فیسبوک برای راه‌اندازی یک مرکز تحقیقاتی در حوزهٔ هوش مصنوعی (AI)، به کانادا فکر می‌کند. همهٔ مراکز تحقیقاتی واقع در مونترال برای ارتقای مهارت ماشین‌ها از پیشرفت‌های اخیر در علم یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند که با این تفاسیر، ممکن است اولین دستیاری که کاملاً از هوش مصنوعی استفاده کند، لهجهٔ کانادایی داشته باشد!
فیسبوک اعلام کرده است که با ایجاد مرکز بزرگ تحقیقاتی هوش مصنوعی خود در مونترال، کشور کانادا برای تأمین استعداد و مهارت هوش مصنوعی انگیزهٔ بیشتری پیدا می‌کند زیرا با ریشه‌یابی برخی از پیشرفت‌های بزرگ اخیر در حوزهٔ هوش مصنوعی، به آزمایشگاه‌های تحقیقاتی در کانادا خواهیم رسید. Joelle Pineau با سمت دانش‌یار که در دانشگاه McGill در حوزهٔ آموزش یادگیری ماشینی به ربات‌ها فعالیت می‌کند، مسئولیت رهبری این آزمایشگاه را بر عهده خواهد داشت و فیسبوک امیدوار است این آزمایشگاه جدید بتواند به آنچه در آینده در زمینهٔ هوش مصنوعی کشف می‌شود کمک قابل‌توجهی کند.
Reinforcement Learning چیست؟
این مرکز تحقیقاتی جدید روی حوزهٔ خاصی از هوش مصنوعی که Reinforcement Learning (یادگیری تقویتی) نامیده می‌شود تمرکز می‌کند. یادگیری تقویتی یکی از روش‌های یادگیری در سیستم‌های هوشمند است که بر اساس رابطهٔ علت و معلولی عمل می‌کند. در این روش، یادگیری عامل هوشمند (Agent) با توجه به وضعیتی که در محیط دارد، عملی را بر روی محیط انجام می‌دهد و منتظر نتیجهٔ عملش می‌ماند (این نتیجه می‌تواند در قالب یک پاداش یا تنبیه باشد.) اگر نتیجه پاداش باشد، عمل انجام‌شده مطلوب تلقی شده و عامل به هدفی که در آن محیط دارد نزدیک شده است ولی اگر نتیجه در قالب تنبیه باشد، عمل انجام شده نامطلوب بوده و عامل از هدفش دور شده است و سیستم باید یاد بگیرید که چه اَعمالی را انجام دهد تا پاداش بیشتری کسب کند و در نهایت به هدفش برسد. در همین راستا، Yann LeCun، مدیر تحقیقات هوش مصنوعی در فیسبوک، گفته است:
این مرکز برای تولید دستیارهای مجازی سودمند و منسجم، تحقیقات خود رو روی مباحث یادگیری تقویتی و دیگر روش‌های نوین زبان ماشین متمرکز می‌کنه. کودکان در یادگیری مکالمه و همچنین مفاهیم متداول جهان بسیار سریع هستن و ما فکر می‌کنیم مسائلی در زمینهٔ یادگیری وجود داره که هنوز بررسی نشده‌اند و برخی پارادایم‌های یادگیری هستن که هنوز چیزی در مورد اون‌ها نمی‌دونیم و از دید ما این ناشناخته‌های مربوط به مغز از موانع اصلی عدم پیشرفت هوش مصنوعی هست.
فیسبوک در حال حاضر مبالغ هنگفتی برای ساختن سیستم‌های هوشمند سرمایه‌گذاری کرده است در حالی که مسئلهٔ زبان، چالش عمیقی برای هوش مصنوعی محسوب می‌شود اما پیشرفت در این زمینه راه را برای هر گونه محصول و سرویس جدید باز می‌کند.
برخلاف محدودیت‌های جدی، دستیارهای صوتی مانند Alexa و Siri و چت‌بات‌های متنی در سال‌های اخیر موفق بودند. سایر شرکت‌ها مانند اپل علاوه بر اینکه روی سیستم‌های گفت‌و‌گو کار می‌کنند، در حال سرمایه‌گذاری روی یادگیری تقویتی نیز هستند.
همچنین تعدادی از کارشناسان در حوزهٔ هوش مصنوعی روی تکنیکی به نام Deep learning (یادگیری ژرف) تأکید می‌کنند که در سال‌های اخیر دنیای تکنولوژی را دربرگرفته است. در یادگیری ژرف، از مقادیر بزرگ داده به عنوان دیتای نمونه استفاده می‌شود که شبکهٔ عصبی را شبیه‌سازی کند و توانایی اجرای کارهایی مانند شناسایی یک شخص خاص در یک عکس یا رمزگشایی کلمات در یک سخنرانی را داشته باشد (برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه، می‌توانید به مقالهٔ یادگیری ژرف چیست و چگونه کار می‌کند؟ مراجعه نمایید.)
یادگیری تقویتی در واقع روی یادگیری ژرف سوار می‌شود تا به سیستم اجازه دهد که توسط تجربه، آزمون و خطا مسائل را یاد بگیرد و این روش ربات‌ها را قادر می‌سازد کارهای جدید را توسط تکرار و شبیه‌سازی یاد گیرند (به طور مثال، شرکت DeepMind برای توسعه AlphaGo از چنین تکنیک‌هایی استفاده کرد و توانست در بازی GO یک بازیکن حرفه‌ای را در مراحل پایانی شکست دهد.) در همین راستا، Richard Socher، استاد دانشگاه استنفورد و دانشمند ارشد شرکت Salesforce، گفته است:
بیشتر یادگیری تقویتی روی رباتیک متمرکز شده و تا به امروز برای مقولهٔ زبان بهبودهای زیادی صورت نگرفته و همین مسئله باعث می‌شه این حوزه برای تحقیق مهیج باشه.
انتخاب کشور کانادا به عنوان محل جدید تحقیقاتی فیسبوک می‌تواند یک هشدار برای آمریکا باشد زیرا دولت کانادا امروزه برای مهارت هوش مصنوعی و تأسیس شرکت‌های جدید در زمینهٔ هوش مصنوعی مبالغ سنگینی هزینه می‌کند. چند ماه پیش DeepMind آزمایشگاهی در دانشگاه Alberta تأسیس کرد (برای کسب اطلاعات بیشتر، به مقالهٔ آشنایی با دلایل انتخاب کانادا به عنوان هاب هوش مصنوعی گوگل مراجعه نمایید.) از طرفی دولت کانادا و شرکت‌هایی مانند گوگل با وجود کاهش بودجهٔ تحقیقات علمی هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی توسط دولت آمریکا، مرکز دیگری مختص هوش مصنوعی در دانشگاه تورنتو تأسیس کرده‌اند.
نتیجه‌گیری
امروزه به دست آوردن مهارت هوش مصنوعی یک مسئله بین‌المللی است؛ فیسبوک آزمایشگاه‌های متعددی در بسیاری از شهرها مانند پاریس، نیویورک، منلو پارک و کالیفرنیا دارد و تعدادی از شرکت‌های بزرگ چینی مانند Baidu و Tencent آزمایشگاه‌های هوش مصنوعی در سیلیکون‌ولی و سیاتل دارند و از طرفی هم گوگل اعلام کرده که می‌خواهد یک آزمایشگاه تحقیقاتی هوش مصنوعی در چین تأسیس کند (به نظر می‌رسد که سیاست جدید آمریکا و ممنوع کردن مهاجرت باعث شده است افراد بااستعداد به سمت کشورهای دیگر جذب شوند.)
Michael Bowling دانشمند کامپیوتر، مسئول آزمایشگاهی در دانشگاه Alberta و سازنده ماشینی برای بازی پوکر، در همین راستا اظهار داشته که آزمایشگاه جدید فیسبوک به خوبی نشان می‌دهد که کانادا در حوزهٔ هوش مصنوعی جهان را مدیریت می‌کند و این کشور در حال حاضر به عنوان یک مرکز قوی در زمینهٔ هوش مصنوعی و داشتن ایده‌های خلاقانه و همچنین پرورش نسل بعدی الگوریتم‌های هوش مصنوعی شناخته شده است.
Kirsty Duncan، وزیر علوم دولت کانادا، هم اعلام کرده است که دولت کانادا برای تحقیقات در زمینهٔ هوش مصنوعی برنامهٔ سرمایه‌گذاری دارد چرا که این کشور معتقد است هوش مصنوعی پتانسیل ایجاد شغل و فرصت‌هایی برای دانشمندان، مهندسان و کارآفرینان کانادایی را دارا است. در واقع، پس از مشاهدهٔ از هم پاشیده شدن تحقیقات هوش مصنوعی توسط شرکت‌های بزرگ آمریکایی در سال‌های اخیر، کانادا خوش‌بین است که بستر مناسبی توسط آزمایشگاه‌های جدید پرورش پیدا کند و به تدریج شرکت‌هایی تأسیس کند که رقیب غول‌های فناوری ایالات متحدهٔ آمریکا باشند.
