جف بزوس -مؤسس و مدیرعامل کنونی شرکت آمازون- به سهامدارانش نامهای نوشت و به آنها اعلام کرد که این شرکت بهطور گستردهای ابزارهای یادگیری ماشین را در دسترس کاربرانی که دانش فنی خیلی بالایی ندارند قرار خواهد داد.
همچون مفاهیم Big Data و Social Media که در فارسی بهترتیب به «کلان داده» و «رسانهٔ اجتماعی» ترجمه میشوند و امروز زیاد در مورد مفاهیمی اینچنین زیاد میبینیم و میشنویم، اصطلاح AI یا «هوش مصنوعی» هم امروزه توجه عموم را به خود جلب کرده است اما در عین حال، خیلیها دقیقاً نمیدانند که هوش مصنوعی چهکار میکند.
هوش مصنوعی، یک نیروی مقتدر در دنیا فناوری بوده و این در حالی است که AI بدونوقفه به رشد خود ادامه خواهد داد. یک مهندس نرمافزار بهنام لیزا دیلی، نظر جالبی در مورد هوش مصنوعی دارد:
هوش مصنوعی به معنی هرچیزی هست که کامپیوتر در اون ناتوان باشه!
بنابراین قابل درک است که بنیانگذار و مدیرعامل شرکت آمازون زمان زیادی از وقت خود را صرف نوشتن نامهای به سهامداران آمازون کرده و در آن نامه اشاره به اهمیت هوش مصنوعی کرده است (خواندن متن کامل نامه خالی از لطف نیست اما در ادامه به بخشهایی از آن اشاره خواهیم کرد.)
در این نامه به موارد بسیاری اشاره شده است ولی ما بر روی بخشی تمرکز میکنیم که آقای بزوس به هوش مصنوعی اختصاص داده است. وی اشاره میکند که هوش مصنوعی جذابیت زیادی دارد ولی بهطور عجیبی برای سازمانهای بزرگ دشوار است که به سمت آن حرکت کنند.
آقای بزوس اعتقاد دارد که آمازون، سالهای زیادی بهصورت عملی استفاده از هوش مصنوعی را تجربه کرده است و این در حالی است که برخی از این کاربردها به وضوح قابل مشاهدهاند؛ بهعنوان مثال، پهبادهای پستی بدون سرنشین پرایم، یا خواربار فروشی Go که بهمنظور حذف صفهای طولانی، از سیستم بینایی ماشین استفاده کرده است و یا دستیار هوشمند الکسا.
ولی بیشتر کارهایی که ما به کمک هوش مصنوعی انجام میدهیم دیده نمیشوند! الگوریتمهای پیشبینی آبوهوا، رتبهبندی جستجوی محصولات، پیشنهاد محصول برای خرید، تعیین محل مناسب برای ایجاد شعبهٔ شرکت، تشخیص تقلب و کلاهبرداری، ترجمهٔ مفاهیم به زبانهای مختلف و بسیاری چیز دیگر، بر پایهٔ هوش مصنوعی هستند.
هنگامی که صحبتهای بزوس به AWS آمازون میرسد، بحث بسیار جالب میشود بهطوریکه وی اشاره میکند که ما علاقه داریم تا هزینهها و موانع پیشروی یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی را کاهش دهیم. سازمانها با هر درجهای از بزرگی، میتوانند از مزایای این تکنولوژیهای پیشرفته استفاده کنند.
او در ادامه توضیح میدهد که کاربران AWS چگونه میتوانند از بستههای نرمافزاری شرکت، از قبیل سیستمهای تقویت کننده صدای آمازون، برنامهٔ تبدیل متن به صدای Polly، نرمافزار تشخیص چهرهٔ Rekognition و ... استفاده کنند.
به گفتهٔ وی، کاربران میتوانند از طریق یک برنامهٔ رابط به این تکنولوژیها دسترسی داشته باشند؛ بدین معنی که شرکتها میتوانند بدون نیاز به داشتن دانش در زمینهٔ یادگیری ماشینی و برنامهنویسی، وارد برنامههای مرتبط با هوش مصنوعی آمازون شوند. این قابلیت به دلایلی بسیار مهم است چراکه آمازون تعداد بسیار زیادی از شرکتها را قادر ساخته است که کاربران را بیش از هر زمانی، بهطور کامل ردیابی کنند.
خدمات سایت آمازون بسیار زیاد هستند؛ برای تازهکارها، این وبسایت بهعنوان سایت اصلی کارهای تجاری است و اگر مشکلی در سرور آن رخ دهد مانند این است که کل اینترنت دچار نقص شده است! مقدار فروش در سال گذشته در این شرکت، 12.2 میلیارد دلار و مقدار سود بیش از 3 میلیارد دلار گزارش شد. فراهم کردن ابزارهای پیشرفته ردیابی اطلاعات برای کاربران بدین معنی است که آمازون پایههای نظارت بر رفتار کاربران اینترنتی را تقویت میکند.
این اخبار ممکن است برای شرکتهای تجاری که قصد دارند مشتریان حقیقی و بالقوهٔ خود را بیشتر و بهتر آنالیز و دنبال کنند هیجانانگیز باشد، ولی برای افرادی که در مورد حریم خصوصی نگران هستند، زیاد جالب بهنظر نمیرسد.
البته، بسیاری از بزرگترین شرکتها -منجمله مکدونالد، نتفیکس، جیای و غیره- که از خدمات شرکت آمازون استفاده میکنند، بدون شک روشهای سطح بالای ردیابی اطلاعات مختص خود را اجرا میکنند. بزوس در نامهٔ سال قبل خود به سهامداران گفته که بیش از یک میلیون کاربر از شرکتهای بزرگ و کوچک و در تمامی حوزههای صنعت، بهطور مستقیم و غیرمستقیم از خدمات مختلف شرکت آمازون استفاده کردهاند.
شرکت آمازون به بخش بزرگی از اقتصاد جهان در حوزههای مختلف کمک میکند که قدرتمند شوند و بتوانند در مورد مشتریان و رفتارهای آنها اطلاعات بیشتری بهدست آورند. شرکتها برای استفاده از تکنولوژی یادگیری ماشینی، انگیزهها و دلایل دیگری بهجز قابلیت ردیابی مشتریان دارند. اپلیکیشنهای مختلفی وجود دارد که بتوانند الگوها و رفتارهای مرتبط با کاربران را شناسایی کنند. بزوس در این مورد گفته که درطول دهههای گذشته، کامپیوترها بهطور گستردهای کارها را ماشینی کردهاند. حال، تکنیکهای جدید یادگیری ماشینی به ما اجازه میدهد که همین کار را در جاهایی که استفاده از قواعد و الگوریتمها بسیار مشکل است، بهصورت سادهتری انجام دهیم.
برای اینکه اذهان عمومی بدانند شرکتهای تجاری چگونه از هوش مصنوعی استفاده میکند، وسیلهٔ موجود در آشپزخانهٔ خود را که با صدای شما کار میکند (الکسا)، یا تحویل بستهٔ پستی توسط پهباد جلوی درب ورودی خانهٔ خود را به یاد بیاورید. اینها تنها یک قسمت بسیار کوچکی از کاربردهایی هستند که یک شرکت وابسته به هوش مصنوعی، از آنها استفاده میکند.
بیشتر الگوریتمها را میتوان بهینه کرد و آنها را تنها برای ردیابی مشتریان و نحوهٔ رفتار آنها استفاده کرد. این کاربرد در زمینهٔ معاملات تجاری که شما انجام میدهید نیز بهصورت آنلاین و با دقت بالا در حال انجام است. آقای بزوس در این رابطه اظهار کرده که اگرچه این نوع کاربردها کمتر دیده میشوند، ولی اکثر آنها غیرمحسوس هستند ولی بهصورت هدفمندی کارها را بهبود بخشیدهاند و شما باید منتظر دستاوردهای جدید بیشتری در زمینهٔ هوش مصنوعی باشید. ولی تنها منتظر ماندن و تماشا کردن به ما کمک نخواهد کرد که دانش خود را در این زمینه بیافزاییم، زیرا بسیاری از قابلیتهای هوش مصنوعی از بیرون قابل تشخیص و فهم نیستند!