امروزه دنیای کدنویسی نسبت به سالهای گذشته از رشد سریعتری برخوردار شده به طوری که در حال حاضر، پلتفرمهایی به وجود آمدهاند که دستیابی به آموزش باکیفیت را برای دولوپرهای آماتور امکانپذیر نموده و نقش بهسزایی در تقویت خلاقیت و نوآوری آنها بازی کردهاند. واقعیت امر آن است که در حال حاضر، دانش کدنویسی بیش از هر زمان دیگری در دسترس همگان قرار داشته و میتواند به عنوان راهی خوب و اثربخش برای شکوفاسازی خلاقیت افراد مستعد (بهخصوص کودکان) مورد استفاده قرار گیرد.
بیش از ۱/۰۰۰/۰۰۰ فرصت شغلی مرتبط با فناوری تا سال ۲۰۲۰
بر اساس مشاهدات مرکز آمار کار ایالات متحده، تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۱/۰۰۰/۰۰۰ فرصت شغلی اِشغال نشده در ارتباط با تکنولوژی و فناوریهای نوین وجود خواهد داشت و از آنجا که برنامهنویسی در حال حاضر یکی از مشاغل پرطرفدار در میان شرکتهای مختلف است، یادگیری کدنویسی میتواند انگیزۀ خوبی برای کودکان باشد تا آنها را به کسب مهارت در زمینۀ رشتههای به اصطلاح STEM (شامل علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات) سوق دهد.
در سالهای اخیر، شاهد تلاشها و فعالیتهایی در جهت افزایش مهارتهای کودکان و آمادهسازی آنها برای آینده بودهایم که از آن جمله میتوان به فعالیتهای وبسایت Code.org که توسط دو برادر ایرانی به نامهای علی و هادی پرتوی اداره میشود، اشاره کرد. مرکز آموزشی Codeverse نیز یکی از نتایج این تلاشها است که درصدد است سازوکاری برای ورود سهل و آسان کودکان به دنیای برنامهنویسی ایجاد کند که در ادامه بیشتر به معرفی آن خواهیم پرداخت.
یک بوتکمپ کدنویسی متفاوت!
Codeverse که در شهر شیکاگوی آمریکا مستقر است، یک بوتکمپ منعطف است که کدنویسی را به کودکان 6 تا 12 ساله در سطوح مختلفی آموزش میدهد. این مرکز با بهرهمندی از تکنولوژیهای پیشرفته در فضای آموزشی خود، یک زبان برنامهنویسی ویژهٔ کودکان موسوم به KidScript را به کودکان آموزش داده و به آنها میآموزد تا چگونه بازی، اپلیکیشن و پروژههای مورد علاقۀ خود را کدنویسی کنند (پیش از این در مقالهای تحت عنوان چکیدهٔ ارائهٔ «ضرورت آموزش برنامهنویسی به کودکان» در اولین گردهمایی بزرگ برنامهنویسان ایران، نکاتی در ارتباط با ضرورت آموزش برنامهنویسی به کودکان ایرانی بیان شد که مطالعهٔ این مقاله نیز خالی از لطف نیست.)
Codeverse که سرمایۀ خود را از طریق سرمایهگذاران داخل و خارج از شیکاگو تأمین مینماید، مأموریت خود را فراتر از این دانسته و قصد دارد تا در آینده تعداد مراکز خود را گسترش داده، سپس اقدام به تأسیس یک مرکز در هر شهر پرجمعیت ایالات متحده کرده و در نهایت با گسترش فعالیت خود در سطح بینالمللی، به هدف نهایی خود مبنی بر آموزش کدنویسی به «یک میلیارد کودک» جامۀ عمل بپوشاند. Katy Lynch، یکی از بنیانگذاران این مرکز آموزشی، معتقد است که آزادیعمل و انگیزهای که در این مرکز به کودکان داده میشود آنها را به سمت خلاقیت بیشتر سوق خواهد داد؛ وی در مورد اهمیت آموزش کدنویسی در سنین پایین اعتقاد دارد که:
این مرکز بهترین و دلپذیرترین محیط آموزشی و استودیوی کدنویسی رو برای بچهها فراهم کرده و با استفاده از تکنولوژی ما، بچهها میتونن به ساخت بازی و اپلیکیشن پرداخته و حتی بازیهاشون رو در App Store سابمیت کنن! تلفیق تکنولوژی و هنر در استودیوی کدنویسی این مرکز، بچهها رو باانگیزهتر، کنجکاوتر و آمادهتر میکنه و بهترین تجربۀ یادگیری کدنویسی رو براشون رقم میزنه.
یادگیری کدنویسی در سنین پایین برای همۀ بچهها یک ضرورت هست و میتونه تأثیر فوقالعادهای بر آیندهشون داشته باشه چرا که امروزه کدنویسی دیگه از سطح علوم کامپیوتر فراتر رفته و به یک شیوۀ تفکر مبنی بر خلاقیت، توانایی حل مسئله و قدرت بیان خلاقانه تبدیل شده و اینها مهارتهایی هستن که کودکان در آینده بهشون نیاز خواهند داشت.
یکی از امکانات منحصربهفرد این استودیو، این است که در حین آموزش و مشارکت کودکان در تکمیل یک برنامه، آنها میتوانند با استفاده از آیپد خود اشیاء موجود در فضای آموزش (شامل لیزر، پرینتر سهبُعدی، بازوهای رباتیک و دستگاه تولید مه و ...) را به میل خود کنترل و تنظیم نمایند. این کودکان با تلاش برای یافتن راههایی برای کنترل این اشیاء با استفاده از زبان KidScript، یاد میگیرند که چگونه کدنویسی را به زندگی واقعی خود وارد کنند.
همۀ کارکنان شاغل در این استودیو، دورههای معلمی (TTC) را گذرانده و دارای تجربۀ کافی در زمینۀ کار با کودکان و نوجوانان هستند؛ در واقع، این مربیان میدانند که چگونه با کودکان رفتار کنند تا به رشد طبیعی آنها کمک نمایند (البته لازم به ذکر است که والدین نیز به منظور بهرهمندی کودک خود از آموزشهای این مرکز، استفاده از امکانات استودیو و ایجاد امکان دسترسی به پلتفرم کدنویسی در منزل، هر ماه باید مبلغی را به عنوان شهریه پرداخت نمایند. البته همواره یکسری باورهای نادرست در مورد آموزش برنامهنویسی به کودکان وجود دارد که مانع از این خواهد شد والدین به فکر سرمایهگذاری روی این موضوع بیافتند که برای آشنایی بیشتر با این دست باورها، توصیه میکنیم به مقالهٔ ۵ باور نادرست در مورد آموزش برنامهنویسی به کودکان و نوجوانان مراجعه نمایید.)
درآمدی بر زبان KidScript
KidScript یک زبان برنامهنویسی مخصوص کودکان است که بسیار ساده بوده و به ایشان این امکان را میدهد تا افکار و ایدههای نوآورانۀ خود را به سریعترین شکل ممکن به ثمر برسانند. کودکان بلافاصله بعد از تایپ کردن یک کامند، خروجی آن را مشاهده نموده و بدین ترتیب اندکاندک رابطهٔ میان کد و نتیجه برای آنها ملموستر خواهد شد.
درک این رابطۀ علتومعلولی، کودکان را به هیجان آورده و باعث علاقمندی بیشتر آنها به کدنویسی میشود. KidScript همچنین با ارائۀ فیدبک به کدهای نوشته شده توسط کودکان، برای آنها این فرصت را فراهم میکند تا همواره از اشتباهات خود درس گرفته و مهارتهای خود را توسعه دهند.
البته لازم به ذکر است که پیش از این، زبان تخصصی دیگری تحت عنوان Scratch نیز توسط محققین دانشگاه MIT به رهبری میشل رسنیک ابداع شده که هدف آن، آموزش کدنویسی به کودکان ۸ تا ۱۶ سال است؛ در محیط برنامهنویسی اسکرچ، کودکان این امکان را خواهند داشت تا در محیطی کاملاً گرافیکی، ایدههای خود همچون بازی، انیمیشن، داستانسرایی و ... را کدنویسی کرده و بهسرعت خروجی کدهای خود را مشاهده نمایند. بهتر از همه اینکه، بچهها این امکان را خواهند داشت تا سورسکد پروژههای خود را با هزاران کودک دیگر از سراسر دنیا که تحت عنوان Scratcher (برنامهنویس اسکرچ) شناخته میشوند به اشتراک گذاشته و از ایدههای یکدیگر الهام بگیرند که چنین اقدامی فرهنگ #اپنسورس را از همان سنین ابتدایی در کودکان نهادینه میسازد.
در حقیقت، فارغ از اینکه فرزندانمان بخواهند برنامهنویسی را به عنوان شغل آیندهٔ خود انتخاب کنند یا نه، یادگیری اصول برنامهنویسی یکسری مزایا در پی دارد که در مقالهٔ یک Case Study از زبان تخصصی آموزش برنامهنویسی به کودکان (Scratch) به طور مفصل در این باره صحبت شده است (والدینی که علاقمندند فرصتی برای آموزش این زبان به کودکان و نوجوانان خود که هیچ پیشزمینهای در برنامهنویسی ندارند فراهم کنند، میتوانند به دورهٔ آموزش ویدیویی و رایگان زبان اسکرچ در سکان آکادمی مراجعه نمایند.
دیدگاه شما چیست؟ به نظر شما یادگیری کدنویسی برای کودکان میتواند مفید و یا حتی ضروری باشد؟ فکر میکنید مراکز آموزشی از این دست در کشورمان با استقبال روبهرو خواهند شد؟ نظرات، دیدگاهها و تجربیات خود را با سایر کاربران سکان آکادمی به اشتراک بگذارید.