درآمدی بر بهینه سازی برای موتورهای جستجو یا سئو

حضور در دنیای  آنلاین بدون آشنایی با مفهومی همچون سئو، مسلماً حضوری غیرحرفه ای خواهد بود. SEO که هم مخفف واژگان Search Engine Optimization به معنی «بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو» و هم واژگان Search Engine Optimizer به معنی «کارشناس بهینه سازی برای موتورهای جستجو» است به فرایندی گفته می‌شود که بتوان از آن طریق کاربران موتورهای جستجو را به سمت سایت، پرتال یا وب اپلیکیشن خود هدایت کرد (البته توجه داشته باشیم که معنی بهینه سازی برای موتورهای جستجو نسبت به معنی دوم به مراتب رایج تر است.)

در سئو کیفیت کاربران ارجاع داده شده توسط موتورهای جستجو -همچون گوگل و بینگ- بسیار مهم است. فرض کنیم سایتی داریم که مرتبط با شیرآلات است. حال اگر کاربرانی که کلیدواژه ی «شیر» را در گوگل جستجو می‌کنند به سمت سایت ما ارجاع داده شوند، این احتمال وجود دارد که در میان کاربران ارجاع داده شده کسانی پیدا شوند که منظور ایشان از شیر، شیر خوراکی یا حیوانی به نام شیر بوده نه شیرآلات. پس در سئو کیفیت ترافیک ارجاع داده شده به سایت خیلی مهم است.

علاوه بر کیفیت، کمیت ترافیک هم از اهمیت بسزایی برخوردار است. در‌ واقع، هرچه تعداد کاربران بیشتری از سمت موتورهای جستجو به سمت سایتمان ارجاع داده شود، این به معنی ویزیتور بیشتر و بالتبع سود بیشتر است (البته در اینجا منظور از سود صرفاً سود مالی نیست!)

سئو چگونه کار می‌کند؟

موتورهای جستجویی همچون گوگل، بینگ، یاهو و … را می‌توان همچون سایت‌هایی تلقی کرد که فضایی دارند برای سؤال پرسیدن که پس از وارد کردن عبارت مد نظر و زدن دکمه ی اینتر، این سایت لیست بلند بالایی از نتایج را در اختیارمان قرار می دهد. چنین ایده ای کاملاً درست است اما آیا تا به حال با خود فکر کرده‌اید که وقتی دکمه ی اینتر را فشار می دهید، پشت پرده چه اتفاقاتی رخ می دهد.

واقعیت امر این است که گوگل -یا هر موتور جستجوی دیگری- دارای روبات هایی است که در وب گشت زنی می‌کنند و هر محتوایی که بیابند را در دیتابیس های موتور جستجو ذخیره می‌کند که به این کار اصطلاحاً Crawling یا «خزیدن» گفته می شود. ربات گوگل که مسئول این کار است Googlebot نام دارد که صفحات جدید یا صفحاتی که آپدیت شده اند را شناسایی می کند. ربات های گوگل بر اساس الگوریتم های خاصی مشخص می کنند که چه سایت هایی، هر چند وقت یکبار و چه تعداد صفحه از آن ها می بایست بررسی شود.

Googlebot تک تک صفحاتی که روبات ها یافته اند را مورد بررسی قرار می دهد تا ببیند که چه واژگان و در کجای صفحه از سایت قرار گرفته اند. در ضمن، بررسی می کند ببیند که چگالی این واژگان چقدر است؛ مثلا در سایت سکان آکادمی چند بار عبارت «آموزش برنامه نویسی» تکرار شده است. علاوه بر این، چیزهایی همچون تگ های عنوان، توضیحات متا و غیره نیز در این مرحله بررسی می شوند که به این مرحله از کار Indexing (ایندکسینگ) گفته می شود.

حال زمانی که کاربری چیزی در موتور جستجوی گوگل تایپ می کند، سیستم های گوگل شروع به گشت زنی در دیتابیس شان که قبلا با اطلاعات صفحات مختلف سایت های سراسر جهان پر شده اند به منظور یافتن صفحاتی با محتوای مرتبط با عبارت مد نظر کاربر می کنند و در نهایت صفحاتی که گوگل فکر می کند بیشترین ارتباط را با عبارت جستجوی کاربر دارا است را در اختیارش قرار می دهد. به منظور مشخص شدن میزان ارتباط مابین جستجوی کاربران و صفحات ایندکس شده توسط گوگل، چیزی در حدود بیش از 200 مولفه ی مختلف دخیل است که یکی از مهم ترین آن ها PageRank است.

منظور از پیج رنک میزان اهمیت یک صفحه از سایت نسبت به سایر صفحات است. به عبارت دیگر، هر لینک به صفحه ای از سایت شما از سایر سایت ها یا سایر صفحات سایت خود، به پیج رنک آن صفحه می افزاید. توجه داشته باشیم که تمامی لینک ها از درجه ی اهمیت یکسانی برخوردار نیستند و گوگل آنقدر این قضیه را حرفه ای دنبال می کند که می تواند لینک های اسپم را از لینک های واقعی به خوبی تشخیص دهد و برای لینک های اسپم هیچ ارزشی قائل نشود. به طور خلاصه، بهترین بک لینک ها آن هایی هستند که به خاطر محتوای غنی صفحه ایجاد شده اند.

بخشی که در بالا به آن اشاره شد، SE از SEO بود اما حال نوبت به بررسی O که مخفف Optimization به معنی «بهینه سازی» است می رسد. بهینه سازی هم به فرایندی گفته می‌شود که از آن طریق وب مسترها اقدام به تولید محتوایی می‌کنند که از دید موتورهای جستجو ارزشمند تلقی شده و بالتبع در نتایج جستجوی کاربران موتورهای جستجو در جایگاه بالاتری قرار می گیرند.

در فرایند بهینه سازی عوامل بیشماری دخیل هستند که از آن جمله می‌توان به تگ عنوان صفحات، تگ های توضیحات متا و کلمات کلیدی، تگ h1، لینک های داخلی، لینک های خارجی، نام دامنه، قدمت دامنه، چگالی کلمات کلیدی، حضور در شبکه‌های اجتماعی، ارزشمند بودن محتوای صفحات، سرعت لود شدن سایت و … اشاره کرد.

سئوی کلاه سفید یا سئوی کلاه سیاه؟

فرایند بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو را می توان به دو دسته ی کلی تقسیم بندی کرد: Whitehat SEO و Blackhat SEO. همان طور که از نام این دو دسته بندی مشخص است، منظور از Whitehat SEO بهینه سازی به سبک اصولی، قانونی و حرفه ای آن است که مورد تایید موتورهای جستجو است و در مقابل بهینه سازی به سبک Blackhat SEO قرار دارد که به راه کارهایی اشاره دارد که نتایج زود بازده ای در بر دارند اما شدیدا توسط موتورهای جستجو منع می شوند و صددرصد توسط موتورهای جستجو مشمول جریمه می شوند که این جریمه گاهی مساوی است با حذف کامل سایت از نتایج پیشنهادی موتور جستجو. به عبارت دیگر، مرگ آنلاین!

به طور مثال، از جمله کارهایی که برای پیروی از سئوی کلاه سفید می توان نام برد، تولید محتوای فاخر و ارزشمند برای کاربران سایت است و از جمله اقدامات مرتبط با سئوی کلاه سیاه هم می توان به تبلیغ در سایر سایت ها، خرید بک لینک و ... اشاره کرد که اکیدا توصیه می کنیم چنین کاری انجام ندهید.

در صورتی که قصد دارید به صورت حرفه ای با SEO آشنا شوید، توصیه می کنیم در دوره ی آموزش سئو در سکان آکادمی شرکت کنید اما چنانچه صرفا می خواهید یک آشنایی ضمنی با این مبحث مهم داشته باشید، در ادامه ی این فصل با سکان آکادمی همراه باشید.