Telegram ادعا می‌کند که در ازای جذب 2 میلیارد دلار، تمامی مشکلات بلاکچین را حل خواهد نمود

Telegram که محبوب‌ترین سرویس پیام‌رسان کشور ما است، طرح جاه‌طلبانه‌ای دارد اما هنوز جزئیات زیادی از آن باقی مانده که منتشر نشده است و مطالب ارائه شده صرفاً جنبه تئوری دارند. در این طرح، 2 میلیارد دلار برای عرضهٔ اولیه پول دیجیتالی تلگرام (یا همان ICO که مخفف واژگان Initial Coin Offering است) در نظر گرفته شده است. 

در دسامبر 2017، شرکت Long Island Iced Tea با هدف تمرکز بر بلاکچین، نام خود را به Long Blockchaim Corp تغییر داد و نتیجهٔ آن افزایش ارزش 300 درصدی سهام این شرکت بود! البته هدف تلگرام سیاست‌هایی از این دست نیست.

واقعیت امر آن است که تلگرام به سرمایه‌گذارانی که ارز رمزپایه را تهیه می‌کنند تا با استفاده از آن به تجارت بپردازند، این نوید را داده است که برخی از مشکلات بلاکچین را برطرف خواهد نمود (Cryptocurrency یا ارز رمزپایه، یک فرم دیجیتال ارز است که به عنوان واسطی برای مبادله است و از رمزنگاری برای ایمنی بخشی به تراکنش‌ها و کنترل تولید واحدهای جدید استفاده می‌کند).

بلاکچین چیست؟
BlockChain زنجیره‌ای از بلاک‌های حاوی اطلاعاتی مانند تراکنش‌ها است که اتصال این بلاک‌ها به وسیله هَش‌ها است که در ادامه بیشتر پیرامون ماهیت آن بحث خواهیم کرد. لازم به ذکر است که این فناوری در گسترهٔ وسیعی از کاربردهای مالی و غیرمالی قابل استفاده است. 

برای روشن‌تر شدن ماهیت بلاکچین، مثالی در صنعت بانکی می‌زنیم. در سیستم‌های بانکی مرسوم، یک دیتابیس متمرکز وجود دارد که کنترل آن توسط بانک انجام می‌شود؛ عملاً شما با استفاده از بسترهایی که آن بانک در اختیار شما گذاشته است، درخواستی را به آن ارسال می‌کنید و چنانچه درخواست شما توسط بانک مجاز شناخته شود و اعتبار کافی برای انجام آن را نیز داشته باشید، این درخواست انجام شده و در دیتابیس بانک نیز ثبت می‌شود.

در بلاکچین شما با یک دیتابیس غیرمتمرکز (Distributed یا توزیع‌شده بدین صورت که روی سیستم‌های اعضای مجموعه پخش شده است) سروکار دارید؛ به طوری که هزاران کپی از اطلاعات موجود در این دیتابیس در کامپیوترهای سراسر جهان وجود دارد. اما به دلیل نوع رمزگذاری و غیرمتمرکز بودن اطلاعات در شبکه، اعضاء قادر به تغییر و حذف این اطلاعات نخواهند بود. اگر یکی از اعضاء سعی کند با تقلب مقدار داده‌ها را تغییر دهد، آن تغییرات در فرآیند تأیید تغییرات، به علت عدم تطابق داده‌ها توسط سایر اعضا رد می‌شود و همین قابلیت بلاکچین را منحصر به فرد ساخته است.

رکوردهای بلاکچین قابل حذف یا تغییر نیستند؛ به عبارتی، برای برگشت دادن پول باید یک رکورد جدید ایجاد نمود و هر تراکنشی جدیدی در پلتفرم بلاکچین در همهٔ نسخه‌های موجود ثبت می‌شود.

بلاکچین ایده‌ای است که پشت خیلی از ارزهای دیجیتال از جمله بیتکوین و اتریوم وجود دارد (البته برای مثال آیوتا نوعی ارز دیجیتال است که به‌جای بلاکچین، از ترفند دیگری برای رمزگذاری در آن استفاده شده است). 

Hash چیست؟
هَش یک الگوریتم ریاضیاتی است که بر روی داده‌ها اعمال می‌شود و یک خروجی یک‌به‌یک دارد و با دادن ورودی یکسان به آن، همیشه خروجی یکسانی تولید خواهد نمود (البته امکان به دست آوردن ورودی با استفاده از دادهٔ هَش‌ شده وجود ندارد). هَش در بلاکچین بدین صورت است که بلاک‌های قبلی و بلاک جاری و یک رشتهٔ رَندوم با هم به‌عنوان ورودی هش می‌شوند و اگر کوچکترین تغییری در بلاک‌های قبلی رخ دهد، خروجی تغییر می‌کند و به همین دلیل در صورت تغییر بلاک‌های قبلی، توسط سایر اعضاء معتبر شناخته نخواهد شد. با این تفاسیر، ماینینگ (Mining) یا معدن‌کاوی در واقع پردازش یک الگوریتم خاص جهت بررسی تراکنش‌های جدید و رمزگذاری و رمزگشایی بلاک‌ها است.

کاربردهای بلاکچین
گرچه بلاکچین اصلی‌ترین فناوری در بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال است، اما در حوزه‌های دیگر نیز می‌توان برای آن کاربردهای زیادی تصور کرد؛ به طور مثال، از استفاده در بانک‌ها و مؤسسات مالی تا رأی‌گیری و مباحث مربوط به اینترنت اشیاء کاربرد دارد. همچنین استفاده از این فناوری چالش‌های بزرگی مانند امنیت و حریم‌ خصوصی را به خوبی حل کرده است.

عرضهٔ اولیهٔ ارز دیجیتالی تلگرام
ICO (عرضهٔ اولیهٔ سکه) در فضای پر هیاهویی به سر می‌برد و این در حالی است که تلگرام درصدد هست تا گوی سبقت را از تمامی کریپتوکارنسی‌ها برباید. برخی شرکت‌ها توانسته‌اند سرمایه‌گذاری‌های ۹ رقمی دریافت کنند که از آن جمله می‌توان به EOS اشاره کرد که بیش از یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری دریافت کرده است. جالب اینجا است که تمامی آن‌ها بر پایهٔ وعده و وعید‌هایی که بلاکچین داده پایه‌گذاری شده‌اند که هنوز هیچ‌ کدام تحقق پیدا نکرده‌اند!

شاید هیجان سرمایه‌گذاران در مورد عرضهٔ ارز دیجیتالی تلگرام می‌تواند بیشتر یک حباب باشد. تلگرام در حال حاضر بیش از 100 میلیون کاربر در سرویس پیام‌رسان رمزگذاری شدهٔ خود دارد؛ در همین راستا، بلاکچین مسائلی همچون غیرمتمرکز کردن ذخیره‌سازی فایل، گشت‌وگذار به‌صورت ناشناس در وب و رمزنگاری پرداخت‌ها را خیلی منطقی می‌سازد که جملگی اقداماتی در مقابل هرگونه سانسور هستند.

TON چیست؟
مطابق اسناد منتشر شده، همهٔ این امکانات تحت یک بستر ارائه خواهند شد که TON نام دارد (Telegram Open Network یا به‌ اختصار TON پلتفرم بلاکچینی تلگرام است که از پروتکل چندمنظورهٔ مبتنی بر فناوری بلاکچین بهره می‌برد). به استناد اسناد منتشر شده توسط تلگرام، TON برخلاف سایر شبکه‌های بلاکچین فعلی، یک بلاکچین اصلی و 2 به توان 96 بلاکچین به همراه آن خواهد داشت که ظرفیت انجام بیش از یک میلیون تراکنش در ثانیه را خواهد داشت!

قرار گرفتن این ماژول‌ها در کنار هم، یک پلتفرم مبتنی بر بلاکچین را برای تلگرام به وجود خواهد آورد که امکان توسعه‌ٔ اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های مبتنی بر بلاکچین را برای تلگرام فراهم خواهد نمود. این پلتفرم می‌تواند تلگرام را از یک اپلیکیشن پیام‌رسان صرف، تبدیل به یک پلتفرم توزیع محتوای غیرمتمرکز کند که کاربران آن قادر به خرید و مطالعهٔ محتوای مورد نظر خود در ازای پرداخت مبلغ بسیار اندکی از طریق میکروپرداخت (Micropayment) خواهند بود.

تحقق چنین وعده‌هایی به حل برخی از مهمترین چالش‌هایی نیاز دارد که ارزهای رمزنگاری با آن روبه‌رو هستند. واقعیت امر آن است که هدف نهایی بلاکچین یک سیستم ارزان و کارآمد در یک مقیاس وسیع و در حقیقت غیرمتمرکز است. تلگرام ادعا می‌کند که TON این‌ کار را انجام خواهد داد اما این را مشخص نکرده است که این‌ کار را چگونه انجام می‌دهد. Charles Noyes، تحلیلگر و تاجر پانترا کپیتال گفته است:

تمام موارد فنی که ما گفتیم این شبکه انجام می‌ده کاملاً به اثبات نرسیده و این موضوع از خارج مورد بررسی قرار نگرفته.

چنین مسائلی به قلب آن چیزی که به معنای داشتن یک پول غیرمتمرکز است ضربه می‌زنند. در مورد بیتکوین، بحث‌ها دربارهٔ نحوهٔ تکامل شبکه به یک هاردفورک منجر شد که بلاکچین را به دو قسمت جدا کرد و هنوز هم آن را گسستن بیشتر تهدید می‌کند که در این مورد می توان به تولد بیتکوین گُلد به عنوان یک ارز رمزنگاری شدهٔ مستقل از بیتکوین اشاره کرد (Hard Fork زمانی رخ می‌دهد که دولوپرهای ارز رمزنگاری شده تصمیم بگیرند در کد ارز تغییراتی ایجاد کنند که باعث ایجاد ناسازگاری بین نسخهٔ قدیمی و جدید شود).

نتیجه‌گیری
به‌عنوان سخن پایانی ذکر این نکته خالی از لطف نیست که گرچه رؤیای بلاکچین تلگرام ممکن است در نگاه اول منطقی باشد، اما بسیاری از متخصصان ارزهای رمزنگاری شده تا زمانی که این شرکت به‌صورت واضح این موضوع را شفاف‌سازی نکند که چگونه قصد دارد برخی مشکلات فنی بزرگ و چالش‌های اقتصادی را حل کند، نسبت به آن شک و تردید خواهند داشت.

البته اگر تلاش‌های شرکت در جذب سرمایه منجر به ثروتمند شدن آن شود، این شرکت حداقل ثروت زیادی خواهد داشت تا با وجود همهٔ مشکلات، برای شکل دادن به این رؤیا سرمایه‌ جذب کند.