی شده ملاحظه نموده، هر کدام را که خواستید باز کرده و به اطلاعاتی همچون اسکرین شات های نرم‌افزار، نظرات کاربران در مورد نرم افزار، وب سایت توسعه‌دهنده ی نرم‌افزار و بسیاری اطلاعات دیگر دست یافته و در نهایت در صورت تمایل به سادگی با فشردن دکمه ی Install، نرم‌افزار مد نظر را نصب نمایید.