معرفی نسخه‌های مختلف زبان برنامه‌نویسی پایتون

نامگذاری نسخه‌های پایدار زبان برنامه‌نویسی پایتون به صورت x.y.z است که با شمارهٔ 0.9.0 آغاز شد و ادامه یافت. بر این اساس، زمانی که تغییرات اساسی در ساختار زبان ایجاد شود مقدار x افزایش می‌یابد، اِعمال سایر تغییرات مهم در نسخه‌های جدید با افزایش عدد y همراه است و در صورت رفع باگ‌های احتمالی در یک نسخهٔ منتشرشده به بازار، مقدار z در توزیع اصلاح‌شده افزایش می‌یابد (در بسیاری از نسخه‌های پایتون عدد z تغییر نمی‌کند و عموماً نسخه‌ها به صورت x.y معرفی می‌شوند.)

به طور کلی، کاربران هم‌زمان با آپدیت هر نرم‌افزار به نسخهٔ جدید آن نرم‌افزار مهاجرت می‌کنند و برنامه‌نویسان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. توسعه‌دهندگان زبان برنامه‌نویسی پایتون در اُکتبر سال 2000 نسخهٔ پایدار 2.0 را با ایجاد تغییرات اساسی در ادامهٔ توزیع 1.6 منتشر کردند و پس از آن نیز روند تغییر و اصلاح روی این توزیع جدید ادامه یافت. با این حال، گویدو ون راسوم از روند این اصلاحات رضایت چندانی نداشت و همواره در فکر ایجاد تغییراتی بنیادین در ساختار و سینتکس پایتون بود تا به هدف اصلی خود از طراحی این زبان یعنی دستیابی به ساختاری ساده و در عین حال قدرتمند برسد.

یکی از مشکلاتی که گویدو ون راسوم در این راه با آن مواجه بود عدم تطبیق‌پذیری نسخه‌های قبلی با ساختار ساده‌ای بود که وی در ذهن داشت و به همین دلیل یک دوراهی در مسیر توسعهٔ پایتون قرار گرفت. فرآیند توسعه یا باید روی همان ساختار و سینتکس نسخه‌های قبلی که به‌روزترین آن‌ها نسخه‌های 2.0 به بالا بودند ادامه پیدا می‌کرد که با افزودن قابلیت‌های جدید به آن رفته‌رفته پایتون تبدیل به زبانی پیچیده می‌شد؛ یا اینکه ساختار زبان تغییری اساسی پیدا می‌کرد که با وجود عدم تطبیق با نسخه‌های قبلی، به مراتب ساده‌تر بود و با حذف پیچیدگی‌ها کار برنامه‌نویسی را راحت‌تر می کرد.

در نهایت و پس از بررسی‌های فراوان، گویدو ون راسوم تصمیم گرفت به جای حفظ ساختار قبلی هدف خود را دنبال کرده و پس از ایجاد تغییرات مورد نظر در دسامبر سال 2008، توزیع نسخه‌ٔ سوم پایتون با نام Py3K یا Python 3000 با شمارهٔ 3.0 آغاز شد. همچنین او این اطمینان را داد که در طراحی این نسخه بسیاری از موارد آزاردهنده، نقص‌ها و نتایج حاصل از ساختارهای نادرست قبلی رفع شده‌اند که از جمله‌ٔ این اصلاحات می‌توان به تغییر در کلاس اعداد صحیح، پذیرش ()print به عنوان یک تابع، حذف برخی سینتکس‌ها مثل <>، افزودن سینتکس‌های جدید، تغییر در سینتکس‌های قبلی، تغییر در لایبرری استاندارد پایتون، تغییر در برخی عملگرها و توابع، پشتیبانی بهتر از یونیکد و ... اشاره کرد.

نکته در حال حاضر پشتیبانی از دو نسخهٔ 2 و 3 به صورت موازی در کنار هم ادامه دارد اما توسعهٔ نسخهٔ دوم تنها تا شمارهٔ 2.7 ادامه می‌یابد و پشتیبانی از آن فقط تا سال 2020 ادامه خواهد شد.

قاعدتاً پس از انتشار نسخهٔ سوم زبان پایتون، تمام برنامه‌ها و لایبرری‌های نسخهٔ قبلی باید به نسخهٔ جدید ارتقا می‌یافتند؛ با این حال، اِعمال قابلیت‌ها و سینتکس جدید در نسخه‌های قبلی و مهاجرت شرکت‌های بزرگ به نسخهٔ جدید بسیار زمان‌بر بود مضاف بر اینکه نسخهٔ جدید هم قابلیت به اصطلاح Backward Compatibility یا «سازگاری با نسخه‌های پیشین» را نداشت که بر همین اساس تیم توسعهٔ زبان برنامه‌نویسی پایتون تصمیم گرفت در یک دورهٔ زمانی محدود توسعهٔ نسخهٔ دوم را کماکان ادامه دهد.

نیاز به توضیح است که تیم توسعهٔ زبان برنامه‌نویسی پایتون این زبان را به گونه‌ای طراحی نموده است تا با سیستم‌عامل‌های مختلفی سازگار باشد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. Advanced IBM Unix (AIX)
2. Amiga Research OS (AROS)22
3. Application System 400 (AS/400)
4. BeOS
5. Hewlett-Packard Unix (HP-UX)
6. Linux
7.  Mac OS X 
8.  Microsoft Disk Operating System (MS-DOS)
9. MorphOS
10.  Operating System 2 (OS/2)
11. Operating System 390 (OS/390) and z/OS
12. PalmOS
13. Playstation
14. Psion
15. QNX
16. RISC OS 
17.  Series 60
18.  Solaris
19.  Virtual Memory System (VMS)
20.  Windows 32-bit (XP and later)
21.  Windows 64-bit
22.  Windows CE/Pocket PC

در آموزش‌های آتی با نحوهٔ نصب مُفسر زبان برنامه‌نویسی پایتون روی سیستم‌عامل‌های ویندوز، گنو/لینوکس و مکینتاش آشنا خواهیم شد.