کارتونهای The Powerpuff Girls و We Bare Bears فقط محض سرگرمی نیستند؛ این انیمیشنهای محبوب هم بخشی از تعهد 30 میلیون دلاری شرکت Cartoon Network به مهارتهای STEAM هستند که هدف آن کمک به کودکان برای آموزش بیشتر دربارۀ کدنویسی و نوآوری است.
اصطلاح STEAM مخفف واژگان Math ،Arts ،Engineering ،Technology ،Science به معنی به ترتیب علوم، فناوری، مهندسی، هنر و ریاضیات است. در این مقاله قصد داریم به نکته اشاره کنیم که کشورهای غربی به چه شکل در حال سرمایهگذاری روی مبحث برنامهنویسی هستند تا بلکه جرقهٔ کارهایی مشابه در ذهن کارآفرینان ایرانی نیز خورده شود تا شروع به سرمایهگذاری روی کودکان -و برنامهنویسان آینده- کنند.
در ماه دسامبر سال ۲۰۱۶، شرکت Cartoon Network اعلام کرد که با بهرهگیری از خبرههای تکنولوژی و دانشگاهی، هیئت مشاورهٔ جدیدی در رابطه با مهارتهای STEAM برای بهبود شکل و شمایل محصولات این شبکه ایجاد کرده است؛ این تعهد به STEAM در همکاری با طرح «علوم کامپیوتری برای همه» به عنوان یکی از اهداف رئیسجمهور پیشین آمریکا -یعنی باراک اوباما- شکل گرفت. Jill King نایب رئیس ارشد کمپانی Cartoon Network در این باره میگوید:
آرزوی ما پرورش نسل بعدی کارآفرینان و مخترعانه. این یکی از ویژگیهای ذاتی ماست و نشون میده ما در چه جایگاهی قرار داریم. در واقع، از آغاز آفرینش در حال انجام این کارها بودهایم، فقط تا به حال آن را به نام STEAM نمیشناختیم.
ما این فرصت رو یافتیم تا این داستانها رو برای کودکان تعریف کنیم و به اونها نشون بدیم که برخی کارها در علوم کامپیوتری چه شکلیاند و این فرصت رو داریم تا با مفاهیم کلیشهای مبارزه کنیم. گروه Powerpuff Girls داستانی راجع به شخصیت Bubbles نوشت، دختری که کدنویسه و با کدزنی قصد داره به خواهرانش کمک کنه تا با آدم بدها در اینترنت مبارزه کنند و اینترنت رو نجات بدن.
در علوم کامپیوتر این کلیشه وجود داره که یک مرد سفیدپوست و تنها، با کامپیوتر خود مشغول هک کردن دیگرانه اما این تمام ماجرا نیست. علم کامپیوتر میتونه راجع به همکاری تیمی باشد. در واقع، میتوانید تأثیر علوم کامپیوتری رو در هر چیزی که با آن سروکار دارید پیدا کنید. اگر به فَشن و مُد علاقهمندید، میتونید شغلی با محوریت کامپیوتر در این زمینهها بیابید. ما قصد داریم این رو به کودکان نشان بدیم که شما میتوانید با هم در علوم کامپیوتری کار کنید.
Cartoon Network از برنامهها، بازیها، اپها و وبسایت مالتیپلتفرم برخورداره. هیئت مشاوره به شبکه این امکان رو میده تا سرعت و توسعهٔ بیشتری در میزان دسترسی داشته باشن و به کودکان این اعتماد به نفس رو میده تا به نسل بعدی کارآفرینان، انیماتورها و مخترعان تبدیل بشن.
ما میدونیم که چه چیزهایی رو نمیدونیم؛ بلدیم چگونه ارتباط این نسل از کودکان رو با محتوا و تکنولوژی برقرار کنیم و متخصص ساخت نمایشها و دنیاهای مربوط به کودکان هستیم اما وقتی بحث STEAM پیش مییاد، میدونیم که باید در بیرون از خودمان به سراغ متخصصینی بریم که توانایی راهنمایی ما رو در اهدافمان دارن.
ترکیب مؤلفههای بیشتری از STEAM در برنامهها بدین معنی است که کودکان اطلاعات بیشتری دربارۀ چگونگی اشتغال در حوزۀ علوم کامپیوتری میآموزند. کودکانی که Cartoon Network تماشا میکنند بخشی از نسل پسا-هزاره هستند که تحت عنوان نسل پلورالیست نیز شناخته میشوند. این نسل شامل کودکانی است که بعد از 1997 زاده شدهاند و بیشترشان با تبلت و گوشیهای هوشمند در دستانشان بزرگ میشوند.
سال ۲۰۱۵، این شبکه اقدام به همکاری با پروژهٔ Scratch آزمایشگاه رسانهای MIT و پروژهٔ Made with Code گوگل نمود تا کدزنی را به روشی برای بیان ایدهها، ساخت داستانها و خلق آثار هنری توسط کودکان تبدیل کند و طی 12 ماه، کودکان توانستند بیش از 50000 انیمیشن، بازی و ساختههای خود را با استفاده از آموزش We Bare Bears در Scratch به اشتراک بگذارند (برای شروع یادگیری اسکرچ، به دورهٔ آموزش رایگان زبان اسکرچ در سکان آکادمی مراجعه نمایید).
Made with Code داستانها و کاراکترها را به فعالیتهای کدنویسی تبدیل میکند تا کودکان بتوانند انیمیشن و بازی بسازند. همچنین ابزاری برای ساخت فایل گیف (تصاویر متحرک) وجود دارد که بچهها بتوانند گیفهای خودشان را مربوط به انیمیشن Powerpuff Girls بسازند. جیل کینگ در این رابطه هم اینگونه اظهار نظر میکند:
ما یک فرصت عالی برای معرفی کدنویسی با استفاده از شخصیتها و نمایشهایمان به کودکان داریم. این قضیه ربطی به یادگیری کدنویسی نداره، بلکه هدف اصلی کدنویسی برای یادگیریه چون قدرت ابتکار و توانایی ابراز وجود بیشتر رو فراهم میکنه و به اونها اجازه میده تا جایگاه خودشون رو پیدا کنند. بخشی از هدف این برنامه غلبه بر تبعیض جنسی و نژادی و دسترسی بیشتر برای کودکان دیده نشده هست و ارائهٔ تجربه عملی در علوم کامپیوتری به روشی هست که احتمالاً قبل از این هرگز آن را تجربه نکردهاند.
به گفتهٔ Karen Peterson عضو هیئت مشاوره و مدیر اجرایی National Girls Collaborative:
تحقیقات نشون میدن که دختربچهها تمایل بیشتری به اشتغال در علوم کامپیوتری دارند که به علائق و ویژگیهای ذهنی اونها برمیگرده. Cartoon Network باتوجه به میزان آشنایی و جذابیتی که محتواش برای کودکان مورد نظر ما داره، در این زمینه از جایگاه خوبی برخورداره. من در رابطه با پیوستن به این قضیه و سهیم شدن محصولات Cartoon Network در پروژهٔ National Girls Collaborative خیلی هیجان زدهام، چرا که باعث میشه سازمانهای سرتاسر ایالات متحده متعهد به ارائهٔ گزارش شن و تشویق دختران برای پیگیری مشاغل در علوم کامپیوتری و دیگر شاخههای STEM رو در پی داره.
Mimi Ito، استاد و نمایندهٔ بنیاد MacArthur در بخش آموزش و رسانه دیجیتال دانشگاه ایروین کالیفرنیا هم میگوید:
نتیجهٔ تحقیقات کاملاً روشنه؛ اگر میخواهیم کودکان بیشتری در تکنولوژی سهیم شن، باید به چیزهایی که اونها در حال حاضر علاقه دارند توجه کنیم. چه راهی بهتر از شخصیتهای کارتونی و محتوای آن؟ تعهد Cartoon Network به علوم کامپیوتری برای همه یک فرصت عالی و ویژه برای جلب نظر کودکان به کدنویسی، در میان اونهایی هست که ممکنه هنوز خود رو به عنوان کارشناسان تکنولوژی نشناسن.
به طور خلاصه، آنچه کشوری همچون ایالات متحدهٔ آمریکا در این طرح پیادهسازی کرده است عبارت است از:
- شبکهٔ Cartoon Network اقدام به ایجاد هیئت مشاوره برای تمرکز روی برنامههای STEAM برای کودکان کرده است.
- ایجاد هیئت مشاوره جدید بخشی از تعهد 30 میلیون دلاری این شبکه به مهارتهای STEAM است.
- این شبکه با همکاری پروژهٔ Scratch دانشگاه MIT و Made with Code گوگل، از کدنویسی به منظور روشی برای بیان ایدهها، ساخت داستانها و خلق آثار هنری توسط کودکان استفاده کرد.
باتوجه به آنچه خواندیم، پرواضح است که کشورهای جهان اول همچون ایالات متحدهٔ آمریکا به طور جدی در حال سرمایهگذاری روی کودکان به منظور یادگیری اصول برنامهنویسی و توسعهٔ نرمافزارند؛ حال این سؤال به ذهن میرسد که ما به چه شکل میتوانیم برای آن که از غافله عقب نمانیم، شروع به سرمایهگذاری روی کودکان برای یادگیری برنامهنویسی کنیم؟ لطفاً نظرات و دیدگاههای خود را با ما و سایر کاربران سکان آکادمی به اشتراک بگذارید.